در گفت‌وگو با پانا
پدرعلم زلزله‌شناسی ایران: حرکت ورقه شبه‌جزیره عربستان احتمال زلزله در ایران را افزایش می‌دهد
کوه‌های البرز هر سال یک میلی‌متر بالا می‌آیندو این یعنی منطقه ما تحت فشار است
تهران (پانا) - پدرعلم زلزله‌شناسی ایران می‌گوید که کوه‌های البرز هر سال یک میلی‌متر بالا می‌آیند، این نشان می‌دهد که منطقه ما تحت فشار است و احتمال زلزله بالاست.
زلزله‌های اخیری که در بعضی از شهرهای کشورمان رخ داده، دوباره این بحث را سر زبان‌ها انداخته که ایران روی خط زلزله است؟ چقدر احتمال بروز زلزله وجود دارد و آیا این زلزله‌ها، هشداری برای وقوع یک زلزله بزرگ است؟ این نگرانی‌ها در حالی پررنگ‌تر می‌شود که دکتر مهدی زارع، در گفت‌وگویی اعلام کرد، وارد دهه پرزلزله شده‌ایم. با این حال، بهرام عکاشه، پدر علم زلزله‌شناسی ایران، به پانا گفت: من معتقد نیستم که وارد دهه پرزلزله شده‌ایم، بلکه معتقدم همواره در معرض خطر زلزله قرار داشته‌ایم و هنوز هم داریم.
دکتر عکاشه با یادآوری اینکه بشر هنوز قادر نیست زلزله را پیش‌بینی کند، توضیح داد: حتی اگر چند زلزله رخ دهد، نمی‌توانیم بگوییم زلزله بزرگی در راه است یا نه؛ اینها اتفاقاتی است که ما هنوز قادر به شناسایی آن نیستیم. زلزله، منطق و عدد و نمودار نمی‌شناسد، تا حدودی می‌توان آن را بررسی کرد اما هیچ قطعیتی درباره آن وجود ندارد. من همیشه گفته‌ام و باز هم می‌گویم که زلزله، یک پدیده درون زمین است، نه آنقدر حساب و کتاب دارد که بتوانیم برایش برنامه‌ریزی کنیم، نه یک بلای آسمانی است که تنها برایش دست به دعا برداریم و از خداوند بخواهیم که نصیبمان نشود. زلزله، یک اتفاق طبیعی است که باید برای آن برنامه‌ریزی داشت تا کمترین خسارت‌ها به بار بیاید.
این متخصص همچنین افزود: در قرن‌های گذشته منطقه تهران بر اثر زلزله نابود شده و اینکه چنین اتفاقی دوباره بیفتد دور از ذهن نیست. از بندرعباس تا غرب ایران، سلسله زاگرس قرار دارد، یا اینکه شاهد حرکت شبه جزیره عربستان هستیم، درواقع دریای سرخ هر سال چند میلی‌متر باز می‌شود و باعث می‌شود شبه جزیره عربستان حرکت کند و زلزله‌خیری در ایران را افزایش دهد.
دکتر عکاشه تاکید کرد: ۲۴ سال پیش از من خواستند دلایلی را برای زلزله‌خیزی تهران ارائه دهم؛ این دلایل را مطرح کردم و در این حال سه پیشنهاد ارائه دادم: پیشنهاد اول این بود که برای مقاوم‌سازی خانه‌ها اقدام شود، پیشنهاد دوم این بود که برای شهر تهران که قلب ایران است ستاد بحران مناسبی تشکیل شود و سومین پیشنهاد این که پایتخت عوض شود و به سمت اراک یا اصفهان برود. زمانی هم آقای احمدی‌نژاد پیشنهاد انتقال پایتخت به سمنان را داد، من اراک یا اصفهان را به این دلیل که صفحه مقاوم و در برابر زلزله استحکام بیشتری دارند، مطرح کردم نه اینکه به این شهرها علاقه خاصی داشته باشم.
او درباره لزوم انتقال پایتخت توضیح داد: می‌بینیم که جمعیت تهران در حال انفجار است، زیرساخت‌ها آماده نیست و اگر کوچکترین زلزله‌ای بیاید معلوم نیست چه بلایی قرار است سر مردم بیاید. راهکار موجود این است که پایتخت را به چند بخش تقسیم کنیم؛ پایتخت مذهبی، اقتصادی، صنعتی، فرهنگی و ... در این صورت جمعیت در یک شهر تمرکز ندارد و از یک فاجعه بزرگ جلوگیری می‌شود.
عکاشه افزود: نباید احتمال وقوع زلزله را شوخی بگیریم. کوه‌های البرز هر سال یک میلی‌متر بالا می‌آیند، این نشان می‌دهد که منطقه ما تحت فشار است. این در حالی است که ما ستاد بحران را تقویت نمی‌کنیم و از افراد متخصص استفاده نمی‌شود. من خودم از موسسان ستاد بحران هستم اما حالا به عملکرد ضعیف این ستاد انتقاد دارم و امیدوارم با هشدارهایی که داده می‌شود بیشتر و موثرتر اقدامات لازم را انجام دهد.
رئیس پیشین بخش زلزله‌شناسی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران تاکید کرد: سوئیس، ایتالیا و بسیاری از کشورهای دیگر زلزله‌خیزتر از ما هستند اما میزان کشته‌هایی که بر اثر زلزله دارند بسیار کمتر است؛ باید از این کشورها الگو بگیریم، در ساخت سازه‌ها اصول مهندسی را رعایت کنیم، اجازه ساخت در زمین‌های غیرمقاوم ندهیم و به جای درگیر شدن در امور روزمره و دعواهای سیاسی، به فکر ساختن شهرهای ایمن باشیم.
ارسال دیدگاه