ورود ایران چک 100 هزار تومانی تقلبی به بازار/ راههای شناسایی اصل از فرع

ایسنا نوشت:

بعد از چاپ ایران چک های ۱۰۰ هزار تومانی در سال ۱۳۸۷ و ورود آن تا سال ۱۳۸۹ به بازار ایرادات مراجع نظارتی، بانک مرکزی را بر آن داشت تا طی بخشنامه‌ای به بانکها اعلام کند تا این چک پول ها در مرحله آخر و هنگام ارائه به بانک توسط مردم پشت نویسی شده و از چرخه پولی خارج شود؛ بر این اساس ایران چک های ۱۰۰ هزار تومانی به تدریج در بانک ها جمع شد.

این در حالی است که در ادامه با رفع موجود در توزیع ایران چک های ۱۰۰ هزار تومانی و امکان استفاده از آن ها همچنین با توجه به اینکه قانون بودجه اختیار انتشار این چک پول ها را به بانک مرکزی می داد این بانک نیز بنا به اعلام نیاز بانک ها به این ابزار پرداخت اقدام به توزیع ایران چک‌های ۱۰۰ هزار تومانی در اواخر خرداد ماه سال جاری در بازار کرد و در اختیار بانک ها قرار داد.

ایران چک تقلبی آمد

اما با وجود گذشت تنها دو ماه از ورود چک پول های ۱۰۰ هزار تومانی به بازار در روزهای اخیر هر چند در تعداد محدود اطلاعات شعب بانک ها نشان داد که برخی مشتریان بدون اطلاع از چک پول ۱۰۰ هزار تومانی شبیه سازی شده ای که در اختیار دارند برای ارائه به بانک‌ها مراجعه کرده‌اند.در عین حال شعب نیز با دریافت این اسکناس ها بعد از احراز تقلبی بودن، آن را به منظور خروج از چرخه پولی پانچ کرده و گاها دوباره به مشتری زیان دیده برگردانده اند.

بر این اساس با توجه به اینکه به نظر می رسد کم اطلاعی و یا بی اطلاعی مردم از نحوه تشخیص اسکناس واقعی ایران چک ۱۰۰ هزار تومانی از تقلبی بودن آن موجب ایجاد ضررهایی برای آنها می شود، مجید صنیعی -رییس سازمان تولید اسکناس و مسکوک- در گفت‌وگو با ایسنا به ارائه توضیحاتی در این مورد پرداخت و از راه های در دسترس عامه مردم برای شناسایی این ایران چک ها سخن گفت.

تا کنون هیچ ایران چک جعلی نداشتیم

صنیعی در مورد زمان تولید ایران چک های ۱۰۰ هزار تومانی با توجه به این که عموما به امضای محمود بهمنی -رییس سابق بانک مرکزی- رسیده اند توضیح داد: چاپ و تولید ایران چک های ۱۰۰ هزار تومانی در سال های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ و در زمان آقای بهمنی انجام شده که به امضای وی نیز رسیده است.

وی با تاکید بر امنیت بسیاربالای ایران چک های ۱۰۰ هزار تومانی گفت: تا کنون نه تنها هیچ گاه موردی از نمونه جعلی این ایران چک ها نداشته ایم بلکه در طول چند سال اخیر چک پول های ۵۰ هزار تومانی که بسیار در دست مردم می چرخد هم جعل نشده اند.

صنیعی با بیان اینکه نمی توان نام هر سندی که کپی گرفته می شود را جعلی گذاشت چراکه دو پارامترمهم امنیتی یعنی اصالت کاغذ و مرکب را به همراه ندارد توضیح داد: بنابراین سند بدست آمده جعلی نیست بلکه شبیه سازی شده است در عین حال که زمانی جعلی خواهد بود که دقیقا عین اصل بوده اما توسط بانک مرکزی تولید، توزیع و منتشر نشده و از سوی دستگاه‌های زیر زمینی و یا فرامرزی تولید شده باشد که تاکنون چنین گزارشی نداشتیم.

چگونه ایران چک ۱۰۰ هزار تومانی واقعی را بشناسیم؟

رییس سازمان تولید اسکناس و مسکوک گفت: ابعاد ایران چک ۱۰۰ هزار تومانی همانند ایران چک ۵۰۰ هزار تومانی ۱۶۰ در ۷۵ میلی متر است که رنگ قالب آن آبی تشکیل می دهد.

وی در ادامه با اشاره به سه دسته خصیصه امنیتی رایج در دنیا برای چک پول ها، شناسایی مردمی را مورد تاکید قرار داد و گفت: در صورت توجه به این المانها مردم می توانند به محض دریافت یک ایران چک، اصل یا فرع آن را تشخیص دهند.این در حالی است که بانک مرکزی به جز موارد خاص حدود ۱۳ تا ۱۴ مورد ، فیشر امنیتی داخل ایران چک ۱۰۰ هزار تومانی به کار برده که تقریبا حدود ۵۰ درصد آنها فقط مختص به مردم است که تنها تبحر در یکی دو مورد برای شناسایی سند جعلی از غیرجعلی کافی است.

اول: واتر مارک ، فردوسی و یک میلیون ریال

صنیعی به تشریح هفت مورد برای کشف تقلب در ایران چک های ۱۰۰ هزار تومانی از سوی مردم پرداخت و با اشاره به "واتر مارک" کار شده داخل در قسمت سفیدی سمت چپ ایران چک توضیح داد: نقش فردوسی در خمیره کاغذ بوده و عدد یک میلیون به صورت روشن زیرتصویر فردوسی قابل مشاهده است.

وی افزود: وقتی که ایران چک مقابل نور قرار گیرد از هر دو طرف باید تصویر شفافی از فردوسی دیده شده همچنین عدد یک میلیون نیز به وضوح قابل رویت باشد.

دوم: نخی با نوشته بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

رییس سازمان تولید اسکناس و مسکوک با اشاره به دومین راه شناسایی ایران چک ۱۰۰ هزار تومانی غیر جعلی بیان کرد: نخ امینی به صورت پنهان تقریبا در وسط ایران چک کار شده است که در وهله اول بدون نور قابل دیدن نیست اما اگر مقابل نور قرار گیرد متوجه خواهیم شد که چیزی به طور خط وار و با عرض حدود یک میلیمتر حرکت کرده است. روی این نخ نیز نوشته "بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران" تعبیه شده است.

وی اضافه کرد: اگر ایران چک در مقابل نور ماورا بنفش قرار گیرد نخ میانی آن به رنگ های مختلف تبدیل خواهد شد.

سوم: نخ امنیتی پنجره ای

صنیعی همچنین به وجود نخ امنیتی پنجره ای در سمت راست نخ میانی ایران چک اشاره کرد و گفت: این نخ با جنس هولوگرامی پهنایی حدود دو تا ۲.۵ میلیمتردارد و نوشته یک میلیون هم به طور بی رنگ روی نخ قرار دارد و در مقابل نور از بازتاب های خاصی برخوردار است.

چهارم: طرح مخفی

وی در ادامه با اشاره به طرح مخفی در قسمت بالایی ایران چک ۱۰۰ هزار تومانی افزود: نوشته ۱۰۰ و ایران چک در این قسمت که حالت مستطیل شکل داشته و نوشته بانک مرکزی نیز در آن تعبیه شده قابل ملاحظه است این در حالی است که وقتی در حالت عادی ایران چک را در مقابل خود قرار می دهیم فقط نوشته بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را می بینیم اما با تغییر زاویه عدد ۱۰۰ و ایران چک نیز درست به موازات عبارت بانک مرکزی دیده می شود.

پنجم: طرح ناقص در دو طرف چک

صنیعی همچنین پنجمین راه شناسایی ایران چک ۱۰۰ هزار تومانی واقعی را نیز مورد بررسی قرار داد و گفت: اگر این اسکناس مقابل خود قرار دهیم در سمت چپ آن به صورت عرضی و روی لبه طرحی ناقص از نوشته یک میلیون مشاهده می شود که در مقابل نور تصویر پشت و جلو دقیقا یکدیگر را همپوشانی کرده و عدد یک میلیون قابل رویت می شود.

وی گفت:هیچ سیستم چاپی حتی با بالاترین تکنولوژی چاپ تجاری و یا آخرین مدل دستگاهای کپی وجود ندارند که بتوانند این دو تصویر ناقص پشت و رو را دقیقا روی یکدیگر تنظیم کند.بنابراین اگر فردی ایران چک را مقابل نور قرار داد و تصویر ناقص رو را با تصویر پشت دقیقا همپوشانی ندید و حتی اگر اختلاف دهم میلیمترنسبت به یکدیگر ملاحظه کرد می تواند مبنا را بر جعلی بودن آن بگذارد.

ششم: تشخیص ایران چک واقعی با دمای بدن

رییس سازمان تولید اسکناس و مسکوک همچنین به یکی از ساده ترین راه های شناسایی ایران چک ۱۰۰ هزار تومانی توسط مردم عادی اشاره و عنوان کرد: درست در میانه این اسکناس بین نوشته ایران چک به رنگ آبی که در بالا قرار گرفته و عدد یک میلیون ریال به رنگ قرمز، آرم بانک مرکزی که با مرکب حرارتی کار شده قرار گرفته است. بر این اساس به محض اینکه این آرم با دست لمس شده و حرارتی نزدیک به دمای بدن انسان را دریافت کند محو می شود و بعد از اینکه اثر گرما از بین می رود و سرد می شود مجددا طرح بانک مرکزی باز می گردد.

هفتم: گل و تخت جمشید با مرکب فولادی

صنیعی مورد هفتم از خصیصه های شناسایی مردمی ایران چک را نیز برجسته بودن چاپ روی آن عنوان کرد و یادآور شد: اگر روی ایران چک، طرح تخت جمشید(کاخ تچر) با دست لمس شود و یا همین طور گل چهار برگ زیر تصویر، متوجه می شویم که نسبت به بقیه قسمت ها زبری بیشتری دارد چراکه با مرکب فولادی کار شده که برجستگی را روی کاغذ ایجاد کرده است.

به گفته وی هیچ چاپی قادر نیست که بتواند برجستگی های موجود در ایران چک را که با مرکب روی کاغذ ایجاد کند.