اختلالات روانی و پنهان کردن رنج بیماری

به گزارش پاناازلرستان،ترس از گفتن نام بیماری ، تغییرات در شیوه زندگی و دور شدن از زندگی های ساده و آرام ، استرس ها و سختیهای زندگی ، کمبود تخت های روانپزشکی و کمبود تعداد متخصصان مرتبط با سلامت روان در کنار نگاه درمان محور سلامت جسم که تا عضوی از بدن درد نگیرد مراجعه به پزشک را غیر ضروری می داند ، لایه های پنهانی هستند که حاصل آن می شود همان چیزی که بنا بر نتایج تحقیقات انجام شده ۲۵ درصد افراد جامعه یعنی از هر چهار نفر ، یک نفر به نوعی دچار اختلالات روانی هستند.
بیمار روانی، عبارتی با بار معنایی منفی که در اذهان عمومی شکل گرفته و تا حدی که گاه برای تحقیر در کنار سایر کلمات توهین آمیز به کار برده می شود دلیلی می شود برای فرار از موضوع و پنهان کردن رنج یک بیماری که در درازمدت همان فرد بیماری را با خود تحمل می کند و در مقابل کارایی خود را از دست می دهد.
در حالیکه تصور مردم از اختلالات مرتبط با روان، در یک عبارت منفی 'بیمار روانی' متورم شده است اما متخصصان سلامت روان بر این باورند بیشتر اختلالات روانی مسایلی معمولی هستند که گاه با یک مشاوره گرفتن و یک دوره محدود دارو درمانی قابل درمان است.
در عین حال مشکلات عادی و معمول مرتبط با روان چنانچه نادیده گرفته شوند می توانند بر کارایی موثر یک فرد در جامعه اثرات منفی داشته باشد تا جایی که فرد را خانه نشین کنند و توان ادامه زندگی اجتماعی اش را مختل کند.
* ۵۶ درصد افراد دچار اختلالات مرتبط با روان به پزشک مراجعه نمی کنند
بنا بر نتایج تحقیقی که در سال ۹۰ توسط وزارت بهداشت و درمان انجام شد اما نتایج آن در سال ۹۲ اعلام شد؛ ۲۲ تا ۲۵ درصد افراد جامعه که در سنین بین ۱۵ تا ۶۴ سال قرار دارند از اختلالات روانپزشکی رنج می برند که ۴۴ درصد این افراد نیاز به خدمات درمانی روانپزشکی دارند برای درمان به پزشک مراجعه می کنند و ۵۶ درصد مابقی اصلا برای درمان مراجعه نمی کنند.
این در حالیست که در همین ارتباط دکتر علی اکبر سیاری معاون بهداشت وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی می گوید؛ آسیب ها در افرادی که مبتلا به اختلالات روانپزشکی هستند و بر همین اثر شغل و حمایت اجتماعی را از دست می دهند چند برابر افزایش پیدا می کند.
** افسردگی، سرماخوردگی روان
دکتر اسماعیل حاجتی روانپزشک و عضو انجمن علمی روانپزشکی ایران در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: افسردگی در واقع همانند سرماخوردگی روان است و چنانچه افراد برای درمان و در مراجعه به روانپزشک کوتاهی کنند همین افسردگی که در حوزه انواع مختلف اختلالات روانی بسیار معمولی و در حکم سرماخوردگی روان است بر کارایی فرد اثر می گذارد و در دراز مدت همراه با شخص باقی می ماند و توانمندی فرد را تقلیل می دهد.
این روانپزشک اضافه کرد: زمانی که یک اختلال جزیی در یک شخص درمان نشده باقی می ماند به مرور به مرحله ای می رسد که همان شخص توان انجام کمترین فعالیت را نداشته باشد و هزینه های سنگین تری بر خانواده ها و جامعه تحمیل می کند.
وی گفت:در حالیکه داشتن یک اختلال روانی ننگ نیست اما بیش از ۵۰ درصد بیماران نیازمند دریافت خدمات روانپزشکی از مراجعه به روانپزشک خودداری می کنند با اینکه رنج بیماری اعم از افسردگی، اضطراب، وسواس و سایر بیماری ها از خفیف تا شدید را تحمل می کنند.
به گفته این روانپزشک در زمانی هم که به پزشک مراجعه می کنند به علت آگاه نبودن نسبت به مسیر درمان اختلالات مرتبط با سلامت روان، با مراجعه به تخصص های غیر مرتبط سیر درمان شان را طولانی تر می کنند.
به گفته وی گاه تشخیص برای درمان یک بیماری مشاوره های روانشناسی بالینی است و گاه مراجعه به روانپزشک و مشاوره و دارو در کنار همدیگر است که باید بیمار در این مسیر به خوبی هدایت شود و برای درمان با مراجعه به جاهای نامرتبط دچار سرگردانی بیشتری نشود.
* کمبود تخت های روانپزشکی
عضو انجمن روانپزشکی ایران یادآور شد: با توجه به اینکه بیشتر بیماران دچار اختلالات روانی شدت بیماری شان در حدی نیست که جداگانه مورد درمان قرار گیرند و باید در کنار سایر بیماران در بیمارستان های معمولی بستری و درمان شوند ،بیمارستان ها موظف هستند ۱۰درصد تخت های خود را به بیماری های مرتبط با روان اختصاص دهند.
وی اضافه کرد: هم اکنون در بخش سلامت روان به تعداد ۱۰ هزار تخت نیاز است.
وی اضافه کرد: تعداد تخت های موجود در ارتباط با سلامت روان در بیمارستانها بسیار کم بوده و لازم است برای رسیدن به شرایطی قابل قبول ، تخت های مورد نیاز به سه تا چهار برابر میزان فعلی برسد.
* کمبود متخصصان حوزه سلامت روان
دکتر حاجتی اظهار داشت: علاوه بر کمبود در تعداد تخت های مورد نیاز در زمینه متخصصان مرتبط با سلامت روان نیز کمبود وجود دارد به طوری که در حال حاضر تعداد روانپزشکان کشور رقمی بین ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ نفر است که این تعداد در حد استاندارد نیست و لازم است این تعداد به چهار برابر افزایش یابد.
وی گفت: تعداد متخصصان این بیماری نیز در تهران متمرکز هستند و در شهرستان ها این کمبود پزشک متخصص مرتبط با سلامت روان بسیار بیشتر مشاهده می شود.
این عضو انجمن روانپزشکی ایران گفت: برای کنترل بیماری ها و اختلالات روانی لازم است در سطوح مختلفی برنامه ریزی صورت گیرد که در سطح اول مدیریت و پیشگیری است سپس بیماران شناسایی شوند و در سطح سوم بیماران درمان و توانبخشی شوند و مهارت هایی هم برای توانمندسازی آنها صورت گیرد.
* علت افزایش اختلالات روانی چیست؟
به گفته این روانپزشک، در بروز اختلالات روانی عوامل متعددی نقش دارند که از جمله این عوامل شامل زمینه های بیولوژیکی و زیست شناسی یعنی افراد از نظر ساختار ژنتیکی زمینه بروز اختلالات روانی را دارند.
وی افزود: علت دیگر به زمینه های روانشناسی فرد برمی گردد یعنی فرد بنا بر تجربیاتی که در طول زندگی کسب کرده و یا ناکامی ها و ترس و خشونت هایی که با آن مواجه شده است زمینه ابتلا را دارد.
دکتر حاجتی یا اشاره به اینکه یکی از علل مهم ابتلا به اختلالات روانی زمینه های اجتماعی و وضع موجودی که فرد در آن به سر می برد است گفت: در این مورد فرد در جامعه ای که زندگی می کند احساس تنش، ناامنی و اضطراب می کند و این حس را در تمام مدت با خود دارد که می تواند به صورت افسردگی و استرس و وسواس در فرد نشان داده شود.
این متخصص افزود: در نهایت زمینه های معنوی موثر هستند به طوری که افرادی که اعتقادات درونی یا مذهبی یا هر نوع باور معنوی قوی دارند آرامش بیشتری دارند و در مقابل نبود باورهای معنوی ممکن است زمینه برای بروز اختلالات مرتبط با سلامت روان باشد.

* بیش از چهار هزار بیمار دچار اختلالات روانی تحت پوشش بهزیستی لرستان قرار دارند
اسداله حیدری مدیر کل بهزیستی استان لرستان نیزمی گوید:هم اکنون چهار هزار و ۲۶۸ بیمار با اختلالات روانی در این استان تحت پوشش بهزیستی قرار دارند.
به گفته وی یکی از مشکلات استان در خصوص بیماران دچار اختلالات روانی کمبود مراکز شبانه روزی به منظور نگهداری بیماران دچاراختلالات روانی است.
وی گفت: هم اکنون سه مرکز شبانه روزی نگهداری از بیماران روانی در استان فعال است که یک مرکز در بروجرد ویژه مردان و دو مرکز شامل یک مرکز برای زنان و یک مرکز هم برای مردان در خرم آباد مستقر است.
به گفته وی در مجموع در این سه مرکزد ۲۱۳ بیمار دچار اختلال روانی نگهداری می شوند.
مدیر کل بهزیستی استان لرستان یادآور شد: از مجموع چهار هزار و ۲۶۸ بیمار مبتلا به اختلالات روانی در استان لرستان عمده افراد در گروه سنی ۲۰ تا ۶۰ سال قرار دارند.
وی اضافه کرد: از این تعداد ۱۲۸ بیمار زیر ۲۰ سال و ۳۴۹ بیمار هم بالای ۶۰ سال قرار دارند.
حیدری با اشاره به اینکه از مجموع کل بیماران مبتلا به اختلالات روانی تحت پوشش بهزیستی استان لرستان شمار مبتلایان مرد نسبت به زنان بیشتر است گفت: از این تعداد دو هزار و ۸۱۵ نفر مرد و هزار و ۴۵۳ نفر زن هستند.
* حدود ۱۵۰ بیمار دچار اختلالات روانی نیز پشت نوبت پذیرش هستند
فاطمه زهرا توکلی معاون توانبخشی بهزیستی لرستان با اشاره به اینکه ظرفیت مراکز شبانه روزی نگهداری از بیماران مبتلا به اختلالات روانی بسیار محدود است گفت: هم اکنون حدود ۱۵۰ بیمار دچار اختلال روانی در استان لرستان پشت نوبت پذیرش در مراکز شبانه روزی قرار دارند که در عین حال نگهداری این بیماران برای خانواده هایشان کار سختی است.
به گفته وی هم اکنون به طور متوسط هزینه درمان هر بیمار دچار اختلال روانی که در مراکز شبانه روزی نگهداری می شوند در ماه بیشتر از ۶۰۰ هزار تومان است.