اختصاص حق آبه تالاب ها اقدامی مهم در کنترل کانون‌های داخلی گرد و غبار

به گزارش پانا، معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در هفتمین جلسه کمیته راهبردی مقابله با گرد و غبار با اشاره به تکمیل شناسایی کامل کانون‌ها و منشاءهای داخلی گرد و غبار در استان های کشور به عنوان نخستین گام مهم برای مقابله با گرد و غبار، گفت: برخی استان ها گام بیشتری برداشته‌اند و برنامه های استانی مدیریت کانون ها و مقابله با گرد و غبار را نیز تهیه و در شورای برنامه ریزی استان ها تصویب کرده‌اند.

وی ضمن تاکید بر ضرورت هماهنگی و همکاری بین دستگاهی در سطح استان ها برای اجرای برنامه های مدیریتی مقابله با گرد و غبار، تصریح کرد: در اکثر استان ها، کارگروه مقابله با گرد‌وغبار با حضور تمامی دستگاه های مرتبط شکل گرفته که مهم ترین وظیفه این کارگروه تدوین برنامه استانی برای مقابله با گرد و غبار براساس مطالعات منشاء یابی است.

معاون رئیس جمهور ادامه داد: برنامه استانی باید با نگاه علمی، فرابخشی و چند جانبه تدوین شود تا رویکرد کلیه دستگاه های مسئول از جمله سازمان های هواشناسی، زمین شناسی، جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، حفاظت محیط زیست در آن تجمیع و در نهایت برنامه با رویکردی واحد تدوین شود.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مهم ترین اقدام در سطح استانی را منشاء یابی دانست و افزود: با توجه به اینکه چارچوب برنامه اقدام مشخص است، ظرفیت دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی، همچنین سازمان مدیریت بحران نیز می تواند به کمک استان ها بیاید تا برنامه اجرایی و اقدام استان ها برای مقابله با گرد و غبار تهیه و تدوین شود.

ابتکار با بیان اینکه در حال حاضر دو مصوبه مهم برای مقابله با گرد و غبار داریم، اظهار کرد: مصوبه خاص استان های خوزستان و ایلام برای سال ۹۳، همچنین مصوبه آئین نامه اجرایی ستاد ملی مقابله با گرد و غبار مبنای کار و اقدام در این حوزه است.

معاون رئیس جمهور اشاره ای هم به موضوع مهم احیاء تالاب ها داشت و افزود: مطالعات تالاب ها تکمیل و مدیریت زیست بومی اکثر تالاب ها نیز تهیه و تدوین شده که در کنار تعیین حق آبه تالاب ها می تواند کمک بزرگی در برنامه های مقابله با گرد و غبار باشد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن تقدیر از اقدام های مثبت وزارت نیرو در خصوص تخصیص حق آبه تالاب ها، گفت: به دلیل شرایط خاص استان خوزستان و به منظور حفظ سلامت مردم، با وزارت نیرو مکاتبه ای خواهیم داشت که در صورت امکان برای تالاب های این استان، ظرفیت بیشتری از میزان حق آبه تعیین شده، اختصاص داده شود.

معاون رئیس جمهور با تاکید بر اینکه گرد و غبار خوزستان از کانون های خارجی عراق و عربستان و برخی کانون های داخلی است، تصریح کرد: در مورد کانون های داخلی اقدام‌هایی چون آبگیری حدود ۷۰ درصدی هورالعظیم با تخصیص حق آبه و همکاری وزارتخانه های نفت و نیرو که امیدواریم با افزایش حق آبه روند بهتری بیابد، ارتقاء و بهبود وضعیت شادگان و البته احداث کانال برای انتقال آب از کارون و احیاء مناطق خشک شادگان صورت گرفته و در مورد کانون های خارجی نیز به رغم شرایط جنگ و ناامنی در عراق رایزنی های دو جانبه و بین المللی در این خصوص ادامه دارد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به جلسه چند هفته قبل هیات وزیران و دستور رئیس جمهوری به وزارتخانه های نفت، جهاد کشاورزی (سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری) و امور خارجه برای پیگیری وضعیت خوزستان و تسریع در کنترل ۲۰ هزار هکتار کانون بحرانی گرد و غبار در این استان، ابراز امیدواری کرد: سازمان مدیریت و برنامه ریزی نیز در این زمینه همکاری لازم را داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: البته تمام ایران درگیر موضوع تغییر اقلیم، خشکسالی شدید، خشک شدن تالاب ها، محدودیت منابع آبی، کاهش بارندگی و چالش های محیط زیستی است. به طور نمونه سیستان و بلوچستان نیز به واسطه شرایط هامون، فارس به واسطه شرایط بختگان و سایر تالاب ها و رودخانه هایش، کرمان به واسطه تالاب جازموریان، اصفهان به دلیل شرایط گاوخونی و زاینده رود با چالش های متعدد مواجه هستند که البته این شرایط سزاوار مردم خوزستان و هیچ نقطه دیگر کشور نیست و باید تمام تلاش ها برای رفع و کاهش این چالش ها صورت پذیرد.

وی ادامه داد: به همین دلیل در تلاشیم تا شرایط بهبود یابد به طور نمونه به تازگی شورای مشورتی بین المللی هامون برای تعیین وضعیت حق آبه هامون تشکیل شد یا مثلا با تخصیص چند نوبت حق آبه تالاب گاوخونی، نقاط کانونی شدید این تالاب کنترل شد.

ابتکار در خصوص نظر موافقان و مخالفان مالچ پاشی کانون های گرد و غبار نیز با اشاره به اینکه مهم ترین مسئله در خصوص مالچ پاشی، ماندگاری است، گفت: کارگروه ویژه مالچ با نگاه علمی و بهره گیری از تجربه های سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری می‌تواند در این زمینه فعالیت کند.

معاون رئیس جمهور ضمن تاکید بر ضرورت بهره گیری از اقدام های ارزشمند و مطالعه های دانشگاه ها و مراکز پژوهشی در این زمینه، تصریح کرد: در حال حاضر به رغم آلودگی ها و مشکلات مالچ های نفتی، بیشترین ماندگاری برای این مالچ بوده است. البته می دانیم که شرایط اقلیمی نیز در انتخاب نوع مالچ تاثیر گذار است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خواستار بررسی سریع و تهیه پیش نویس و چارچوب تفاهم نامه همکاری چند جانبه میان وزارتخانه های دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و نفت، سازمان های مدیریت بحران، جنگل، مرتع و آبخیزداری و حفاظت محیط زیست برای مالچ پاشی کانون های بحرانی گرد و غبار در کشور با نگاه ویژه به خوزستان شد.

وی با اشاره به گزارش جهانی از خدمات طوفان های گرد و خاک صحرای آفریقا برای جنگل های آمازون که منجر به حیات این جنگل ها به دلیل کاهش فرسایش خاک و ایجاد مواد مغذی می شود، گفت: اما متاسفانه طوفان های گرد و غبار در ایران تاثیر مثبتی نداشته است و از این رو شرایط جنگ و ناامنی نباید نافی مسئولیت کشورهای همسایه به ویژه عراق در این زمینه باشد.

ابتکار ضمن استقبال از پیشنهاد تهیه پیوست رسانه ای برای برنامه اقدام مقابله با گرد و غبار، خاطرنشان کرد: بهره برداری سیاسی از چالش های محیط زیستی مانند گرد و غبار مشکلی را حل نمی کند.

ضرورت توجه ویژه به کانون های داخلی گرد و غبار/ برنامه منشاء یابی و عمل خوزستان آماده است

ضیاء الدین شعاعی مدیر کمیته ملی مقابله با گرد و غبار نیز با اشاره به مشابهت های گرد و غبار ۸ و ۹ بهمن ماه سال جاری در اهواز به گرد و غبار بهمن ماه سال ۹۳ در همین منطقه، گفت: استعداد زمین و سرعت مناسب باد، زمینه مناسبی برای ایجاد گرد و غبار است.

وی افزود: طی ۹ ماه از سال، جهت باد کشور، شمال غرب، جنوب شرق است و به همین دلیل زمانی که باد غربی از عراق می آید، کانون های داخلی گرد و غبار شکل می گیرد.

شعاعی ادامه داد: آنچه امسال و سال ۹۳ در اهواز رخ داد، طبق صحبت های سازمان هواشناسی یکی از ۲۰ تا ۲۵ مورد استعداد این پدیده است که فعال می شود. در واقع باد جنوبی با بادی که از سمت عربستان می آید و با عبور از خلیج فارس، سرعت بالایی پیدا می کند، تداخل پیدا کرده و در نهایت به سرعتی حدود ۶۰ الی ۷۰ کیلومتر بر ساعت می رسد که به راحتی می تواند از کانون های داخلی ایران بارگذاری داشته باشد.

مدیر کمیته ملی مقابله با گرد و غبار اظهار کرد: به عبارت دیگر می توان گفت این بادها در ابتدا دارای غلظت گرد و غباری بالایی نیستند اما پس از رسیدن به جنوب اهواز یا جنوب شرق اهواز، بارگیری شدید و غلظت بالایی پیدا می کنند.

وی با بیان اینکه گرد و غباری که از عراق به ایران می رسد به دلیل سبک تر شدن در طول مسیر دارای pm۱۰ پایین تر و pm۲.۵ بالاتر است، گفت: اما گرد و غباری که از کانون های داخلی مثلا در جنوب اهواز بارگیری می کند دارای pm۱۰ بالایی است و از همین رو کاهش دید حتی تا یک متر را به همراه دارد. زیرا غلظت گاه به ۱۰ هزار میکروگرم بر مترمکعب نیز می رسد.

شعاعی با تاکید بر این موضوع که در حال حاضر فرمولی برای تعیین میزان غلظت گرد و غبار از روی عمق دید وجود ندارد، تصریح کرد: متوسط غلظت گرد و غبار اهواز در روز به ۱۲۰۰ میکروگرم بر مترمکعب هم می رسد که رقم بسیار بالایی است و البته امکان دارد به صورت نقطه ای به ۱۰ هزار میکروگرم بر مترمکعب برسد.

مدیر کمیته ملی مقابله با گرد و غبار خاطرنشان کرد: طوفان گرد و غبار سال ۹۳ در اهواز به دلیل تشدید بار از عربستان، بسیار شدیدتر از طوفان گرد و غبار امسال اهواز ناشی از کانون های جنوب شرقی این شهر بود.

وی با بیان اینکه طبق پیش بینی سازمان هواشناسی احتمال وقوع این تیپ باد در بهمن ماه افزایش پیدا می کند، اظهار کرد: این بادها با عبور از خلیج فارس سرعت بیشتری هم پیدا می کنند و در نتیجه مستعد ایجاد طوفان های گرد و غباری شدید می شوند.

این مقام مسئول ضمن اشاره به این موضوع که غالب طوفان های گرد و غبار زمستان دارای منشاء داخلی است، گفت: غالبا طوفان های گرد و غباری بهار و تابستان به ویژه از خردادماه به بعد ناشی از کانون های خارجی است.

شعاعی ضمن یادآوری طوفان گرد و غباری ماه گذشته ناشی از کانون جازموریان که بندرعباس را تحت تاثیر قرار داد، گفت: این نشان می دهد که نمی توان در خصوص کانون های داخلی گرد و غبار اغماض کرد. زیرا چند حادثه مهم گرد و غباری ایران در اهواز، کرمان، ریگان، فهرج، زابل و بندرعباس ناشی از کانون های داخلی گرد و غبار بود.

مدیر کمیته ملی مقابله با گرد و غبار ادامه داد: اگرچه تعداد حوادث گرد و غباری ناشی از کانون های داخلی زیاد نیست اما شدت این حوادث بسیار جدی است.

وی با اشاره به پایش روزانه غلظت طوفان های گرد و غبار، اظهار کرد: به محض اعلام هشدار سازمان هواشناسی در این خصوص، نقشه های ماهواره ای رصد و منابع مشخص می شود و سپس با ارسال گزارش ایستگاه های زمینی، حوادث برای ارسال به مجامع بین المللی ثبت می شود.

شعاعی ادامه داد: غیر از طوفان اهواز، ۱۸ طوفان گرد و غبار اخیرا در کشور ثبت شد که تنها چهار حادثه دارای منشاء داخلی بود و بقیه طوفان ها ناشی از منابع خارجی بود. به گونه ای که حتی گرد و غبار پنجشنبه اخیر اهواز نیز ناشی از کانون کشور سوریه بود.

مدیر کمیته ملی مقابله با گرد و غبار با اعلام خبر تهیه گزارش تعداد حوادث گرد و غباری ایران تا پایان ۲۰۱۶ به همراه جدول پایش زمینی، عکس های ماهواره ای و تحلیل حوزه های مرتبط به طور نمونه آمار بارش سازمان هواشناسی جهت ارائه به مجامع بین المللی آماده شده است.

وی اشاره ای هم به وظایف سازمان حفاظت محیط زیست برای مقابله با گرد و غبار داشت و گفت: طبق مصوبه دولت، سازمان حفاظت محیط زیست موظف بود با همکاری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری نسبت به منشاء یابی طوفان های گرد و غبار اقدام کند که در حال حاضر، طرح منشاء یابی ۱۱ استان کشور به طور کامل به پایان رسیده و در برخی استان ها برنامه عمل نیز با همکاری دستگاه های استانی تهیه شده است.

شعاعی خاطرنشان کرد: خوزستان از جمله استان هایی است که با همکاری سازمان زمین شناسی و اداره کل منابع طبیعی، در کنار برخی دیگر از استان ها همچون استان های سیستان و بلوچستان، ایلام برنامه منشاء یابی و عمل آن آماده شده و تنها نیازمند حمایت اعتباری و بودجه ای است.

مدیر کمیته ملی مقابله با گرد و غبار در خصوص پایش غلظت طوفان های گرد و غبار در کشور نیز با بیان اینکه هم اکنون ۱۹۸ ایستگاه پایش هوا سازمان حفاظت محیط زیست مجهز به سیستم پایش pm۱۰و pm۲.۵ هستند، گفت: تنها چند ایستگاه در مرحله نصب و راه اندازی سیستم هستند که به زودی آن ها نیز مجهز خواهند شد. البته به زودی اطلاعات این پایش ها به صورت آنلاین به سازمان هواشناسی ارسال خواهد شد تا در تجمیع با بقیه اطلاعات منجر به تقویت سیستم هشدار شود. البته هواشناسی خوزستان اقدامات قابل تقدیری داشته است.

وی با بیان اینکه از ۳۴۹ هزار هکتار کانون گرد و غبار شناسایی شده در خوزستان، ۱۰۰ هزار هکتار بحرانی و ۲۰ هزار هکتار فوق بحرانی است، اظهار کرد: گرد و غبار اخیر هم از همین ۲۰ هزار هکتار فوق بحرانی منشاء گرفته بود و به همین دلیل هم رئیس جمهور روحانی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری را مکلف کرد تا در کمترین زمان ممکن نسبت به مهار این ۲۰ هزار هکتار اقدام نماید.

شعاعی یکی دیگر از بخش های مهم برای قرار گرفتن در اولویت تخصیص بودجه را سیستم تقرب فرودگاهی خوزستان برای امنیت پرواز اعلام کرد و افزود: طرح های حیاتی همچون پروژه انتقال آب کارون به تالاب شادگان و احیاء هورالعظیم از دیگر موارد مهم برای حمایت اعتباری است.

مدیر کمیته ملی مقابله با گرد و غبار ضمن مرور برخی اقدام های انجام شده برای مقابله با گرد و غبار در سطح بین المللی، خاطرنشان کرد: تصویب چهار قطعنامه بین المللی برای مقابله با گرد و غبار، تهیه نخستین گزارش جهانی گرد و غبار و انتخاب ایران به عنوان میزبان نخستین همایش جهانی گرد و غبار در سال ۲۰۱۷ از نتایج اقدام های بین المللی ایران است.

عدم کنترل کانون های فعلی منجر به توسعه آن ها خواهد شد

خداکرم جلالی رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری نیز در این جلسه با اشاره به میزان اهمیت مقابله با گرد و غبار برای کشور در عرصه های مختلف، پیشنهاد داد: بخشی از اعتبارات مورد نیاز این حوزه از صندوق ملی توسعه تامین شود.

رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری تاکید کرد: عدم کنترل کانون های فعلی منجر به توسعه آن ها خواهد شد و از این رو باید با برنامه زمانبندی و تخصیص اعتبار مشخص در این حوزه اقدام کرد تا حداقل کانون های فوق بحرانی در مدت زمانی کوتاه و پیش از تسریع، کنترل شود.

دشت قزوین از مهم ترین کانون های آتی تولید گرد و غبار در کشور/ علل ایجاد کانون های گرد و غبار مهم تر از شناسایی کانون ها است

پرویز گرشاسبی معاون آبخیزداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری نیز با بیان اینکه بالغ بر یک میلیون هکتار مناطق نوظهور بیابانی یا به عبارت دیگر کانون های تولید گرد و غبار در کشور داریم، گفت: از مهم ترین این کانون ها می توان به دشت قزوین، آبیک، نظرآباد و ملارد اشاره کرد که پیش بینی می شود در صورت فعال شدن، بخش مهمی از کشور را تحت تاثیر قرار دهد.

وی به برخی از اقدام های سازمان متبوع خود نیز اشاره کرد و افزود: در راستای آئین نامه اجرایی مقابله با پدیده گرد و غبار، غیر از همکاری در منشاء یابی، امسال موفق شدیم از طریق تفاهم نامه منعقد شده میان وزیر جهاد کشاورزی و سازمان بسیج و با استفاده از پتانسیل بسیج، در۴۵۰ هزار هکتار از اراضی، طرح آبخیزداری (پیش گیری از ایجاد کانون گرد و غبار) و در۵۰ هزار هکتار از اراضی بیابانی کشور نیز طرح های بیابان زدایی را اجرایی کنیم.

گرشاسبی مالچ پاشی در ۳۰۰۰ هکتار، پخش سیلاب و آبخوان داری در ۱۲ هزار هکتار و نهال کاری در هشت هزار هکتار از اراضی خوزستان را بخشی از اقدام های اجرایی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری بر اساس مصوبه سال ۹۳ دولت برشمرد و اضافه کرد: در کنار این ها، مطالعات تفصیلی_ اجرایی ۵۰ هزار هکتار از ۳۴۹ هزار هکتار کانون های گرد و غبار خوزستان نیز صورت گرفت که در حال حاضر مطالعات دو کانون هندیجان و امیدیه آماده است.

معاون آبخیزداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری اشاره ای هم به اقدام های وزارت نفت در سال ۹۴ داشت و افزود: نهال کاری و مالچ پاشی ۳۷۰۰ هکتار از کانون های خوزستان که اغلب کانون های بحرانی طوفان شن در غرب خوزستان بود، بخش از این اقدام ها است.

این مقام مسئول اظهار کرد: هنوز پایش دقیق از کانون های منشاء صورت نگرفته است زیرا نمی توان تنها به تصاویر ماهواره ای اکتفا کرد و ضروری است از ایستگاه های پایش زمینی فرسایش بادی کمک بگیریم.

گرشاسبی خاطرنشان کرد: کانون های گرد و غبار ثابت نیستند و بر اساس خشکسالی، ترسالی و جهت وزش باد این کانون ها نیز تغییر می شوند و از این رو مدیریت منابع آب، کشاورزی حفاظتی برای کنترل کانون های گرد و غبار باید در اولویت قرار گیرد.

وی با تاکید بر این موضوع که علل ایجاد کانون های گرد و غبار بسیار مهم تر از شناسایی خود کانون ها است، تصریح کرد: رفع علل مهم تر از درمان های مسکن است.

معاون آبخیزداری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری اشاره ای هم به برخی اقدام های سازمان متبوع خود در محدوده دریاچه ارومیه و کانون های آن منطقه داشت و افزود: ۱۶۴ هزار هکتار کانون گرد و غبار در ارومیه شناسایی شد و حفاظت و قرق از جمله بهترین اقدام ها در خصوص کانون های گرد و غبار در ارومیه است.

وی ضمن انتقاد از نزول برنامه های مقابله با بیابان زایی و آبخیزداری در طول برنامه های مختلف توسعه ای از برنامه سوم به بعد، گفت: مدیریت جامع حوزه آبخیز بهترین راهکار برای حل معضل کانون های گرد و غبار است زیرا سایر کارها موقتی و بخشی نگری است و در این خصوص نیز استفاده از مشارکت مردم شبیه به کاری که در ۱.۵ تا ۲ میلیون هکتار از اراضی کشور تحت پروژه های مشارکتی مثل ترسیب کربن و منارید انجام شد، ضروری است.

پیش بینی طوفان های گرد و غبار از ۷۲ ساعت تا ۵ روز

عباس رنجبر رئیس مرکز ملی خشکسالی پژوهشکده هواشناسی سازمان هواشناسی کشور نیز با ارائه آماری از نقشه های بارشی کشور طی دو هفته آتی، گفت: با توجه به اینکه طی ماه های بهمن، اسفند و فروردین سیستم باد کشور جنوبی است، طوفان گرد و غبار اخیر خوزستان دارای منشاء داخلی است.

رنجبر ادامه داد: معمولا در تابستان و بهار و از خرداد ماه به بعد، طوفان های گرد و غباری کشور دارای منشاء خارجی است و البته این شرایط هم منهای طوفان های گرد و غبار سیستان و بلوچستان و زابل است که ناشی از کانون های داخلی است.

وی با بیان اینکه کانون های گرد و غبار کاملا متغیر هستند، اظهار کرد: بنابراین آنچه باید مورد توجه قرار گیرد، شرایط دینامیکی است زیرا کانون های زیادی در کشور داریم که فعال نمی شوند مگر اینکه شرایط مساعد شود.

رئیس مرکز ملی خشکسالی پژوهشکده هواشناسی سازمان هواشناسی کشور خاطرنشان کرد: در حال حاضر امکان پیش بینی طوفان های گرد و غباری کشور از ۷۲ ساعت قبل تا ۵ روز مقدور است و البته پیش بینی غلظت طوفان های گرد و غباری نیز روی سایت سازمان هواشناسی با ذکر منبع و میزان غلظت وجود دارد.

این مقام مسئول با بیان اینکه تصاویر و اطلاعات ماهواره شرایط فعلی را نشان می دهد، خاطرنشان کرد: سازمان هواشناسی شناسایی منابع و میزان غلظت تمامی طوفان های گرد و غباری طی ۳۰ سال گذشته را می تواند اعلام کند.

وی از همکاری با موسسه گرد و غبار بارسلونا (پوشش دهی طوفان های گرد و غباری شمال آفریقا و جنوب اروپا) طی تفاهم نامه ای خبر داد و افزود: در حال ایجاد مرکزی در خوزستان برای مدل سازی، پیش بینی، پایش و هشدار طوفان های گرد و غباری کل کشور هستیم که در صورت توسعه می تواند در قالب مرکزی منطقه ای، غرب آسیا را پوشش دهد.

رنجبر خاطرنشان کرد: در حال حاضر تنها دو مرکز شرق آسیا (چین) و بارسلونا (شمال آفریقا و جنوب اروپا) برای این موضوع در جهان فعال است.

اهمیت نمونه برداری سطحی برای رفع چالش سهم کانون های داخلی و خارجی در طوفان های گرد و غبار

رضا شهبازی از بخش زمین شناسی مرکز پژوهش های کاربردی علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور با اشاره به اقدام های این سازمان برای تهیه نقشه، نمونه برداری و آنالیز و تحلیل کانون های گرد و غباری کشور، گفت: یکی از اقدام های مهم در این زمینه، نمونه برداری سطحی و تشکیل بانک داده های زمینی است که برای شرق و جنوب شرق کشور به زودی تکمیل می شود و کمک بزرگی به رفع چالش سهم کانون های داخلی و خارجی در طوفان های گرد و غباری است.

وی افزود: قم از جمله استان هایی است که به دلیل کانون های متعدد گرد و غبار از جمله، قم رود، مشکات، دریاچه نمک و حوض سلطان می تواند به زودی به یک چالش بسیار مهم برای کشور تبدیل شود به ویژه اینکه کانون مشکات از سطح تاثیرگذاری وسیعی برخوردار است.

شهبازی اشاره ای هم به بررسی های صورت گرفته در جازموریان داشت و اظهار کرد: از مهم ترین نکات در جازموریان این بود که مشخص شد از ۱۷ هزار سال قبل تا کنون، مرکز جازموریان وضعیت ثابتی داشته است و این موضوع با توجه به اولویت بندی ها و هزینه هایی که برای احیاء باید داشته باشیم بسیار مهم است زیرا می توانیم نقاط بحرانی را شناسایی و اولویت بندی کنیم.

نماینده سازمان زمین شناسی همچنین اشاره ای به اقدام سازمان زمین شناسی در نمونه برداری اتمسفری داشت و گفت: این اقدام کمک می کند نوع ذرات طوفان های گرد و غباری استان ها شناسایی و میزان اثرات آن ها مشخص شود.

وی با اشاره به جایگاه سازمان زمین شناسی به عنوان نماینده کمیسیون تهیه نقشه های زمین شناسی در خاورمیانه، اظهار کرد: سازمان زمین شناسی می تواند در منشاء یابی طوفان های گرد و غبار کشور کمک نماید.

در ادامه هدایت اله فهمی نماینده وزارت نیرو نیز با اشاره به اقدام های این وزارتخانه برای مقابله با گرد و غبار در کشور، گفت: به طور نمونه رهاسازی آب از سدهای کرخه و مارون برای سه سال متوالی و در راستای احیاء تالاب ها، همچنین رفع انسداد مسیرهای آب در تالاب ها و انجام لایروبی برای روان سازی جریان آب در تالاب ها از جمله این اقدام ها است.

وی همچنین از خطر فعال شدن کانون های گرد و غبار قم گفت و افزود: با توجه به کمبود آب در آن منطقه و عدم امکان تخصیص آب شیرین برای مصارف محیط زیستی برنامه ریزی به سمت استفاده از پساب های تصفیه شده است و ۱۵۴ میلیارد متر مکعب آورد حوزه دریاچه نمک برای مصارف محیط زیستی (حق آبه) است و وزارت نیرو نیز به دلیل حساسیت این منطقه، برنامه ریزی ویژه ای برای رهاسازی این میزان به عنوان آستانه تاب آوری دارد و این مضاف بر میزانی است که قرار است از محل پساب های تصفیه شده تامین شود.

فهمی خاطرنشان کرد: وزارت نیرو، تخصیص حق آبه محیط زیستی را نه روی کاغذ بلکه به صورت عملی اجرایی می کند زیرا به این موضوع اعتقاد راسخ دارد.

در ادامه، نمایندگان وزارتخانه های امور خارجه، نفت، کشور (سازمان مدیریت بحران)، صنعت، معدن و تجارت، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، همچنین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان صدا و سیما گزارشی از اقدام دستگاه های متبوع خود، همچنین نظرها و پیشنهادهای خود در این حوزه بیان کردند.

ضرورت هماهنگی و همکاری کلیه دستگاه های عضو ستاد مقابله با گرد و غبار برای برگزاری کنفرانس بین المللی مقابله با گرد و غبار به میزبانی ایران در سال ۲۰۱۷، حمایت از فن آوری های نوین برای مقابله با گرد و غبار، الزام به جذب مشارکت و اعتبار بخش های غیر دولتی برای اجرای طرح های مقابله با گرد و غبار، اطلاع رسانی وسیع به مردم در خصوص اقدام های صورت گرفته و موانع موجود، استفاده از ظرفیت شهرداری ها به ویژه در بخش هایی همچون گسترش کمربند سبز حاشیه شهرها بخش دیگری از صحبت های مطروحه در این جلسه بود.

خلاصه خبر

_ مطالعات تالاب ها تکمیل و مدیریت زیست بومی اکثر تالاب ها نیز تهیه و تدوین شده است.

_ تخصیص حق آبه تالاب ها می تواند کمک بزرگی برای مقابله با گرد و غبار باشد.

_ در مورد کانون های داخلی اقدام هایی چون آبگیری حدود ۷۰ درصدی هورالعظیم با تخصیص حق آبه و همکاری وزارتخانه های نفت و نیرو و ارتقاء و بهبود وضعیت شادگان ، همچنین احداث کانال برای انتقال آب از کارون و احیاء مناطق خشک شادگان صورت گرفته است.

- در مورد کانون های خارجی نیز به رغم شرایط جنگ و ناامنی در عراق رایزنی های دو جانبه و بین المللی در این خصوص ادامه دارد.

_ دستور رئیس جمهوری به وزارتخانه های نفت، جهاد کشاورزی (سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری) و امور خارجه برای پیگیری وضعیت خوزستان و تسریع در کنترل ۲۰ هزار هکتار کانون بحرانی گرد و غبار در این استان.

_ مهم ترین مسئله در خصوص مالچ پاشی، ماندگاری است.