کارگاه انسان‌شناسی افزایش معرفت ویژه رده سنی کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود

نخستین همایش شیوه‌های صحیح انتقال مفاهیم انسانی به کودک و نوجوان با همکاری استودیو کودک و نوجوان انسان تمام و آموزش و پرورش در تهران راستای آشناییت مربیان با نحوه عملکرد این موسسه، با حضور استاد محمد شجاعی؛ مدیرمسئول موسسه منتظران مهدی، سیداحمد موسوی؛ معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش شهر تهران در تالار فرهنگ برگزار شد.

استاد محمد شجاعی؛ مدیرمسئول موسسه منتظران مهدی در این همایش ضمن اشاره بر اهمیت کار فرهنگی اثرگذار در جامعه گفت: «ما باید در حیطه شخصی و اجتماعی به دنبال انجام یک کار فرهنگی اثرگذار برای رشد و تعالی نسل جوان در جامعه باشیم. اولین مسئله این است که این کار فرهنگی ما باید بر روی اشرف مخلوقات و یا به عبارتی موجودی که پروردگار در جهان خلقت همه چیز را برای آرامش او تنظیم شده است، انجام شود؛ چراکه انسان محور خلقت است و این کار فرهنگی زمانی که بر مبنای شان و منزلت انسان در جهان خلقت باشد، اثربخش خواهد بود.»

وی ادامه داد: «به فرموده پروردگار در قرآن کریم همه چیز در جهان هستی براساس نظم و قوانین خاص خلق شده است‌‌؛ به‌ عنوان مثال براساس دلایلی خاص ۸ حامل قرآن، در جهنم، در بهشت و ۱۹ ماموران جهنم در جهان هستی قرار داده شده است‌. قرآن ما در کار عملیاتی سرشار از عدد و ارقام است، به‌طوری که تعداد رکوع، سجود، خمس و زکات در آن بیان شده است که در صورت عدم شناخت اسلام بر اساس ریاضیات، قطعا جامعه درگیر خرافه خواهد شد و در صورت عدم پیگیری قانونمندی دین، ذهن ما درگیر نظریات مختلف می‌شود. سلسله علوم متنوعی در جهان وجود دارد که برخی از آنها لاینفع هستند و پیشرفت این علم‌ها پس از هزاران سال هنوز نتوانسته جنگ، خونریزی، خودکشی و بسیاری دیگر از آسیب‌ها را کم کند و موجب کاهش بسیاری از مشکلات شود‌. این عمل درراستای برخورد کاملا غیر ریاضی ما با علوم است که نمی‌دانیم این علم چرا برای انسان ساخته شده است؟»

شجاعی با بیان اینکه قیمت انسان با معرفت او تعیین می‌شود، افزود: «علم و دانش یک ابزاری است که باید سودمند و دارای معرفت باشد‌. در حقیقت علم راهنمای اولیه دستیابی به معرفت است. به گفته حضرت علی (ع) معرفت دارای سعادت و ارزش است‌ و ساختار فرشته‌ای در آن معنا نمی‌شود. انسان در زندگی به دنبال سعادت است و اکثر مردم با تلاش فروان نه تنها به آن نمی‌رسند، بلکه بسیاری از شاخصه‌های منفی را در زندگی خود افزایش می‌دهند.»

این فیلسوف افزود: «معرفت با قلب به وجود می‌آید. به عنوان مثال مرده‌شور نسبت به مرده معرفت دارد و مانند سایر انسان‌ها از مرده هراس ندار‌د. این قدرت و نحوه برخورد با این مرده در اثر معرفت به دست می‌آید. ما باید در کشور با وجود داشتن روحانی علیم و فضاهای دینی متنوع پس از چهل سال اوضاع خوبی در بحث دین داشته باشیم، اما ناهنجاری‌های ما با وجود مساجد و حوزه های علمیه کاهش نیافته است‌‌ و حتی با خوراندن خوراک‌های علمی و معنوی به نسل هنوز نتوانستیم حتی اعتیاد را در جامعه کاهش دهیم و علت آن نیز نبود ساختار علمی اصولی و معرفت نسبت به دین است. به عنوان مثال در آموزش دین خدا به عنوان معشوق بیان می‌شود، اما در حقیقت این گونه مشاهده نمی‌شود.»

شجاعی ضمن اشاره بر معرفت انسان نسبت به دین اسلام خاطر نشان کرد: «ماه رمضان در مباحث دینی به ماه عسل تعبیر شده‌است که در آن ارتباط با خداوند به عنوان معشوق واجب و ارتباط با بقیه غیر واجب است. اما امروزه ماه عسل برای جوانان ما معنایی ندارد و در جامعه شاهد دین‌گریزی نسل جوان هستیم. در حقیقت علم به دین در وجود نوجوانان ما ایجاد نشده است؛ بلکه توهم علم به دین در آنان ایجاد شده است؛ از این رو در آموزش‌های ما باید بازنگری و بازخوانی انجام شود. به‌عبارتی ما باید برای موفقیت در حوزه دین به ساختار ریاضی دین احترام بگذاریم.»

وی با بیان اینکه لازمه تربیت انسان در همه حوزه‌های علمی و دینی وجود یک معلم است، گفت: «مربی حقیقی ما خداوند است که هزار مرتبه خود را در قرآن رب نامیده است‌. مشکل جهان اسلام با همین ربانیت خداوند است؛ چراکه ما خداوند را به عنوان مربی قبول نداریم و تنها او را به عنوان خدا قبول داریم. خداوند حلال تمام مشکلات ما است و ما متاسفانه هنوز به این بلوغ که خداوند را به عنوان مربی قبول کنیم، نرسیدیم. پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند ما تا مربی خود را نشناسیم، نمی‌توانیم زیر بار ربوبیت برویم. فرزندان ما از ابتدا برای خدایی‌شدن تربیت نمی‌شوند و ایراد آن نیز عدم شناخت صحیح مربی است.»

شجاعی با بیان طرح این سوال که عشق به خداوند به چه معناست؟ امام و معاویه هر دو عاشق خدا بودند، اما فرق این دو در چیست؟ افزود: «پاسخ این سوال بسیار ساده است و فرق آن در نبود معرفت نسبت به خدا است. ما با خودشناسی می‌توانیم به همه چیز دست یابیم. ما در زیارت عاشورا می‌خوانیم «وَ اَسَئلهُ اَن يُبَلغَنيَ المَقامَ الَمحمودَ لَكُمُ عِنْدَ اللهِ» یعنی خطاب به امام حسین علیه السلام می‌گوییم، ما می‌خواهیم همچون تو باشیم و کمتر از شما نیستیم‌‌، اما نسبت به این جمله علم و معرفت نداریم، ما فقط زیارت عاشورا را می‌خوانیم اما متوجه معنی آن نیستیم و سبک زندگی ما به کل با آن در تضاد است.»

این فیلسوف با تاکید بر اینکه تمدن نظام اسلامی لازمه تاسیس بازشگاه تربیتی است، افزود: «ما باید در نظام اسلامی باشگاهی را برای مربیان دینی تربیت کنیم تا مربیان بتوانند دانش‌آموزان را تربیت کنند‌. در این کارگاه به مربیان یاد می‌دهیم که اگر می‌خواهند شبیه امام حسین (ع) باشند، چه کاری را باید انجام دهند تا بتوانم شبیه به الگو خود رفتار کنم‌. قرآن دراین خصوص اشاره می ‌کند که کل اسلام در «بسم الله الرحمن الرحیم» خلاصه می‌شود، درحقیقت اسلام به معنای حرکت از رحمانیت به رحمیت است به این معنا که عشق زمینی ثابت کننده ارتقای رشد است. هر چه قدر به ایمان یک نفر افزوده شود، به خداوند نزدیک‌تر می‌شود. افزایش علاقه‌مندی به افراد نماد نزدیکی به خداوند است. دین ما به قدری به حقوق همگان اهمیت داده که عدم رسیدگی به گربه را رفتن به جهنم می‌داند و آب دادن به گربه را نوعی آب دادن به مومن قلمداد کرده ‌است. علاوه بر‌این بر‌اساس دین مبین اسلام باید با گیاهان مهربان باشیم و حتی نسبت به اشیا نیز دیدگاه و نظر مثبتی داشته باشیم.»

وی ضمن اشاره بر شاخصه های دین اسلام افزود: «دین اسلام دارای ۳ شاخصه مهم است که یکی از آن‌ها خوش رفتاری با اطرافیان است با تکیه بر این مهم روزی شخصی نزد پیامبر در تعریف از شخصی گفت عابدی شب تا صبح درحال عبادت است اما زبان تندی دارد، پیامبر سریعا اشاره کردند، تندی زبان عامل ورود او به جهنم است. دومین عامل آرامش است و اگر کسی در زندگی به دلیلی چون چشم و هم چشمی، زود رنجی آرامش ندارد، قطعا جهنمی است. سومین عامل نیز شادی است و ناراحتی بر سر مسائل ساده حرام است پس شادی لازمه روح و غم مرض النفس است. بر‌اساس فرمایشات پیامبر اکرم(ص) «من بکا الدنیا دعا النار» یعنی ناراحتی و اشک برای دنیا عامل وارد انسان به جهنم است. از این‌رو ما بران شدیم تا برای آموزش این شاخص‌ها و ترویج آنها در زندگی کودکان ۷ تا ۱۱ سال، کارگاه‌های آموزشی انسان‌شناسی را برگزار کنیم؛ چراکه نسل جوان باید برای کامیابی و دستیابی به معرفت نفس نسبت به این ۳ شاخص آشناییت ویژه‌ای داشته باشند.»

خبرنگار: عطیه چوپانی