۳ دلیلی که هند بندر چابهار ایران را به گوادر پاکستان ترجیح داد

به گزارش خبرگزاری پانا به نقل از پایگاه اینترنتی اویل پرایس، به دنبال انعقاد توافق هسته ای بین ایران و قدرت های جهانی، سرمایه گذاران بین المللی برای ورود مجدد به بازار این کشور نفت خیز خاورمیانه صف کشیده اند.
هند جدیدترین کشوری است که قصد سرمایه گذاری در ایران را دارد و بدین منظور ماه گذشته اعلام کرد که بندر چابهار ایران را نوسازی و اداره خواهد کرد. موافقتنامه چابهار برای هر دو کشور از نقطه نظر اقتصاد داخلی، اقتصاد منطقه ای و روابط بین کشورهای هند و پاکستان، تاثیرات و تبعاتی خواهد داشت.
برای ایران، این موافقتنامه خبر خوبی محسوب می شود. ایران در مسیر الحاق مجدد به اقتصاد جهانی، قراردادهای تجاری ای را با کشورهای فرانسه، ایتالیا، چین و کره جنوبی امضا کرده، و قرارداد جدید یک قرارداد قابل توجه دیگر در این مسیر تلقی می شود.
این قرارداد همچنین بخشی از برنامه نارندرا مودی، برای ارتقاء روابط اقتصادی و استراتژیک هند در عرصه بین المللی است. این قرارداد به هند اجازه خواهد داد تا یک مسیر ترانزیتی به افغانستان و آسیای میانه بگشاید و علاوه بر صدور کالاهای هندی، گاز مورد نیاز هند نیز از این طریق تامین شود.
این موفقتنامه یک پیشرفت قابل توجه نه تنها برای هند بلکه برای منطقه به شمار می آید. همانگونه که نیتین گادکاری، وزیر حمل و نقل هند ارزیابی کرده، توسعه این بندر موجب توسعه تجارت هند نه تنها با ایران بلکه با افغانستان، کشورهای آسیای میانه و روسیه خواهد شد.
ارسال کالاهای هندی به ایران و از آنجا به افغانستان و روسیه یکی از عناصر کلیدی این طرح است. بندر چابهار همچنین امکان دسترسی هند به افغانستان را فراهم خواهد کرد.
اما این موافقتنامه ممکن است با مخالفت هایی از جانب چین مواجه شود. پکن قبلا قول داده که تا سال ۲۰۲۵ میلادی ۷۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری مستقیم خارجی وارد بخش پتروشیمی ایران کند و به شکلی محتاطانه به روابط نزدیک تر بین دهلی نو و کابل نگاه خواهد کرد.
هند و چین رقبای اقتصادی هم هستند و موفقیت های اقتصادی سال های اخیر چین، روابط این دو کشور را دستخوش تنش های بیشتری ساخته است. با توجه به این واقعیت، قراردادهای مهم ایران با هند و چین احتمالا موجب بروز ختلافاتی بین این دو رقیب آسییی خواهد شد و تهران احتمالا باید برای برقراری موازنه بین این دو کشور به شکلی ظریف و حساب شده عمل کند.
دیگر همسایه مهمی که احتمالا این موافقتنامه بر آن تاثیر خواهد گذاشت، پاکستان، دشمن دیرین هند است. در واقع یکی از انگیزه های اصلی هند برای انعقاد این موافقتنامه دور زدن بندر گوادر پاکستان و کوریدورهای ترانزیتی متصل به آن بوده است.
۳ دلیل عمده برای دور زدن گوادر وجود دارد: اولا، چین سرمایه گذاری سنگینی در بندر گوادر صورت داده، ثانیا، بندر گوادر در منطقه بی ثبات بلوچستان پاکستان واقع شده که ریسک های امنیتی در آن بالاست و ثالثا، هر راهی برای خودداری از دادن پول به پاکستان و در عین حال تداوم پیگیری اهداف اقتصادی ترانزیتی از نظر رهبران هند، یک اقدام دارای منفعت است.
بنابراین این موافقتنامه به هند کمک خواهد کرد تا بدون باج دادن به پاکستان و چین، روابط خود با افغانستان را ارتقا بخشد. از چند نظر این یک پیروزی مهم برای هند محسوب می شود. در واقع، مشخص است که موافقتنامه چابهار بین ایران و هند برای هر دو کشور از نظر تجاری بسیار پرمنفعت است و موجب افزایش روابط تعدادی از کشورهای منطقه خواهد شد. اما از نظر ثبات منطقه ای، این موافقتنامه ممکن است موجب بروز تنش های بیشتر شود و حسادت برخی کشورها را برانگیزد.