مشاور دبیرستان شهید همت ملارد در گفت‌وگو با پانا:
اختلال وسواس فکری، آزاردهنده‌ترین اختلال در دوران نوجوانی است
ملارد (پانا) - یک مشاور در ملارد، دوره نوجوانی را دوره‌ای سرشار از اختلالات چندبعدی در هویت شخصی و اجتماعی نوجوانان دانست و اختلال وسواس فکری را جزو آزاردهنده‌ترین اختلال در این دوران به حساب آورد.
فرخ کاظمی‌نیای، مشاور مدرسه دخترانه شهید همت، در گفت‌وگو با پانا گفت: «اختلال وسواس فکری، فرد را وارد سیکلی از رفتارهای اجباری و افکار آزاردهنده می‌کند که به محض بروز این افکار، فرد دچار اضطراب می‌شود و در وسواس عملی، زمانی که فرد رفتار وسواسی را انجام می‌دهد، اضطراب فروکش می‌کند، لازم به ذکر است که این اختلال بالاترین هم‌ابتلایی را با افسردگی و اضطراب دارد.»
کاظمی‌نیایی در ادامه افزود: «عوامل بیولوژیکی مانند کاهش ترشح هورمون رشد، سابقه ضربه مغزی و بعضی از مشکلات عصبی، موجب بروز اختلال وسواس در نوجوانان می‌شود. نوع تربیت خانوادگی می‌تواند باعث شود که فرد در طول زمان، وسواس‌ها و اجبار‌ها را بیاموزد و اگر فرد مشاهده کند که اعضای خانواده و دیگران رفتارهای وسواسی اجباری از خود نشان می‌دهند، ممکن است آنها نیز به این الگو‌های رفتاری پایبند شوند. در نتیجه، قرار گرفتن در معرض محیط محرک وسواس، می‌تواند در ایجاد OCD نقش داشته باشد.»
وی این نوع وسواس را دارای انواع مختلفی معرفی کرد و گفت: «اختلال وسواس فکری، شامل مواردی از جمله وسواس چک کردن، وسواس تمیزی، وسواس نظم و تقارن، وسواس افکار مزاحم، وسواس پرخاشگری، وسواس کمال‌گرایی و آسیب رساندن به دیگران، جمع کردن و نگه داشتن چیزهای بی‌مصرف مثل روزنامه، ایمیل‌ها و پیام‌ها، مدام به دنبال تصدیق و تأیید دیگران بودن، وسواس آسیب رساندن است. این افراد وسواس‌های مرتبط با آسیب رسیدن به خود یا دیگران را تجربه می‌کنند. مثال‌های رایج ترس‌های وسواسی مرتبط با آسیب مانند تجسم شرایط تصادف‌های سخت و سنگین، مریض شدن یا فوت کردن بستگان، افتادن نوزاد از ارتفاع و ترس از انفجار لوازم خانگی مانند گاز است.»
این مشاور مجرب در ادامه شاخص کلیدی برای تشخیص وسواس فکری در نوجوانان را به طور کلی سه نوع معرفی کرد و گفت: «تجربه اجبارهای ذهنی، گزارش مقاومت درونی، وجود بینش متناسب با سن. نوجوان دچار ناتوانی در کنترل افکار یا رفتارهای خود می‌شود و حتی زمانی که تشخیص می‌دهند این رفتارها و افکار بیش از حد غیرمنطقی هستند، یک ساعت یا بیشتر در روز را صرف این وسواس‌ها می‌کنند به دلیل وجود این افکار، مشکلات و اختلالات قابل توجهی را در زندگی روزمره تجربه می‌کنند اما درگیر شدن در رفتارهای اجباری ممکن است به طور مختصر از اضطراب ناشی از افکار، تسکین یابد که در اختلال OCD مشاهده می‌شود.»
مشاور دبیرستان دخترانه شهید همت تصریح کرد: «نوجوانان نسبت به این رفتارها و افکار تکراری و اجباری آگاهی داشته و از این‌که با همسالان خود متفاوت هستند دچار اضطراب می‌شوند و در زمان مقایسه خود با همسالان، دچار عدم اعتماد به نفس و خشم و استرس می‌شوند. اختلال وسواس می‌تواند زندگی روزانه را برای کودکان و نوجوانان بسیار سخت و پراسترس کند. به هنگام صبح آنها احساس می‌کنند باید اعمال وسواسی‌شان را به درستی انجام دهند در غیر این صورت، بقیه روز به خوبی پیش نخواهد رفت. آنها تصور می‌کنند هنگام عصر، باید تمامی اعمال وسواسی‌شان را قبل از رفتن به رختخواب به پایان برسانند. بعضی از کودکان و نوجوانان نیز به دلیل اختلال وسواس تا دیروقت بیدار می‌مانند و روز بعد اغلب خسته‌اند و دچار رنج می‌شوند.»
کاظمی‌نیایی، ضمن توجه بر تأثیر عمیق خانواده در تشدید یا کنترل این وسواس در فرزند خود، بیان کرد: «از اقداماتی که والدین برای کمک به فرزند مبتلا به وسواس فکری باید انجام دهند این است که هرگز نوجوان را به خاطر عادت یا وسواسی که دارد مسخره نکنند، با تنبیه بدنی، فرزند خود را مجبور به ترک عادت نکنند. با نوجوان ارتباط صمیمانه برقرار کنند و آنها را تشویق کنند تا درباره ترس و عادت‌های خود، توضیح دهند. مشکلات را از فرزند خود دور کنند. به نوجوانان سخت نگیرند و کمال‌طلبی را کنار بگذارند. به نوجوان اطمینان دهند که این افکار و عادات رایج هستند و اکثر مردم تجربه آن را دارند، به فرزند خود بگویند که می‌دانند ترک کردن این عادات، ابتدا کمی دشوار است، اما والدین به او کمک می‌کنند، به او اعتماد به نفس بدهند و ابراز علاقه کنند. اگر خود والدین وسواسی باشند بهتر است اول برای درمان خود به مشاور یا روان‌درمانگر مراجعه کنند.»
وی در پایان خطاب به مبتلایان این وسواس افزود: «بهترین درمان برای افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری، مراجعه به روانپزشک و روانشناس است که درمان شامل ترکیبی از درمان شناختی-رفتاری، دارو درمانی و آموزش به والدین است.»
خبرنگار: نیلوفر شاه آبادی
ارسال دیدگاه