سوادآموزی توسعه مهارت ها است

متن یادداشت حجت الاسلام قاسمی نیا معاون سواد آموزی اداره کل آموزش و پرورش استان قم به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم
سواد آموزی و توسعه مهارت ها !

آموزش بسترساز شکوفایی اقتصاد، فرهنگ، سیاست، تغییر نگرش و رفتار انسان ها با محیط زندگی و پیرامونی خود می باشد.
فرصت بهره مندی از زندگی سالم و کسب راه چگونه زیستن و چگونه بهتر زیستن وشناخت و ادای حقوق انسان ها با آموزش است.!
آموزش، دانش و مهارتهای لازم را دراختیار افراد می گذارد و در استقلال، پویایی و خود اتکایی به آنان کمک می کند. البته آموزش سالمی که در دایره ای به وسعت انسانیت و اخلاق رقم خورد!
خداوند متعال در قرآن کریم میان انسان های عالم و غیر عالم را مساوی نمی داند و تعلیم و تزکیه را از رسالت ها و ماموریت های پیامبران می داند.،
پیامبراعظم حضرت محمد صلی الله علیه و آله می فرمایند: جوینده علم باشید حتی اگر در چین باشد و شرط آزادی اسیران را آموزش مهارت خواندن و نوشتن به افراد محروم از سواد تعیین می کنند . امیر مومنان حضرت علی علیه السلام دارایی عاقل را درعلم وعمل اومی شمرد. امام صادق علیه السلام خطاب به مردم می فرماید :اگر می دانستند در یادگیری علم چه ثمراتی است به آموختن و یادگیری آن می شتافتند حتی اگر باید خونشان ریخته شود و به دریاها وارد شوند و در گرداب ها فرو روند!. در آموزه های دینی و اسلامی به یادگیری و یاددهی تاکید شده است. از منظر قرآن کریم اولوالاباب که دارای عقل و خردسالم و در صراط مستقیم قرار دارند مهارت های اساسی زندگی سعادت آفرین دنیا و آخرت را کسب نموده و در اختیار خویش قرارداده اند و از تسنیم وحی و چشمه جوشان لایزال الهی بهره مند می شوند.
هفده شهریور برابربا ۸ سپتامبر، روز جهانی سواد آموزی می باشد و شعار سال ۲۰۱۸-۱۳۹۷ به نام سواد آموزی و توسعه مهارت ها نام گذاری شده است.
طبق آمارهای جهانی بی سوادی، یکی از عوامل مهم خسارت بر کشورها و ملت ها شناخته شده است!
درجهان طبق آمارسازمان یونسکو حدودتعداد۷۹۳میلیون نفر بزرگسال فاقد مهارت های اولیه خواندن و نوشتن هستند و حدود ۶۷ میلیون نفر کودک وارد مدرسه نشده اند و حدود ۷۲ میلیون نوجوان در سنین پایین تراز مدارس متوسطه؛ از آموزش محروم هستند! و در جهان از هر۳ نفر بی سواد ۲نفر را زنان تشکیل می دهند.!

مهمترین وظیفه ای که بر عهده دولت ها می باشد فراهم کردن امکانات برای برخورداری آحاد مردم از فرصت های برابر آموزشی و مهارتی و تجهیز افراد جامعه به ابزار و مهارت خواندن و نوشتن می باشد. با این نگاه که آنان را به عنوان بخش موثری از سرمایه های اجتماعی باور داشته باشند! و زمینه دست یابی به حقوقشان را ممکن سازند.
کسب مهارت های فرهنگی،آموزشی، اقتصادی، سیاسی ،اجتماعی بامحوریت فضایل اخلاقی و مسئولیت پذیری ؛ همراه با سوادآموزی حاصل می شود.
سوادآموزی و توسعه مهارت ها ،پیشرفت و استقلال فرد و جامعه را موجب می شود وانسان صالح راپرورش می دهد!
اگرچه باید معتقد بود که مهارت سوادآموزی مقدمه کسب مهارت ها درتمام شاخه ها است اما هرمهارتی به سواد ودانش نیاز دارد و هرسوادودانشی به مهارت.!
سوادآموزی و توسعه مهارت آموزی باید باعث شود تا هرفرد نیاز خود را بشناسد و درپی یادگیری آن مهارت باشد.
مهارت های اساسی زندگی و شغلی هرکدام باید برای زندگی جدید فرصت هایی را خلق کنند و فرد را به بازار کار و شغلی نو و متنوع وخودکفاومفیدبرای اجتماع وفرد راهنمایی کند.
محور سوادآموزی و توسعه مهارت ها ، فرد می باشد که او باید با احساس نیاز،آگاهانه ،مداوم و مستمر وعلاقمند باشد. وانگیزش وانگیزه آموزش ویادگیری رابرای رسیدن به وضع مطلوب وسعادتمندی زیستن سالم وفردصالح را برای خویش بیندیشد!
سوادآموزی و توسعه مهارت آموزی در توانمند افزایی یادگیرندگان کمک میکند اما باید کیفیت آموزش ها با محتوای غنی و پاسخگو به نیازها همراه باشد .
هرزمان سوادآموزی بامهارت آموزی همراه شد توسعه مهارت هارا برای فرد می آورد.
تثبیت و تحکیم خانواده و جامعه در پرتو سواد آموزی و مهارت آموزی می باشد و تقویت و تشویق خانواده ها برای مشارکت و حضور فعال در جامعه را رقم می زند و در پیشگیری ازپدیده های نامطلوب و آسیب های فردی و اجتماعی و فرهنگی سهیم می باشد و تضمین سلامت ، در تمام حوزه ها و عرصه ها برونداد آنها خواهد بود.
مهارت آموزی نتیجه سواد آموزی کاربردی می باشد. و فرد را قدرت می بخشد تا استعدادهایش را بشناسد و به اهداف والای خود دست پیدا کند.
دردنیای پرجنب وجوش امروزبرای جهش ورسیدن به قلل موفقیت، مهارت ها محدود و محصور نیستند چون جهان دهکده ای! ؛ مارا بر تنوع و تعدد مهارت ها، هم پای پیشرفت معنای سواد ودانش، تشویق و سوق می دهد.وبرای بهره مندی از روش های فن آوری اطلاعات وارتباطات هم جهت می کند.
نکته ی راهبردی که نباید از آن غافل شداین که توسعه مهارت ها و سواد آموزی باید در مدارس و خانواده ها به عنوان دو کانون اثر گذار و اثر پذیر محور توجه باشد و مهارت ها باید از زمان کودکی و در مهد کودک ها و مراکز پیش دبستانی و مدارس ابتدایی به فرزندان آموزش داده شود و در این بین پدران و مادران و مربیان و در مرحله بعد رسانه های دیداری و شنیداری با تاکید بر صدا و سیما و مراکز آموزشی به ویژه آموزش و پرورش و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پررنگ تر از سایرین نقش دارند.
در برنامه دولت ها ، توجه جدی به وَضعیت باسوادی و دانش آموزی و مهارت آموزی کودکان و نوجوانان و فرزندان ؛ ساکنین حاشیه شهرها و روستاها و دختران باید از مهم ترین اولویت ها قرار گیرد تا با اقتضای سن و تمرین آن ها و در بزرگسالی با مهارت های خود در برابر آسیب ها در امنیت باشند. و زمینه حرفه آموزی آن ها فراهم شود. و صیادی را آموزش دهند!

دل گویه!
ای کاش در روز جهانی سوادآموزی ، جامعه جهانی و سر دمداران آن و مراکز به ظاهر وبه اصطلاح مدافع حقوق بشری، همان گونه که آموزش و سوادآموزی وکسب مهارت ها و توسعه آن ها را ضروری و حق همه می دانند و نشان افتخار اهدا می کنند!!
همت و اراده ای می کردند تا از توطئه ها، جنگ ها، آدم کشی، نسل کشی، خون ریزی، خشونت ها، هجوم و تعرض برملت ها و بی سرپرست کردن بچه ها و اطفال و زنان و آوارگی و بی خانمان ساختن انسان ها و محروم کردن مظلومین و ستمدیدگان از آب و غذا دست بر می داشتند!
و مهارت انسانیت را یاد می گرفتند!! و متعهد بر توقف آن خیانت ها و جنایات می شدند!! و فقط به شعار بسنده نمی کردند!!
آیا کودکان و نوجوانان، دختران و زنان بی دفاع، بی پناه و بی گناه حق آسایش، صلح، آرامش، نشاط، سلامت و بهداشت و امنیت و زندگی ندارند؟؟!!
به انتظار آن روز!
/محمدرضاقاسمی نیا/
معاون سواد آموزی اداره کل آموزش وپرورش استان قم. شهریور۱۳۹۷-سپتامبر۲۰۱۸