آمریکا قطعنامه برقراری آتش بس فوری در غزه را وتو کرد

در نشست عصر جمعه به وقت محلی شورای امنیت سازمان ملل، قطعنامه پیشنهادی امارات متحده عربی به رای گذاشته شد که از ۱۵ عضو شورای امنیت ۱۳ عضو رای موافق، یک عضو یعنی ایالات متحده آمریکا رای مخالف و یک عضو یعنی انگلیس، دیگر عضو این شورای رای ممتنع دادند.

یک قطعنامه برای تصویب در شورای امنیت سازمان ملل به حداقل ۹ رای بدون مخالفت ( وتوی) ۵ عضو دائم این شورا یعنی آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین دارد که قطعنامه پیشنهادی امارات با مخالفت و وتوی آمریکا مواجه شد.

این نشست اضطراری شورای امنیت در پی فعال کردن ماده ۹۹ منشور ملل از سوی آنتونیو گوترش تشکیل شده بود. آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد با توجه به گستردگی تلفات انسانی در غزه در پی جنگ اسرائیل، نامه ای را با استناد به ماده ۹۹ منشور سازمان ملل به رئیس شورای امنیت ارسال کرده بود. این اولین باری بود که گوترش از زمانی که در سال ۲۰۱۷ به سمت دبیر کلی سازمان ملل رسید، این کار را انجام داد.

ماده ۹۹ منشور سازمان ملل که در تاریخ سازمان ملل متحد تنها ۹ بار مورد استفاده قرار گرفته است، بیان می‌کند که «دبیر کل می‌تواند هر موضوعی را که به نظر او ممکن است حفظ صلح امنیت بین‌المللی را تهدید کند، به شورای امنیت اطلاع رسانی کند.»

این ماده به دبیرکل این سازمان اجازه می‌دهد وقتی احساس کند «امنیت و صلح جهانی» به خطر افتاده است، اعضای شورای امنیت را به جلسه‌ای فوری فرا می‌خواند و از آنها می‌خواهد اقدامی فوری در این باره اتخاذ کنند.

در پی این نامه، از صبح جمعه به وقت محلی نشست شورای امنیت درباره وضعیت غزه با حضور گوترش برگزار شد و کشورهای مختلف نظر خود را بیان کردند اما آمریکا، یکی از ۵ عضو دائم شورای امنیت که تا شب قبل از برگزاری نشست، سفیرش از اظهار نظر صریح درباره اقدام دبیرکل سازمان ملل خودداری کرده بود، در نشست امروز به صراحت اعلام کرد که با قطعنامه پیشنهادی آتش بس فوری در غزه مخالف است.

قطعنامه پیشنهادی امارات خواستار چه بود؟

امارات متحده عربی پیش نویس قطعنامه کوتاهی را به شورا ارائه داده بود که خواستار «آتش بس فوری بشردوستانه» بود و از حمایت کشورهای عربی و اسلامی برخوردار بود. قطعنامه پیشنهادی که به تصویب شورای امنیت نرسید، با ابراز نگرانی شدید از وضعیت فاجعه بار انسانی در نوار غزه و رنج مردم غیرنظامی فلسطین، تاکید می کرد که جمعیت غیرنظامی فلسطین و اسرائیل باید بر اساس قوانین بین المللی بشردوستانه محافظت شوند.

قطعنامه پیشنهادی همچنین تاکید داشت که همه طرف ها باید به تعهدات خود تحت قوانین بین المللی از جمله حقوق بین الملل بشردوستانه، به ویژه در مورد حمایت از غیرنظامیان عمل کنند.

این قطعنامه همچنین خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط همه «گروگان ها» و نیز تضمین دسترسی بشردوستانه به غزه بود و از دبیرکل سازمان ملل درخواست کرده بود گزارش فوری و مستمر در مورد وضعیت اجرای این قطعنامه به شورا ارائه دهد.

رابرت وود دیپلمات آمریکایی که بجای لیندا توماس گرینفیلد سفیر و نماینده آمریکا در سازمان ملل در این نشست شرکت کرده بود، پیش از رای گیری به صراحت با آتش بس فوری در غزه مخالفت کرد و گفت: «ایالات متحده قویا از یک صلح پایدار حمایت می‌کند، که در آن هم اسرائیلی‌ها و هم فلسطینی‌ها بتوانند در صلح و امنیت زندگی کنند، اما از درخواست برای آتش بس فوری حمایت نمی‌کنیم. این فقط بذر جنگ بعدی را می‌کارد، زیرا حماس تمایلی به برقراری صلح پایدار ندارد.»

دفاع آمریکا از وتوی خود و قدردانی اسرائیل

رابرت وود، معاون نماینده آمریکا در سازمان ملل گفت: تصویب این قطعنامه، هیچ حرکت روی به جلویی نبود و از واقعیت عینی جدا بود.

او بدون اشاره به دهها جنایت اسرائیل خطاب به اعضای شورای امنیت گفت: هیچ کشوری نباید آنچه را حماس در هفتم اکتبر انجام داد، تحمل کند. اگر هر کدام از کشورهای ما شاهد چنین حمله‌ای بودند ما از این شورا توقع داشتیم که بر حق ما برای دفاع و حفاظت از شهروندانمان تاکید مجدد کند».

دیپلمات آمریکایی مدعی شد: قطعنامه پیشنهادی فرمولی فاجعه آمیز هم برای اسرائیل و هم برای فلسطینیان و هم تمام منطقه است و درخواست "آتش بس بی قید و شرط" را غیرمنطقی‌ترین بخش قطعنامه پیشنهادی خواند و مدعی شد: این آتش بس، حماس را پا برجا نگه خواهد داشت و به آن فرصت تجدیدقوا می دهد تا اقدامی شبیه هفتم اکتبر را تکرار کند.

او گفت: همان طور که جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا، تاکید کرده است راه حل تشکیل دو کشور مستقل تنها راه حل برای رسیدن به یک صلح پایدار است.

در پی اقدام آمریکا در وتوی قطعنامه شورای امنیت، سفیر و نماینده اسرائیل در سازمان ملل از دولت جو بایدن قدردانی کرد و قطعنامه درخواست آتش بس فوری در غزه را «تحریف‌شده» خواند.

گیلعاد اردان گفت: آتش‌بس تنها زمانی ممکن خواهد بود که همه اسرا در غزه آزاد شوند و حماس نابود شود.

وتوی آمریکا حکم اعدام هزاران فلسطینی است

معاون نمایندگی روسیه در سازمان ملل با انتقاد از اقدام آمریکا در وتوی قطعنامه شورای امنیت برای برقراری آتش بس انسانی فوری در غزه گفت: آمریکا باز هم مانع آتش بس در غزه شد و ممانعت از آتش‌بس یعنی حکم اعدام آمریکا برای هزاران و شاید ده‌ها هزار فلسطینی.

دیمیتری پولیانسکی معاون اول نمایندگی روسیه در سازمان ملل تاکید کرد که انفعال شورای امنیت باعث ویرانی‌های گسترده در غزه و فاجعه انسانی شده است.

این دیپلمات ارشد روسیه تصریح کرد: دیپلماسی آمریکا یکبار دیگر در حال به جا گذاشتن زمین سوخته و ویرانی است. او خطاب به اعضای شورای امنیت گفت: اگر بار دیگر مانع آتش‌بس فوری شوید، این موضوع را چگونه برای مردم خود توضیح خواهید داد؟

ابراز تاسف چین از وتوی آمریکا

ژانگ جون سفیر و نماینده چین در سازمان ملل گفت: ما متاسفیم که ایالات متحده از وتوی خود علیه قطعنامه‌ای که خواستار آتش بس در غزه با وجود ادامه کشتار در آنجاست، استفاده کرد.

نماینده چین در شورای امنیت تاکید کرد: تایید ادامه جنگ با ادعای نگرانی برای جان و امنیت مردم غزه در تضاد است. وی افزود که چشم پوشی از ادامه درگیری و درخواست برای جلوگیری از گسترش درگیری، خودفریبی است.

اذعان فرانسه به شکست شورای امنیت

«نیکلاس دی ریوایر» سفیر و نماینده دائم فرانسه در سازمان نیز تصریح کرد: بار دیگر شورای امنیت شکست خورده است.فرانسه به شدت نگران تراژدی انسانی در حال وقوع در غزه است و به این دلیل، به این قطعنامه رلی مثبت داد.

نماینده دولت امانوئل مکرون گفت: شورای امنیت به دلیل عدم اتحاد و به دلیل نشان ندادند تعهد راستین به مذاکرات شکست خورده است.

نامه دبیرکل سازمان ملل بر اساس ماده ۹۹ منشور سازمان ملل

دبیرکل سازمان ملل در نامه خود به شورای امنیت بر اساس ماده ۹۹ منشور سازمان ملل متحد آورده بود : «فروپاشی کامل نظم عمومی» در نوار غزه ارسال کمک‌های بسردوستانه حتی به صورت محدود را «غیرممکن» خواهد کرد.

گوترش تاکید کرده بود: وضعیت غزه ممکن است صلح و امنیت بین المللی را تهدید کند و جامعه بین المللی باید از نفوذ خود برای پایان دادن به بحران استفاده کند.

دبیرکل سازمان ملل در این نامه از اعضای شورای امنیت خواسته بود که برای جلوگیری از یک فاجعه انسانی فشار بیاورند و خواستار اعلام آتش بس بشردوستانه شده است.گوترش گفته بود: «هیچ حفاظت موثری از غیرنظامیان در غزه وجود ندارد. هیچ‌جا در غزه امن نیست. جامعه بین‌المللی مسئولیت دارد از همه نفوذ خود برای جلوگیری از تشدید بیشتر تنش‌ها و پایان دادن به بحران استفاده کند.»

دبیرکل سازمان ملل تاکید کرده بود: «اوضاع در غزه رو به وخامت گذاشته و در حال تبدیل شدن به فاجعه‌ای با تبعات برگشت‌ ناپذیر برای فلسطینی‌ها و در کل برای صلح و امنیت در منطقه است.»