دبیر کارگروه ملی زلزله در گفت‌وگو با پانا پاسخ داد
آیا میزان فعالیت لرزه‌ای در پهنه ایران افزایش یافته است
تهران (پانا) - دبیر کارگروه ملی زلزله، ابنیه و مخاطرات زلزله می‌گوید پایش روند افزایشی رخدادهای لرزه‌ای در ایران نشان میدهد که فعالیت لرزه‌ای در کشور، تغییرات چشمگیری نداشته است.
علی بیت‌اللهی درباره برخی اظهارات مبنی بر اینکه فعالیت لرزه‌ای در پهنه ایران افزایش یافته است به پانا گفت: با توجه به رخداد زلزله بزرگ ۷.۳ ازگله کرمانشاه در آبان ماه سال گذشته و پس از آن چند زمین‌لرزه بالای ۶ ریشتر در هجدک کرمان به‌طور متوالی که پس‌لرزه‌های زیادی را داشت، بسیاری اعلام کردند که فعالیت لرزه‌ای در پهنه ایران افزایش یافته است اما از منظر زلزله‌شناختی، پس‌لرزه زلزله‌های بزرگ امری قابل انتظار است و معرف افزایش نرخ فعالیت لرزه‌ای یک سرزمین نیست.
دبیر کارگروه ملی زلزله، ابنیه و مخاطرات زلزله با بیان اینکه ثبت و تعیین محل زمین لرزه‌ها از سال ۱۳۳۷ با احداث اولین ایستگاه لرزه‌نگاری در تهران آغاز شد، اظهار کرد: در دهه ۱۹۶۰ میلادی ایستگاه‌های لرزه‌نگاری کشور به ۵ ایستگاه آنالوگ نصب شده در شهرهای تهران، تبریز، مشهد، شیراز و کرمانشاه افزایش یافت. از این تعداد ۳ ایستگاه تبریز، مشهد و شیراز زیرمجموعه شبکه لرزه‌نگاری استاندارد جهانی بودند. در سال ۱۳۵۴ یک آرایه ۷ ایستگاهی موسوم به آرایه بلند دوره ایران برای اهداف خاص و فراهم کردن اطلاعات لرزه‌ای مناسب جهت تحقیقات زلزل شناسی در جنوب غربی تهران نصب شد.
وی ادامه داد: در سال‌های ابتدایی دهه ۶۰ شمسی در چند نقطه دیگر کشور از جمله بروجن، مینودشت، سد مهاباد، قمصر کاشان و قلعه قاضی هرمزگان از سوی موسسه ژئوفیزیک ایستگاه‌های لرزه‌نگاری آنالوگ نصب و راه‌اندازی شد و تا سال ۱۳۷۴ ثبت و گزارش زمین‌لرزه‌های رخداده در کشور از سوی این ایستگاه‌های لرزه‌نگاری آنالوگ صورت می‌گرفت. با تأمین تجهیزات لرزه‌نگاری جدید، نصب دستگاه‌های لرزه‌نگاری جدید در سال ۱۳۷۴ در شبکه‌های لرزه‌نگاری تهران و تبریز آغاز و در سال‌های بعد با نصب تجهیزات در شبکه‌های لرزه‌نگاری سمنان، قوچان، یزد، ساری، اصفهان، شیراز، مشهد، کرمانشاه، بیرجند و خرم‌آباد شبکه‌های لرزه‌نگاری توسعه یافتند. در سال ۱۳۸۹ نیز شبکه‌های لرزه‌نگاری میناب، کرمان، شهرکرد و همدان نیز به‌صورت آزمایشی راه‌اندازی شد.
توزیع ایستگاه‌های لرزه‌نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
تهران و تبریز دارای بیشترین ایستگاه‌های لرزه‌نگاری
این مدرس دانشگاه افزود: مرکز لرزه‌نگاری ملی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران هم‌اکنون با بهره‌گیری از ۱۱۷ ایستگاه لرزه‌نگاری در قالب ۲۱ شبکه لرزه‌نگاری و ۱۰ ایستگاه منفرد فعالیت می‌کند. شبکه‌های تهران و تبریز با ۱۱ ایستگاه بیشترین تعداد ایستگاه‌ها را دارند. البته تعداد ۲۴ ایستگاه نیز غیرفعال است که باید چاره‌ای اساسی برای فعالیت مجدد آنها اندیشیده شود.
تغییر معناداری در لرزه‌خیزی ایران در دو سال اخیر مشاهده نمی‌شود
وی خاطرنشان کرد: طبق داده‌های لرزه‌نگاری از اول سال ۲۰۰۶ تا ۱۱/۱۰/۲۰۱۸ که زمین‌لرزه‌های ۲.۵ ریشتر و بزرگتر از آن را ثبت کرده‌اند، تعداد ۳۷۸۶۰ زمین‌لرزه ثبت شده است. رخدادهای لرزه‌ای نشان میدهد که در دو سال اخیر میلادی تعداد رخداد لرزه‌ای به‌طور قابل ملاحظه‌ای بالا رفته است اما بررسی روند رخداد زمین‌لرزه‌های متوسط و بزرگ نشان میدهد که تغییر معناداری در رژیم لرزه‌خیزی ایران به‌ویژه در سال‌های۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ نسبت به سال‌های قبل مشاهده نمی‌شود و در برخی سال‌ها تعداد رخداد زمین لرزه‌ها از این دو سال بیشتر بوده است.
تعداد زمین لرزه‌های رخداده در ۱۲ سال اخیر در ایران بر حسب بزرگی
دبیر کارگروه ملی زلزله، ابنیه و مخاطرات زلزله همچنین درباره زلزله‌های ۴ ریشتر و بزرگتر از آن گفت: نمودار تعداد کل زمین‌لرزه‌های پالایش شده نشان میدهد تغییری درباره وضع لرزه‌خیزی گستره ایران صورت نگرفته است. در نرخ رخداد سالانه از کمینه بزرگی ۴ و بالاتر از آن، در سال ۲۰۱۳ تعداد زلزله‌های رخ داده بیشتر از سایر سال‌ها بوده است به طوری که در این سال زمین‌لرزه سراوان با بزرگی ۷.۵ در پهنه مکران در سیستان و بلوچستان رخ داد.
بیت‌اللهی خاطرنشان کرد: تعداد کل زمین‌لرزه‌ها در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ جهش قابل ملاحظه‌ای را نشان میدهد و این افزایش قابل ملاحظه، بدون تردید در اثر وقوع زمین‌لرزه‌های بزرگ در دو پهنه کرمانشاه و کرمان است که در پی رخداد زلزله اصلی، پس‌لرزه‌های زیادی در این دو ناحیه به‌وقوع پیوسته است اما بررسی روند رخداد زلزله متوسط و بزرگتر زمین‌لرزه‌های با بزرگی ۴ و بزرگتر از آن نشان میدهد که روند افزایش تعداد رخدادها، چشمگیر نیستند.
ارسال دیدگاه