وعده وزیر ارشاد به نامزدهای چهارمین دوره پایتخت کتاب

نشست شهرداران و مدیران ارشاد ۲۰ شهر حاضر در مرحله نهایی پایتخت کتاب ایران به میزبانی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمد جوادی معاون فرهنگی این وزارتخانه برگزار شد.

موضوع این نشست انتخاب ۶ عضو شورای هماهنگی شورای هماهنگی شبکه شهرها ی دوستدار کتاب و ۲ بازرس این شورا بود. عضو هفتم این شورا نیز شهری خواهد بود که امسال به عنوان پایتخت کتاب ایران معرفی خواهد شد.

سرمایه‌های اجتماعی شهر‌ها به میان آمد

سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست نکاتی را درباره طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران گفت. او از طرح‌هایی گفت که وقتی مطرح می‌شوند زیبا به نظر می‌رسند اما قابلیت اجرا ندارند و ادامه داد« ویژگی طرح پایتخت کتاب این بود که نقشه راه دارد. امسال ما شاهد این هستیم که در فرصتی اندک ۱۵۰ شهر درگیر این طرح شده‌اند. در این طرح فوایدی بود که ما دیدیم که سال به سال که از اجرای آن می‌گذرد انگیزه‌ها کاهش پیدا نکرده و استقبال از آن بیشتر شده است»

صالحی تغییر تصویر از شهر را نکته دیگر طرح پایتخت کتاب عنوان کرد و گفت«این طرح باعث شده است که ایده‌های فرهنگی مجال بیشتری پیدا کنند. این طرح بذعث فعال شدن سرمایه‌های اجتماعی در حوزه فرهنگ شده است. ما باید بدانیم که سرمایه‌های یک شهر صرفا منابع مادی و معدنی آن نیست و این سرمایه اجتماعی است که پشتوانه توسعه پایدار است. این طرح توانسته در سه سال گذشته سرمایه‌های اجتماعی شهرها را معطوف به حوزه فرهنگ مکتوب و کتابخوانی بکند و این تجربه‌ای است برای فعال سازی سرمایه‌های اجتماعی»

کار کارشناسی در حوزه فرهنگ

صالحی مزیت دیگر طرح پایتخت کتاب ایران را ارتقای سطح برنامه ریزی و کار کارشناسی در حوزه فرهنگ دانست و گفت:« ما در حوزه فرهنگ کمتر به کار کارشناسی و برنامه ریزی توجه می‌کنیم. این طرح توانسته است کارشناسی مدیریت فرهنگی را در سطح ادارات و ادارات کل شهرستان‌ها و استان‌ها فعال کند. این نکته ای است که فواید آن پس از ۱۰ سال از اجرایی شدن این طرح شاهد خواهیم بود.»

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یک مزیت مهم این طرح را نگاه به آینده آن توصیف کرد و گفت:« این طرح به داشته‌های شهرها توجه نمی‌کند بلکه به این توجه می‌کند که هر شهر چه می‌آورد. اگر این طرح قرار بود به داشته‌ها اکتفا کند رقابت تنها در کلان شهرها اتفاق می‌افتاد و شهرهای کوچک حذف می‌شدند. این باعث شد که ظرفیت‌ها و توانایی‌ها در شهرهای کوچک به چشم بیاید و آنان مجال رقابت با شهرهای بزرگ را پیدا کنند. »

صالحی فعال شدن زنان در این طرح را مزیت دیگر آن عنوان کرد و گفت:« در طرح پایتخت کتاب زنان بسیار فعال بودند و مجال این پیدا شد که بتوانند خلاقیت خود را به نمایش بگذارند و ایده‌های خلاق بسیاری به دست آمد.»

وعده وزیر ارشاد به شهرهای شرکت کننده در طرح پایتخت کتاب

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به حضور شهرداران در جلسه نیز اشاره کرد و گفت:«منابع مادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بسیار محدود است و این حضور شهرداران و استفاده از ظرفیت‌های آنان در شهرشان بود که توانست ایده شهر فرهنگ بنیان را به جلو ببرد. طبیعتا باید این مسیر را در آینده ب همکاری به جلو ببریم. این جزو برنامه‌های آتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که فضاهای فرهنگی و هنری شهری را بیشتر کنیم. ما با توجه به محدودیت منابع نباید به دنبال فضاهای بزرگ فرهنگی باشیم. گاهی یک خانه ، یک فضای کوچک را می‌توان تغییر کاربری فرهنگی داد و آن را به فضای فرهنگ مکتوب تبدیل کرد و اینگونه فضای شهری را فرهنگی‌تر کرد.»

صالحی در پایان سخنانش از ضرورت پایش پیوسته آسیب‌ها و نقاط ضعف این طرح گفت و تاکید کرد:«این مسابقه‌ای است که بازنده ندارد. نه تنها نفر اول بلکه نفر دوم و نفر صدم هم برنده اند چراکه یک انرژی مثبت برای کار فرهنگ شهرشان به وجود آمده است. » او همچنین وعده داد که در بودجه ریزی استانی شهرهایی که جزو ۲۰ شهر نهایی آمدند و بعد شهرهایی که جزو ۵ شهر برتر انتخاب شدند و همچنین پایتخت آینده کتاب ایران نگاه ویژه‌ای به لحاظ بودجه‌ای به آنان بشود.

اهداف و ارکان شورای هماهنگی

پیش از سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی اصغر سیدآبادی، دبیر طرح انتخاب پایتخت کتاب که مسئولیت جلسه را نیز بر عهده داشت، در ابتدای این نشست به همه حاضرات تذکر داد که جلسه داوری نهایی انتخاب پایتخت کتاب انجام شده است و از حاضران خواست که معطوف به دستور جلسه صحبت کنند و حرف‌های آنان تاثیری در انتخاب شهرشان به عنوان پایتخت کتاب نخواهد داشت.

او سپس توضیحاتی درباره اینکه چرا امروز این انتخابات برگزار خواهد شد داد و گفت:« استقبال شهرها از طرح پایتخت کتاب شگفت انگیر بود به نحوی که امسال در حدود ۱۵۰ شهر کشور درگیر این طرح شده‌اند. این مسئله ضرورت سازوکاری را برای هماهنگی شهرهای دوستدار کتاب ایجاب می‌کند. »

او همچنین گفت که مدل‌های مختلفی برای تشکیل شورای هماهنگی بررسی شده است و در نهایت به مدل حاضر رسیده‌اند که «توسعه پایدار فرهنگی از طریق تامین امکانات و فضای کتابخوانی مناسب در مناطق شهری و هم‌افزایی بین نهادها و دستگاه‌های مختلف دولتی و غیر دولتی در ترویج کتابخوانی» دو هدف اصلی این شورای است.سیدآبادی همچنین توضیحاتی درباره وظایف و ارکان شورا داد و گفت سه رکن اصلی در شورا دیده شده است. مجمع عمومی که ۲۰ شهر راه یافته به مرحله نهایی داوری انتخاب پایتخت کتاب هستند، شورای هماهنگی و بازرسان این سه رکن را تشکیل می‌دهند.

رقابت‌های انتخاباتی و منتخبین اولین دوره

نهایتا به بخش انتخاب اعضا رسیدند و سید‌آبادی یک بار دیگر تذکر اول جلسه‌اش را مبنی بر اینکه داوری پایتخت انجام شده و صحبت‌های شما نتیجه‌ای در انتخاب پایتخت کتاب نخواهد داشت، تکرار کرد. او همچنین خواست که هم از شهرداران نامزد داشته باشیم و هم از مدیران ارشاد، هم از خانم‌ها باشند و هم از آقایان و از نقاط مختلف کشور نامزد داشته باشیم تا فعالیت شورا همه شمول‌تر گردد. بعد هم گفت که هر نامزد ۲ دقیقه وقت دارد که خود را معرفی کند.

اما تذکر اولیه سیدآبادی راه به جایی نبرد. از ۲۰ شهر حاضر ۱۷ شهر نامزد شدند تا فرصت سخن گفتن داشته باشند و اکثریت آن‌ها هم موقع سخن گفتن از فضایل شهرشان، مشاهیر و مفاخر فرهنگی و هنری‌شان سخن گفتند. با این وجود برخی از نامزدها مانند جمالی نژاد شهردار یزد که از سابقه مدیریتی خودش گفت و ضرورت توجه به توسعه فرهنگی در بستر شهری را مورد توجه قرار داد؛ به سابقه و صلاحیت خودشان برای حضور در شورا اشاره کردند. در این میان چند وعده انتخاباتی هم رد و بدل شد. شهردار لاهیجان قول داد که در صورت انتخاب چای یک سال آینده اعضای مجمع عمومی را تامین کند. همین وعده را شهردار برازجان با تنباکو داد. شهردار خورموج نیز از همه اعضای شورای و وزیر ارشاد دعوت کرد که به خورموج بیایند و جلسه بعدی را آنجا تشکیل دهند.

پس از اینکه کلیه حاضران برنامه‌های خود را ارائه کردند نوبت به رای گیری شد و اعضای مجمع عمومی آرای خود را روی تعرفه‌های رای نوشتند.

بنابر آرای ماخوذه؛ فروغ هاشمی رییس اداره ارشاد اوز، احمد شیخیانی شهردار خورموج، محمد موسوی رییس ارشاد شهر ری، جمالی نژاد شهردار یزد، علی صفری شهردار قزوین، حیدر اسکندرپور شهردار شیراز به عضویت شورای هماهنگی شبکه شهرهای دوستدار کتاب در آمدند.همچنین موسوی رییس اداره ارشاد رامهرمز و علی آبادی رییس اداره ارشاد سبزوار به عنوان بازرس انتخاب شدند.

مدیران و شهرداران از دغدغه‌ها گفتند

پس از مشخص شدن نتایج نهایی انتخابات شورای هماهنگی، برخی از حاضران در جلسه خواستار سخن گفتن درباره طرح پایتخت کتاب شدند. بحث بودجه شهرستان‌ها هم دغدغه اصلی همه مدیران شهرها بود و اینکه در این طرح مجبور شده‌اند برای تامین مخارج دست به دامان شهرداری‌ها و بخش خصوصی شوند. برخی از شهرداران شهرها هم نوبت گرفتند و در حضور وزیر ارشاد از زحمات مدیران ارشاد شهرشان و تلاش‌هایی که برای ترویج کتابخوانی در شهر می‌کردند تشکر کردند.