مشکل اساسی نشان ندادن ساز در سیما است

برنامه ساعت بیست و پنج این هفته با حضور صادق چراغی نوازنده و آهنگساز و مدیر روابط عمومی یازدهمین جشنواره موسیقی نواحی به روی آنتن شبکه ۵ سیما رفت. در این برنامه قرار بود سید مجتبی حسینی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد نیز حضور داشته باشد که به دلیل کسالت نتوانستند حضور پیدا کنند. موضوع برنامه این هفته بحث و بررسی پیرامون موسیقی نواحی، جایگاه آن در رسانه و برگزاری یازدهمین جشنواره موسیقی نواحی بود.

در ابتدای برنامه اخبار موسیقی و گزارشی از مراسم تشیع مرحوم ناصر چشم آذر پخش شد و با ورود مهمان برنامه صادق چراغی، بخش گپ و گفت زنده برنامه آغاز شد.

رونق جشنواره نسبت به سال گذشته
صادق چراغی در خصوص روند برگزاری جشنواره موسیقی نواحی اظهار کرد: سال گذشته در این جشنواره حدود صد و پنجاه نفر مهمان از نواحی مختلف ایران شرکت داشتند و امسال این تعداد به دویست نفر رسید. امور اجرایی این جشنواره بر عهده عزیزان کرمانی بود که به خوبی از پس آن برآمدند. البته همیشه در هر برنامه‌ای یک سری کاستی وجود دارد. آنچه به عنوان دستمزد به این هنرمندان پرداخت می‌شود واقعا ناچیز است و در موسیقی نواحی همیشه کمبود بودجه وجود داشته است.

بودجه جشنواره نواحی را شفاف سازی کردیم
وی افزود: برخلاف سایر جشنواره‌‎ها ما اسرار مگویی نداریم و از همان ابتدا اعلام کردیم که بودجه کل جشنواره ششصد میلیون است رقمی که سال گذشته پانصد میلیون بود. نحوه هزینه کردن را هم اعلام کردیم و از ابتدا شفاف سازی کردیم. دستمزدی که به نوازندگان محلی داده شد دستمزد واقعی نیست و این دوستان اگر به این جشنواره می‌آیند، صرفا عشق به حرفه خود دارند. بطور مثال دوستان ایلامی و خراسانی با شرایط دوری راه با مشکل به این جشنواره می‌آیند و برای کار عشق می‌گذارند و اگر این جشنواره خوب برگزار شد دلیلش عشق هنرمندان بود. امسال سعی کردیم تنها جایی که این عزیزان اسکان پیدا می‌کنند از دوره‌های قبل بهتر باشد و بهترین هتل کرمان را به این امر اختصاص دادیم. هدف ما این بود که در جمعی که هستیم اتفاقات خوبی رقم بخورد.

مدیر روابط عمومی جشنواره نواحی در ادامه عنوان کرد: امسال از پژوهشگران دعوت شد و این به پیشنهاد استاد صدری بود. تک تک این دوستان برای موسیقی نواحی وقت گذاشتند عزیزانی مانند اقای نصری اشرفی، خانم ثابت زاده و آقای هومن اسدی دوستانی هستند که شیوه‌های پژوهش متفاوتی دارند. این دوستان در بخش های مختلف سیاستگذاری به جشنواره یاری رساندند.همه این اتفاقات باعث شد اتفاقات بهتری رقم بخورد. در زمینه موسیقی نواحی مشکلاتی وجود دارد که باید از طریق این رسانه مطرح شود.

یکی از مشکلات اساسی نشان ندادن ساز در سیما است
این آهنگساز و پژوهشگر موسیقی نواحی در بیان مشکلات پیش روی موسیقی نواحی گفت: یکی از مشکلاتی که وجود دارد نشان ندادن ساز است که ضربه بزرگی به موسیقی نواحی می‌زند. به طور مثال در سرحدات بلوچستان یک بلوچ به ساز گیتار علاقه نشان می‌دهد کما اینکه همین فرد ممکن است به ساز رباب که ساز مادری اوست علاقه نشان ندهد. زنده یاد لطفی می‌گفت" وقتی فردی چیزی را ندیده نمی‌توان به او گفت که چرا دلت برای آن چیز تنگ نمی‌شود؛ زیرا آن را ندیده است". وقتی جوان ایرانی ساز را نمی‌بیند و از طرفی هجوم امواج ماهواره را داریم اتفاقات خوبی نمی‌افتد.

اپوزیسیون نیستیم دلمان برای فرهنگ ایرانی می‌سوزد
وی افزود: من همیشه از منتقدان بودم و درد دلم را می‌گویم و ودردو دل من فرهنگ ایرانی است. در این جشنواره اتفاقات خوبی افتاد ما موسیقی غنی داریم و طبیعی است که با سانسور و فیلتر نمی‌توانیم کاری کنیم و مسئولین باید ما را یاری دهند و متوجه شوند که ما اپوزیسیون نیستیم و تنها دلمون برای این فرهنگ می‌سوزد.

پس از صحبت های این هنرمند گزارشی از جشنواره موسیقی نواحی استان کرمان پخش شد. در ادامه امیرحسین مدرس از صادق چراغی پرسید جشنواره موسیقی نواحی به صورت رقابتی برگزار می‌شود یا خیر؟ وی در پاسخ گفت: در این دو دوره تصمیم گرفتیم رقابتی نباشد. زمانی این جشنواره می‌تواند رقابتی باشد که فردی را که برمی‌گزینیم بتوانیم یاری دهیم درحالیکه این امر در این جشنواره به دلیل نبود امکانات شدنی نیست.

سهم هنرمندان موسیقی نواحی از رسانه محدود است
وی افزود: شوربختانه ما هنوز در مسائل اصلی گیر کردیم. رقابت هم تعریف خاص خود را دارد. زمانیکه ما بخواهیم این جشنواره را تخصصی تر کنیم مشکلات عدیده‌ای وجود دارد. مشکلات اولیه وجود دارد . سهم موسیقی هنرمندان نواحی از رسانه به چه میزان است. گرایش عامه به موسیقی های دیگرحتی در میان مدیران ما به چشم می‌خورد. بودجه در ارشاد و حوزه هنری محدود است. در رادیو دکتر شاه آبادی دغدغه فرهنگی دارند. من از اینجا از سایر مدیران دعوت می‌کنم به موسیقی نواحی هم توجه شود . در دوره جدید بنا بر گفته رهبر معظم باید فرهنگ را از مظلومیت درآوریم اما چه کسی باید این کار را بکند. من معتقد هستم که ضرورت دارد انسجام و هم افزایی بین هنرمندان ایجاد شود. ما همواره نباید شعار دهیم. هنرمندان موسیقی نواحی دلشکسته هستند.

مسئولین گاهی عوام هستند
امیرحسین مدرس در اینباره اظهار داشت که سهم موسیقی نواحی هم از کنسرت های موسیقی بسیار کم است. چراغی در تکمیل سخنان وی گفت: جشنواره باعث دلگرمی این هنرمندان می‌شود. بطور مثال در پارک مادر کرمان اجرا داشتیم و در سال پیش مردم در این پارک جمع شده بودند و تا ساعت دو و نیم نیمه شب از این موسیقی لذت می‌بردند. یعنی تنها این موسیقی پاپ نیست که طرفدار دارد.به چه علت فکر می‌کنیم که موسیقی پاپ تنها طرفدار دارد. گاهی مسئولین ما هم عوام هستند و برداشت درست از فرهنگ نداریم .برداشت درست از فرهنگ را رهبر معظم داشتند که فرمودند فرهنگ دچار مظلومیت شده است.

موسیقی نواحی خانواده محور است
وی در پاسخ به این پرسش امیرحسین مدرس که پرسید اگر این جشنواره در تهران برگزار می‌شد انتظار جمعیت و اسقبال کمتری داشتید یا خیر اظهار داشت: این پرسش باید در محیط آماری درست پاسخ داده شود. در کرمان این موسیقی تا ساعت دو ونیم مردم رادر پارک بیدار نگه داشته بود. این موسیقی خانواده محور است. وقتی آلبوم فردوسی علیرضا قربانی را بیرون دادیم من تعجب کردم که چه میزان از آن استقبال شد. من معتقدم فرهنگ ایرانی باید خط قرمز همه ما ایرانی ها باشد و مسئولین باید به داد آن برسند.

چاپ کتاب منظومه خوانی حاصل تلاش جشنواره نواحی سال گذشته
بعد از این صحبت ها بخش بعدی گزارش جشنواره نواحی کرمان پخش شد. بعد از این بخش امیرحسین مدرس از صادق چراغی پرسید در این جشنواره تا چه میزان شاهد کارهای جدید بودید؟ وی گفت: امسال در فراخوان دو موضوع اعلام شده بود. یکی ساخته های حماسی و دیگر اینکه هنرمندان می‌توانستند با ساخته های خود شرکت کنند به شرطی که بر مبنای الگویی باشد که با موسیقی نواحی منطقه خودشان هماهنگ باشد. امسال برخی از گروه ها در ترکیب سازها آزادی بیشتری داشتند بطور مثال کمتر سالی بود که در موسیقی خراسان دو ساز رباب شرکت کنند. شاید بهتر باشد سیاستگذاری های این چنینی در جشنواره های منطقه‌ای بیشتر شود. امسال جشنواره سورناوا را در شهر ایلام داشتیم و می‌توانستیم روی یک ساز متمرکز شویم. اما جشنواره کرمان جشنواره کشوری است. وقتی رویدادی به این بزرگی اتفاق می‌افتد پتانسیل بزرگی چه به لحاظ گردشگری و چه به لحاظ فرهنگی است. لذا نیاز است با این جشنواره جدی تر برگزار شود و جدی تر در نظر گرفته شود. سال پیش موضوع جشنواره منظومه خوانی بود که ما در قالب کتاب این رویداد را چاپ کردیم . این کتاب حاصل همکاری رادیو فرهنگ و وزارت ارشاد است. حاصل این کفتگوها گزارش تحلیلی شد. ما هم دعوت می‌کنیم که همه عزیزان دست به دست هم دهند تا این رویداد جدی تر شود.

در مورد ساز سرنا هیچ کتابی نداریم
وی افزود: راجع به سرنا هنوز هیچ کتابی نداریم و این کوتاهی ماست هم ما هنرمندان و هم مسئولین. هنرمندان تلاش خود را کردند و از دل غارت مغول و مشکلات این ساز را آورده و به ما رساندند .

امیرحسین مدرس در ادامه از صادق چراغی پرسید آیا تدابیری لحاظ شده تا دانشجویان موسیقی علاقمند به این جشنواره امکان شرکت داشته باشند وی در پاسخ گفت: متأسفانه همیشه کمبود بودجه مانع انجام کار است. در سال گذشته چند عده از علاقمندان از آلمان مراجعه کرده بودند و ما کلاس هایی برای آموزش و بالا بردن سطح آگاهی این دوستان فراهم کردیم. همیشه فکر برای کار هست اما کمبودها مانع است.

دانشجویان باید بصورت عملی وارد عرصه موسیقی نواحی شوند
وی در خصوص خروجی این جشنواره خاطرنشان کرد: سال پیش از همدان یکی از هنرمندان کهنسال را دعوت کردیم و این کار به آنها اعتبار بخشید و این باعث ارتقای موسیقی نواحی می‌شود. من از اینجا مسئولین را دعوت می‌کنم تا به این مقوله جدی تر نگاه کنند. این جشنواره باعث شور پژوهشگران موسیقی نواحی و دیده شدن آنها می‌شود. اگر جشنواره را تخصصی تر کنیم اتفاقات بهتری رخ می‌دهد.در حوزه دانشگاه ما می‌توانیم از دانشجویان موسیقی هم استفاده کنیم. هراندازه این افراد را بیشتر دخیل کنیم دانشجویان به صورت عملی با این مقوله نه تنها تئوری آشنا می‌شود. شرط اول هم افزایی است. من از مسئولین دانشگاه و صدا وسیما دعوت می‌کنم که یاری دهند و تنها بر گردن ارشاد این مسئولیت نیست و همه باید کمک کنند. حضور دانشجویان در این عرصه عملی ضرورت دارد.