شمشادهای هیرکانی املش در معرض خطرند

به گزارش پانا از گیلان،این گونه بومی یکی از مهم ترین و با ارزش ترین درختان جنگلی شمال کشور و یکی از پنج گونه پهن برگ همیشه سبز جنگل های حوزه جنگل های البرز شمالی ایران و در فهرست گونه های گیاهی در خطر انقراض اتحادیه بین المللی حفظ طبیعت(iucn) قرار دارد.
این گونه بومی جنگل های هیرکانی، همیشه سبز و زیبا، درای برگ های شفاف و چوب با ارزش و کاربردهای مختلف صنعتی و ریشه های متراکم به هم تنیده با برگ های براق و چرمی شکل دارای دیرزیستی بسیار بالا و گونه ای کاملاً سایه پسند است.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری املش گفت: از بهار سال ۹۳ با سرایت و شیوع بیماری بلایت یا سوختگی شمشاد بخش وسیعی از درختان شمشاد منطقه دواب سیاهکلرود چابکسر واقع در محدوده منطقه حفاظت شده جنگلی سرولات و جواهردشت به مساحت ۸۰۰ هکتار دچار آسیب جدی شد و بعضی از درختان شمشاد به کلی خشک شده اند.
عبدالعلی رهنما اظهار داشت : بلایت که عامل آن نوعی قارچ می باشد از بیماری مخرب و خطرناکی محسوب می شود که سبب خزان و ازبین رفتن توده های شمشاد در منطقه شده است. این بیماری هم اکنون بعنوان یک همه گیری (ایپیدمی) محدوده وسیعی از درختان شمشاد منطقه پائین دست شهرستان املش به ویژه درختان اطراف و حاشیه بقاع متبرکه را آلوده کرده و درمناطق جلگه ای بیشتر درختان بر اثر این بیماری خشک شده اند و بیشترین آسیب را به بافت برگ و سرشاخه ها سپس تنه درخت وارد کرده و با ایجاد لکه های قهوه ای در برگ گیاه، مرگ سریع و گسترده ی بافت ها را فراهم می کند.
به گفته وی در قسمت های کوهپایه ای با ارتفاع بیشتر سرایت آفت به درختان شمشاد در معرض جدی قرار نگرفته اند ولی احتمال همه گیر شدن آفت سوختگی شمشادها در این مناطق هم دور از انتظار نیست.
رییس اداره منابع طبیعی املش یاداور شد: از یک سال قبل خارج از طرح های جنگداری، در مجموع پنج هکتار از محوطه های بقاع متبرکه و رویشگاه های درختان شمشاد این شهرستان واقع در مناطق جلگه ای، آفت شب پره برگ خوار و پوست خوار درختان شمشاد مشاهده شده که برای مبارزه و مقابله با آن تاکنون ۶ لیتر سم از نوع بی تی در دوازده مرحله سمپاشی انجام شده ولی برای مبارزه جدی به حمایت ها و ورود کارشناسان مربوطه استان و سازمان جنگل ها و مراتع کشور نیاز است.
وی با بیان این که در صورت ادامه روند بیماری و سرایت و پایداری و ماندگاری باعث ازبین رفتن تمام درختان شمشاد خواهد شد افزود: انتظار می رود با کمک متخصصان علوم گیاه شناسی و جامعه دانشگاهی، پژوهش و مطالعات بیشتری در خصوص زیست شناسی و اکولوژی قارچ، سرعت و نحوه انتشار بیماری، سرایت در زمان رشد یا جوانه زدن، شرایط دمایی و آب و هوایی صورت گیرد .
رهنما تاکید کرد : ضروری است بانک ژن این گونه نادر گیاهی تشکیل شود تا درصورت عدم کنترل آفات و بیماری ها حد اقل بتوان ژن گونه ها را حفظ کرد.
جنگل زیباترین جلوه طبیعت، مظهر شکوه و عظمت آفرینش و نماد قدرت لایزال خداوندی است و برای نجات درختان شمشاد خزری و حفظ و حراست از این میراث ارزشمند و ماندگار باید امروز چاره اندیشید، فردا خیلی دیر است.
جنگل‌های هیرکانی یا جنگل ‌های مختلط خزری - هیرکانی یک زیست‌ منطقه در زیست‌ بوم جنگل ‌های مختلط پهن‌ برگ حاشیه جنوبی دریای خزر به مساحت ۵۵٬۰۰۰ کیلومتر مربع است که در حاشیه جنوبی و جنوب غربی دریای خزر و در دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان است.
این جنگل از منطقه هیرکان جمهوری آذربایجان آغاز و تا استان گلستان در ایران امتداد دارد و در ایران مورد حفاظت مشترک سازمان محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی است.
این جنگل با قدمت ۴۰ میلیون سال یکی از ارزشمند ترین جنگل‌ های جهان به شمار می ‌آید و از آن به عنوان موزه طبیعی یاد می ‌شود.