سپرده‌گذاران بلاتکلیف‌ ثامن: مدیران اهمال می‌کنند و مسئولان هم ما را فراموش کرده‌اند

در روزهای اخیر،‌ خبری بدین مضمون در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود : «خبر خوش برای سپرده‌گذاران ثامن: محمود رهنما به ثامن می‌رود». این خبر در حالی منتشر شد که مشابه خبری با همین مضمون، ‌حدود سه ماه و نیم قبل منتشر شد اما نتیجه آن، محدودترشدن دسترسی به پول برای آن دسته از سپرده‌گذارانی شد که به پول خود نیاز فوری داشتند.

داستان موسسه مالی ثامن از اواخر خرداد گذشته بر سرخط خبرهای رسانه‌ها نشست؛ یعنی زمانی که خبر ادغام این موسسه با بانک مهر اقتصاد و موسسه کوثر مطرح شد؛ و از آنجایی که در آن مقطع، به طور همزمان مشکلات موسسات بدون مجوزی همچون آرمان، ‌وحدت و فرشتگان به اوج خود رسیده بود، سپرده‌گذاران ثامن نیز نگران از سپرده‌شان،‌ عازم شعبات شدند تا قبل از آنکه به سرنوشت افرادی که هر روز مقابل موسسات مالی مذکور تجمع و اعتراض می‌کردند، دچار شوند، پول خود را خارج کنند. اما این تازه آغاز ماجرا و مشکلات برای آنان بود. با شدت گرفتن مراجعه مردم به ثامن،‌ مسئولان بانک مرکزی نیز به میدان آمدند تا با گفتن: «مردم نگران سپرده‌هایشان نباشند»، آرامش را به این موسسه بازگردانند که تا حدی موفق شدند اما این اتفاق در درازمدت رخ داد و تا سه ماه بعد،‌ اگر چه دیگر از ازدحام های قبلی مقابل شعبات و داد وفریادها خبری نبود اما مردم برای گرفتن پول خود در صورتی که نیاز ضروری داشتند،‌ باید هفت خوان رستم را می‌گذراندند. یعنی مدرکی دال بر بیماری، قولنامه خرید خانه و یا نامه‌ای از یک نماینده مجلس شورای اسلامی به دفتر مرکزی یا دفاتر سرپرستی استان ارائه می‌دادند تا بلکه بعد از یکی دو ماه برای آنان مصوبه‌ای برای یکی دو ماه دیگر صادر شود که بر اساس آن می‌توانستند بخشی از پول خود را بگیرند.

همچنین ‌چند ماه بعد از شروع این بحران، این امکان ایجاد شد که سپرده‌گذاران بتوانند هفته‌ای سه بار از دستگاه خودپرداز بانک صادرات وجه دریافت کنند.

این وقایع در شرایطی رخ می‌داد که برغم وعده و وعیدهایی که مدیران شعبات و سرپرستی‌ها برای حل و فصل قریب‌الوقوع مشکل می‌دادند، هیچ خبری از روشن شدن تکلیف ثامن نبود؛ نه خبری از دریافت مجوز نهایی برای ثامن بود و نه خبری از ادغام این موسسه با دو موسسه دیگر در شورای پول و اعتبار. در این میان،‌فقط این سپرده‌گذاران ثامن بودند که صبوری کرده و دلخوش به حل و فصل ماجرا بودند.

تا اینکه اواخر شهریور خبر رفتن پورزرندی مدیرعامل ثامن و جایگزین شدن توکلی منتشر شد. این خبر اگر چه با خوشحالی بدنه کارمندان ثامن مواجه شد اما برای سپرده‌گذاران ، ‌خیری نداشت چرا که نه تنها مشکلاتشان برای دریافت سپرده‌شان در مواقع ضروری حل نشد بلکه همان آب‌ باریکه « دریافت مصوبه» نیز قطع شد! در واقع یک ماهی می شود که شعبات حتی مصوبات از قبل تایید شده را اجرا نمی‌کنند زیرا مدیران شعبات می‌گویند پولی ندارند که به مشتری بدهند.

لغو مصوبات صادر شده

در همین‌باره احمد - ب که یکی از هزاران سپرده‌گذاران ثامن است، به خبرنگار ایلنا گفت: «حدود ۵۰ روز قبل بعد از اینکه قولنامه خرید خانه‌ای را به مسئولان سرپرستی شهر محل سکونتم ارائه دادم، بعد از مدتی گفتند که از تاریخ ۷ دی تا اواخر بهمن یعنی طی دو ماه می‌توانم پولم را که ۳۸ میلیون تومان است،‌ به تدریج بگیرم. دلخوش به این مصوبه بودم و حالا که موعدش فرا رسیده،‌ رئیس شعبه می‌گوید پولی ندارند که بدهند. به سرپرستی مراجعه کردم آنها هم می‌گویند شعبات موظفند از طریق معوقات و قسطهایی که دریافت می‌کنند مصوبات را پرداخت کنند. دوباره به شعبه مراجعه کردم که آنها هم قسم و آیه که «معوقات و اقساطی که دریافت می‌کنیم،‌به قدری نیست که جوابگوی همه مراجعه‌کنندگان باشد زیرا افرادی که قسط گرفته‌اند، اقساطشان را درست درست پرداخت نمی‌کنند!» حالا من هم در این کش و قوس گیر کرده‌ایم و عین توپ فوتبال بین سرپرستی و شعبه پاسکاری می‌شویم بدون اینکه کسی درک کند چک و هزارتا بدبختی داریم.»

افسانه - ت نیز می‌گوید: «سه ماه است می‌خواهم ۲۰ میلیون تومان از پس اندازم را بگیرم اما می‌گویند دیگر نمی‌شود و فقط می‌توانید از طریق خودپردازهای صادرات دریافت کنید! مگر عمر نوح دارم که با هفته ای ۶۰۰ هزارتومان بتوانم ۲۰ میلیون بگیرم. واقعا چرا کسی به داد ما نمی‌رسد؟ گرفتاریم،‌گرفتار... همه مسئولان اعم از روسای قوا تا مدیران ثامن و مسئولان بانک مرکزی سپرده‌گذاران ثامن را فراموش کرده‌اند؛ در اخبار فقط برگزاری جلسات رده بالا برای کاسپین و آرمان را می‌شنویم. در این مملکت انگار باید داد زد تا یکی صدایت را بشنود. ما که برای حل مشکلمان صبوری کرده و سکوت کردیم، سرمان کلاه رفته است».

پول نمی‌دهند چون می‌گویند شعبات خلوت شده!

ندا - الف هم که برای گرفتن پول به شعبه اش مراجعه کرده اما جز ۳۰۰ هزار تومان چیزی دستش را نمی‌گیرد،‌ می‌گوید: «ماه‌ها است امید داریم هرچه زودتر مشکلات ما حل شود و آن بخشی از مردم که به هر دلیلی به پولشان نیاز دارند، بتوانند سپرده‌شان را بگیرند،‌انصافا مردم هم کم نگذاشتند و با این وضعیت مدارا کردند وگرنه می‌توانستند مثل سپرده‌گذاران کاسپین و فرشتگان و غیره، جلوی مجلس و قوه قضاییه،‌تجمع کنند اما رفتار دیگری در پیش گرفتند و به امید تعیین تکلیف قریب‌الوقوع ثامن، مدارا کردند اما الان خیلی از ماها پشیمانیم چون می‌بینیم که صبوری ما هیچ ارزشی برای مسئولان نداشته و آنان فقط منافع ثامن مد نظرشان بوده است وگرنه چرا نباید مصوبه‌ای را که از دو ماه قبل و برای دی ماه صاد رکرده بودند، امروز لغو کرده باشند؟ »

او به نقل از رئیس شعبه‌اش می‌گوید :« مدیران ارشد ثامن از نجابت سپرده‌گذارانشان سوءاستفاده کرده‌اند؛ وگرنه بایدحداقل بعد از گذشت هشت ماه،‌ وضعیت ادغام را تعیین تکلیف نهایی می‌کردند. اما تا حالا نه تنها اینطور نشده بلکه تازه پرداختها را هم محدود و مشروط به دریافت معوقات توسط شعبات کرده‌اند . اینطور که من شنیده‌ام مسئولان ثامن به شعبات پول نمی‌دهند چون می‌گویند شعبات خلوت شده و لزومی ندارد خط اعتباری را خرج کنیم. اما اینکه شعبات خلوت شده یعنی سپرده گذاران کلان آرامش خیال دارند که این خیلی خوب است اما افرادی مثل من که نیاز فوری به پولمان داریم،‌چه باید بکنیم؟ باید حتما لشکری همراه خودمان به شعبه ببریم تا باور کنند در شرایط سختی هستیم؟

درد دلهای سپرده‌گذاران ثامن تمامی ندارد و بسیاری از آنان نگران هستند؛ این نگرانی به حدی است که خبر تغییر مدیرعامل این موسسه نیز بر نگرانی آنان می‌افزاید چون تصور می‌کنند بحران‌ در ثامن جدی‌تر شده که کمتر از یک سال و نیم، سه مدیرعامل عوض کرده است.

بانک مرکزی صلاحیت محمود رهنما را تایید کرده است و از آنجایی که رهنما ابتدا به نمایندگی از تعاونی مصرف کارکنان انصار به هیات‌مدیره بانک انصار راه یافت و سرانجام رئیس هیات‌مدیره هم شد؛‌ اکنون این شایعه نیز مطرح شده که علاوه بر طرح ادغام ثامن با کوثر و مهر اقتصاد،‌ احتمال ادغام ثامن با بانک انصار نیز وجود دارد. البته همه این‌ها ، صرفا یک گمانه است و تا وقتی که مسئولان ثامن یا بانک مرکزی صراحتا در این باره اظهار نظر نکنند،‌ نمی‌توان درباره آینده ثامن حرفی زد. تا پیش از این،‌ همه چیز درباره ثامن در هاله ای از ابهام قرار داشت و اکنون نیز، بر ابهامات افزوده شده و در این میان،‌ آنچه که عیان است،‌ اهمال مدیران ثامن در تعیین تکلیف وضعیت این موسسه و بلاتکلیفی ده‌ها هزار سپرده‌گذار است که طبق گفته بسیاری از آنان، کاسه صبرشان در آستانه سر رفتن است.

گزارش: مریم جمشیدی