شرایط قبل از برجام، مبادله نفت در برابر دارو و غذا بود

دكتر محمدعلي بصيری، استاد علوم سياسي دانشگاه اصفهان و كارشناس روابط بين‌الملل، در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی پانا با بیان این که اکثریت برنامه ها و شعارهای روحانی در حوزه سیاست خارجی نسبتا عملیاتی شده است، گفت: قبل از برجام تقریبا نفت در برابر دارو و غذا می دادیم، حجم محدودی در حدود یک میلیون بشکه صادر می شد که بخش عمده آن هم می ماند و قابل انتقال نبود و عملا ذخایر و منابع مالی دولت در حدی نبود که بتواند هزینه های عمرانی و جاری خودش را بپردازد. امروز چیزی در حدود ۳ تا ۴ میلیون بشکه نفت صادر می شود که قابل مقایسه با گذشته نیست.

وی با یاد آوری این نکته که تورم در نتیجه تنش زادیی و تشنج زادیی در روابط خارجی مدیریت شده است، خاطر نشان کرد: در سال ۹۵ چیزی در حدود ۴۰ میلیارد دلار فروش نفت و گاز داشتیم؛ این در حالی است که اگر شرایط پیش از برجام بود ای رقم به ۱۰ میلیارد دلار هم نمی رسید که این به آن معناست که فروش نفت و گاز ما چهار برابر شده است.

او اضافه کرد: همچنین به دلیل کاهش تنش؛ دوازده میلیارد دلار از توریست جذب در آمد شده است و سرمایه گذاری خارجی هم در حدود ۴ تا ۵ میلیارد دلار صورت گرفته که اگر برجام نبود بعید بود هیچ یک از این موارد امروز محقق شود.

بصيری در ترسیم شرایط کشور در صورت عدم امضای برجام گفت: در این شرایط دولت در پرداخت هزینه های جاری با مشکل مواجه می شد، تورم ۳۰ یا ۴۰ درصدی داشتیم و فشار اقتصادی بر روی مردم مضاعف می شد. اگر چه امروز بحث بیکاری و کم درآمدی مطرح است اما در آن صورت وضعیت به اوضاع کمر شکن اقتصادی می رسید و بحران های اقتصادی، امنیتی و خانوادگی دامن مردم را می گرفت.

استاد علوم سياسي دانشگاه اصفهان در خصوص اولیت ها و برنامه های سیاست خارجی دولت بعد، تصریح کرد: مسلما اگر دولت دیگری هم بیاید این مسیر را باید ادامه دهد. اقتصاد ما از قبل وابسته به نفت و تک محصولی بود؛ گرچه بعد از انقلاب این وابستگی تا حدودی کاهش یافته بود اما بعد از تحریم ها و بحران های متعاقب آن این وابستگی افزایش پیدا کرد.

وی خاطرنشان کرد: برای رونق دادن به اقتصاد و با دید اقتصاد مقاومتی سرمایه را در بخش محصولات بالا دستی و پایین دستی حوزه انرژی به حرکت درآورد. نیاز است برای جبران کمبود سرمایه ، تکنولوژی و ضعف های کشور در حوزه نفت و گاز که باعث شده رقبا در بهره برداری از حوزه های مشترک از ما پیش بیفتند، جذب سرمایه گذاری خارجی انجام شود تا ضعف ها بر طرف شده و اقتصاد رونق پیدا کند.