امیری اسفندقه: شعر پارسی شعر انقلابی است

مرتضی امیری اسفندقه شاعر و مدرس زبان و ادبیات فارسی با ارائه تحلیلی از مفهوم شعر انقلاب گفت: به اعتقاد من شعر پارسی، شعر انقلاب و انقلابی است. چراکه در هیچ دوره ای از ادوار شعر پارسی نبوده که یک انقلاب ادبی رخ نداده باشد.

وی افزود: برای مثال ناصر خسرو قبادیانی یک شاعر انقلابی است. انقلاب در شعر او، انقلابی حیاتی معنوی و اعتقادی است. ناصر خسرو اساسا به خاطر حرف های تند و گزنده اش در دوران خویش به دره یمگان تبعید می شود و فحوای کلامش این بوده که جامعه ایده آل باید به تعالیم نبوی و علوی پناه ببرد؛ او شاعر ستیز است نه ستایش.

امیری اسفندقه ادامه داد: بعد از او، سنایی شاعر نام آشنای کشورمان یک شاعر انقلابی به تمام معناست. او در شعر خود جامعه را به شناخت و پایبندی به اصول دین، به بی ریایی، راستگویی و صداقت، ظلم ستیزی، عدالت و آزادی دعوت می کند.

وی با اشاره به تعالیم انقلابی در اشعار شاعران کهن بیان کرد: همچنین در دوره ای دیگر، شعر مولوی آیینه تمام نمای فکر و فرهنگ ایرانی-اسلامی و «مثنوی معنوی» یک انقلاب در حوزه ادبیات است. شعر عطار نیز آیینه تمام نمای فرهنگ ایرانی- اسلامی است. حافظ، سعدی و بیدل دهلوی که آخرین نماینده سبک هندی است و در عین حال نماینده هیچ سبکی نیست، هم در اشعار خود انقلاب را به معنای اساسی کلمه که شامل حماسه های درون و بیرون می شود، پاس داشته اند. این مورد حتی در شعرهای فروغ فرخزاد، بامداد، سپهری و اخوان نیز به چشم می آید. تمام لحظات اوج مند شعر پارسی که سرشار از آزادی و آزادگی است، راوی حکایت شعر انقلاب و انقلاب شعر است.

نویسنده دفتر شعر «سیاه مست سایه تاک» با بیان که شعر انقلاب و انقلاب شعر در شاهنامه فردوسی در اوج خود معنا می شود، عنوان کرد: شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی، دژی استوار در برابر تهاجم فرهنگی زمان خود است.آنجایی که می گوید: «چو ایران نباشد تن من مباد». به شعر حافظ می رسیم؛ ایستادگی در برابر فکر منحط و پست روزگار خود مبنی بر حمله به ایران. او بیت «عیب رندان مکن ای زاهد پاکیزه سرشت... که گناه دگران بر تو نخواهند نوشت» را از آیه ای قرآنی در غزل خود به رخ می کشد؛ در این باره که در کار دیگران تجسس نکنید و این معنا هرگز نافی امر به معروف و نهی از منکر نیست. بلکه شعر او سرشار از نگاه انقلابی در فهم معارف قرآن است.

وی همچنین خاطر نشان کرد: یک ایرانی هیچ وقت در حوزه ادبیات، نخواسته از فرهنگ ایرانی-اسلامی فاصله بگیرد. نه تهاجم غرب را دوست داشته و نه تهاجم عرب . حال آن که در روزگار معاصر غرب و عرب با هم کنار می آیند اما ایران در برابر حمله مغولان ایستادگی کرده و شبیه آن ها نشده است. در واقع ایران، نه مقلد فرهنگ غرب است و نه شیفته آیین اعراب.

دبیر علمی ششمین جشنواره بین المللی شعر انقلاب با بیان مشخصه اصلی شعر انقلاب معاصر گفت: شعر انقلاب در عصر حاضر نیز تداوم همان فکر و فرهنگ اسلاف خویش است. اساسا همه مقاومت ها، جنگ ها و جبهه ها برای حفظ این فرهنگ است؛ فرهنگی که هزاران سال است ما را در برابر همه آسیب ها و آفت ها مقاوم نگاه داشته و مقاوم نگاه خواهد داشت. «چمنی که تا قیامت گل او به بار بادا».