فریبرز غیبی*
آلودگی نفتی علیه جنگل مانگرو
سطح جنگلهای مانگرو بر اساس آماربرداری که با استفاده از نقشههای رقومی در سال ۸۲ انجام شد، ۲۰ هزار و ۵۰۰ هکتار است. این جنگلها در سه استان جنوبی یعنی سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر پراکنده شدهاند. بر اساس سند ملی مانگرو، در بخشهایی از سواحل جنوبی کشور با کشت گونههای حرا و چندل تلاش میشود وسعت جنگل مانگرو حفظ شود. این جنگلکاریها حدود ۷۱۰۰ هکتار به سطح جنگلهای ماندابی جنوب کشور اضافه کرده است.
یکی از مخاطرات مهم جنگلهای مانگرو، آلودگی نفتی است. به همین دلیل سازمان جنگلها در گشتهای حفاظتی میکوشد در محل تردد لنجها مستقر شود و مانع ریختن مواد نفتی به داخل دریا شود. برخی مناطق عبور و مرور لنجها را تحت کنترل قرار گرفته است، زیرا عبور و مرور بیش از حد باعث آسیب رسیدن به مانگروها میشود .
افزون بر این، حیات مانگروها به سیلابهای فصلی وابسته است، زیرا این سیلابها مواد معدنی مورد نیاز برای تغذیه گیاهان مانگرو را با خود به همراه میآورند، اما اجرای برخی پروژههای عمرانی، مسیر این سیلابها را مسدود کرده است. باید تلاش کرد آبراهههای مهمی که مسیر عبور سیلابها هستند و به دلایل مختلف قطع شدهاند، دوباره بازگشایی شوند، چون تا وقتی سیلابها تداوم داشته باشند حیات این اکوسیستم زیبا نیز ادامه مییابد .
بخش عمده مانگروها در آبهای خلیج فارس واقع شده است و بیشتر حرا و چندل کاری هم در استان هرمزگان انجام شده است. بر اساس برنامه سند ملی مانگرو در استان خوزستان، شرکت نفت در حال کاشت گونه حرا در سواحل خلیج فارس است .
افزون براین، سازمان جنگلها به دلیل اهمیت جنگلهای مانگرو تلاش میکند سطح این جنگلها را در یک برنامه زمانبندی شده به رقمی معادل ۳۸ هزار هکتار برساند. به این ترتیب ده هزار هکتار به سطح جنگلهای مانگرو اضافه خواهد شد .
سند ملی مانگرو بر اساس مطالعاتی تهیه شده است که مشاوران سازمان جنگلها در بخش تحقیقات و دانشگاه انجام دادهاند. در این سند، مساله حفظ و نگهداری مانگروها در دستور کار قرار گرفته است .
از سوی دیگر سازمان حفاظت محیطزیست هم اقدام به شناسایی خورها و مناطق مناسب برای کشت مانگرو کرده است تا فعالیتهای جنگلکاری در این خورها پیگیری شود. در برنامه توسعه مانگرو، قسمت اعظم تولید نهال توسط بخش خصوصی انجام میشود و کاشت نهال توسط جوامع محلی و تشکلهای مردمی در مناطق مختلف جنوب انجام میشود .
منبع:جام جم
* رئیس مرکز جنگلهای خارج از شمال سازمان جنگلها
ارسال دیدگاه