جزئیات برگزاری ششمین اجلاس رؤسای کمیسیون‌های شهرسازی و معماری کلانشهرها

سلامت هدایت، دبیر مجمع رؤسای کمیسیون‌های شهرسازی و معماری شوراهای اسلامی کلانشهرها و مراکز استان‌های در این رابطه توضیح داد: اردبیل روزهای ششم و هفتم مهر ماه سال جاری، میزبان برگزاری ششمین اجلاس رؤسای کمیسیون‌های شهرسازی و معماری کلانشهرها و مراکز استان‌ها و دومین اجلاس مشترک دو بال سیاستگذاری و اجرای حوزه شهرسازی و معماری کشور است که در آن روسای کمیسیونها و معاونین شهرسازی و معماری شهرهای مراکز استانها و مسئولانی از دستگاههای ذیربط از جمله وزارت راه و شهرسازی ، وزارت کشور و وزارت میراث فرهنگی و گردشگری گرد هم آمده تا برای رفع چالشها و تعدیل مشکلات شهرهای کشور که اکنون نزدیک به 65 میلیون نفرمعادل75 درصد جمعیت کشور را در خود جمع نموده اند با همفکری و تضارب اندیشه و انتقال تجربیات ارزشمند راه کار مناسب در ارتقای کیفیت زندگی شهری ارائه کند.

سه موضوع اصلی این اجلاس یعنی ایمنی، پایداری و همه شمولی که به‌عنوان محور اجلاس انتخاب شده رویکردی نوین به منظور دسترسی به فرصت‌های مناسب و حقوق برابر و مشارکت همه آحاد جامعه شهری است که طی دو روز برگزاری این اجلاس در جلسات و پنلهای تخصصی در کنار مسائل و چالشهای شهری شهرهای استان و شهر اردبیل مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا چاره ای اندیشیده شود.

وی ادامه داد: علی رغم نقش آفرینی اردبیل در گذرگاه تاریحی کشور و ایجاد انسجام ملی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی، اکنون و در وضعیت موجود رده قابل قبولی در بین کلانشهرهای کشور نداشته و تقریبا در حاشیه قرار گرفته است. این شهر علاوه بر موقعیت ممتاز جغرافیائی و ژئو استراتژیکی و هم‌جواری با دروازه ورودی آسیا و اروپا و قرار گرفتن در مسیر ارتباطات بین المللی شرق به غرب و شمال به جنوب، و همچنین برخورداری از پتانسیل‌های تولیدی کشاورزی، و آثار و ابنیه های به جای مانده از ادوار تاریخی در آن و توانمندیهای بی نظیرطبیعی اکوتوریستی داخل محدوده شهری و محیط پیرامونی آن به‌عنوان یکی از پر جاذبه ترین مکانهای توریستی کشور به شمار می رود که می تواند نقشی بی بدیل برای آن در اقتصاد ملی به وجود آورد. اما به دلایلی از جمله عدم وجود نگاه ملی و تدوین استراتژی و برنامه های راهبردی توسعه گردشگری و عدم سرمایه گذاری در ایجاد تاسیسات و تجهیزات توریست پذیر، نه تنها از امکانات عظیم تولید درآمد و ثروت و اشتغال به دور مانده و به مانند سایر شهرهای کشور حیات و ممات آن به درآمدهای ناپایدار و فروش آینده شهری وابسته مانده بلکه با مشکلات عدیده ای از جمله وسعت زیاد بافت ناکارآمد شهری در حد یک سوم مساحت شهر، کمبود سرانه های خدماتی و تاسیسات شهری، گسترش شدید وسعت و دامنه فراتر از رشد جمعیتی به اراضی مرغوب زراعی و بالا رفتن میانگین سرانه زمین از میانگین کشوری و افزایش هزینه شهری، تشدید بیکاری و فقر شهری، نابسامانی سیما و منظر شهری، عدم تناسب ساختار اداری و اجرایی با نیازها و امکانات شهری و پایین بودن کیفیت زندگی دست و پنجه نرم می کند که رفع و تعدیل آنها به تنهایی از عهده مدیریت شهری بر نیامده و نیازمند توجه جدی دولت و نگاه ملی به آن است.

وی گفت: دبیرخانه مجمع همصدا با مجموعه مدیریت شهری اردبیل بر آن است تا در اجلاس اردبیل ضرورت توجه ویژه و نگاه ملی به این شهر را که در ایجاد انسجام ملی و اعتلای مذهب تشیع در کشور نقش منحصر به فردی ایفا نمود و در این برهه تاریخی نقش بسیار پررنگی در انسجام و هم بستگی فرهنگی منطقه ای ایفا خواهد نمود را عیان بیان کرده و از دولت و سرمایه گذاران بخش عمومی و خصوصی و مسئولین مرتبط در حل معضلات شهری اردبیل استمداد بطلبد.

برنامه های اجلاس اردبیل با برگزاری جلسات تخصصی و گفت و شنود و بیان چالشها در سه بخش بازآفرینی بافت های ناکارآمد و ایمن سازی شهری، بازآفرینی و احیای بافت های تاریخی، و هوشمندسازی و احیای ظرفیتهای تولیدی شهری ادامه یافته و در امتداد آن بازدیدی از سکونتگاههای غیر رسمی و بافت های ناکارآمد شهری اردبیل از جمله محلات گلمغان، سلمان آباد و ...، و پروزه 500 هکتاری مسکن ملی، بافت مرکزی و ابنیه های تاریخی و فرهنگی شهر و تفرجگاهها و فضاهای اکوتوریستی بعمل خواهد آمد.

هدایت با اشاره به هدف شکل گیری مجمع رؤسای کمیسیون‌های شهرسازی و معماری شوراهای اسلامی کلانشهرها و مراکز استان‌ها گفت :‌به‌منظور شکل‌گیری شبکه همکاری مشترک بین شوراهای اسلامی شهرهای کشور و بسترسازی هم‌افزایی و تبادل تجربیات و تصمیم‌گیری‌های مشترک در راستای حل مسائل و رفع مشکلات اساسی مبتلابه شهرها و تعامل با نهادها و دستگاه‌های حاکمیتی ذی‌ربط و تقویت حوزه مدیریت شهری (به‌ویژه در حوزه شهرسازی و معماری) و همچنین انتظام‌بخشی به امور شهری و تحقق قانون شوراها و مأموریت‌های مصوب در اسناد طرح‌های توسعه شهری از جمله طرح جامع، طرح تفصیلی، موضعی و موضوعی و مشارکت مؤثر در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های امور شهری شهرهای شکل گرفته است.

وی تاکید کرد: این مجمع با رویکردها و روش‌های نوین علمی و فنی و با اهدافی همچون انتقال تجربه در حوزه‌های مقررات‌گذاری، نظارت، هماهنگی در مدیریت شهری و سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در امور شهرسازی و معماری و راه‌اندازی پایگاه اشتراک دانش، انسجام‌بخشی به برنامه‌ریزی‌های شهری و افزایش فرصت‌های همکاری در راستای کاهش چالش‌های حوزه شهرسازی و معماری در مراکز استان‌ها و سایر شهرهای کشور، ارتقای نقش و جایگاه مأموریت‌های شهرسازی و معماری در نظام تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری مدیریت شهری، شناسایی مسائل شهری حوزه شهرسازی و معماری و ارائه طرح‌ها و راهکارهای پیشنهادی، ارائه نظرات مشورتی و مشارکت مؤثر در سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و تدوین سیاست‌های شهری برای ارتقای کیفیت زندگی و زیست‌پذیری شهرها فعالیت می‌کند.

هدایت تاکید کرد: بهره‌مندی از خرد جمعی و هم‌افزایی در تحقق اهداف مشترک و تحقق مأموریت‌های شهرسازی و معماری از جمله نظارت و کنترل بر تهیه تصویب و اجرای طرح‌های توسعه‌ی شهری، تلاش برای جبران کمبودها و تامین نیازهای خدماتی شهری و برقراری عدالت فضایی و توزیع فرصتها و مشارکت واقعی شهروندان در سرنوشت شهر، تلاش برای کاهش وابستگی درآمدهای شهرداری‌ها به حوزه شهرسازی و معماری و بازسازی اقتصاد بدون نفت شهری و حذف شهر فروشی و آینده فروشی، مشارکت دادن ذی‌نفعان در تمام مراحل، بازآفرینی محدوده‌های فرسوده و ناکارآمد شهری، تاکید بر قانونمندی و اجرای قوانین و ضوابط و مقررات طرح جامع و تفصیلی شهر ونظارت برکنترل ساخت و ساز و ارتقای کیفیت در شهر، هوشمندسازی ارائه خدمات شهرسازی و معماری در شهرها و زمینه‌سازی دسترسی آزاد شهروندان به اطلاعات شهرسازی و معماری، تلاش برای بهبود مدیریت و نظارت جهت صیانت و حفاظت از حریم شهرها و مجموعه‌های شهری و کلانشهری، هویت‌بخشی و ساماندهی سیما و منظر شهری با تاکید بر شهرسازی و معماری ایرانی و اسلامی، حفاظت و احیای بافت‌ها و بناهای ارزشمند تاریخی و میراثی، صیانت و حفاظت از باغات و فضاهای سبز و باز، ایمن‌سازی و ارتقای سطح تاب‌آوری( کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) شهرها، توسعه عرصه‌های عمومی شهر، مناسب‌سازی اماکن و فضاهای شهری برای اقشار مختلف و تلاش برای بهره‌گیری از رویکردهای نوین در آینده نگاری و نگاه به آینده شهری از دیگر رویکردهای مجمع رؤسای کمیسیون‌های شهرسازی و معماری شوراهای اسلامی کلانشهرها و مراکز استان‌ها به‌شمار می‌رود.

هدایت درخصوص دستاوردهای اجلاسهای گذشته افزود: حاصل و برآیند پنج اجلاس گذشته مجمع در شهرهای تبریز، تهران، ساری، بندرعباس و اصفهان طرح موضوعات اساسی مبتلابه شهرها و بیان چالشهای شهر مبدا در حوزه شهرسازی و معماری و علاوه بر انتقال تجربیات و تبادل اطلاعات بین شهرها، ایجاد دغدغه در مجموعه کلان مدیریت شهری کشور، نخبگان و جامعه علمی و صنفی و مردم بوده که در برخی از موضوعات به نتایج قابل توجهی دست یافته و در تصمیم سازی های کلان تاثیر گذاشته است، ازجمله تقویت جایگاه نظارتی شورا با اجرایی کردن بند ۳۴ ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران در بررسی و تصویب و تأیید طرح‌های توسعه شهری و اصلاح آئین‌نامه چگونگی اجرا و نظارت بر تهیه طرح‌های توسعه و عمران، شمولیت ارائه تسهیلات محدوده بافت فرسوده به بافت های تاریخی، طرح سازمان اجرایی مدیریت اشتراکی حریم و پیگیری و اصلاح قوانین و تعارضات قانونی، بالاخص قانون تعاریف حریم و مستثنی کردن کلانشهرها و مراکز استان‌ها از این قانون، پیگیری تسریع در تهیه شیوه نامه حق انتقال توسعه TDR در خصوص صیانت از بافت‌های ارزشمند و میراث تاریخی و طبیعی شهرها توسط شورای‌عالی شهرسازی و معماری، پیگیری بازنگری در بعضی ابهامات و تعارضات قانون درآمدهای پایدار با قوانین بالادستی و تناسب نداشتن آن با شرایط کلانشهرها از جمله ماده ۱۷ قانون در خصوص قانونی کردن فروش تراکم از طریق کمیسیون ماده ۵ و اعمال نقطه نظرات مجمع در برنامه کلان کشور بالاخص برنامه هفتم توسعه و تشکیل کمیته مشترک با شرکت بازآفرینی شهری و انجام تفاهم در اعمال دیدگاه‌های مجمع در برنامه وزارتخانه بالاخص در حوزه بازآفرینی شهری و مسکن ملی، پیگیری صدور دستورالعمل‌های لازم در خصوص ساز و کار صدور پروانه ساختمانی به املاک قولنامه‌ای، قرار گرفتن اسناد توسعه محلات به عنوان سطح سوم طرح های توسعه شهری، تاکید بر اجرای ماده ۱۲ قانون جهش ملی مسکن و هدایت بخشی از تولید مسکن ملی به نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد و تعیین سهم هر یک از شهرها در نوسازی بافت فرسوده و افزایش مطلوبیت و کیفیت در طراحی و ساخت مسکن متناسب با فرهنگ و سنن ایرانی و اقلیم و محیط طبیعی، ضرورت انجام مطالعات جامع نیاز سنجی و مکان‌یابی پروژه‌های طرح جهش ملی توسعه مسکن و انطباق آن با اسناد بالادستی و طرح‌های توسعه شهرها و ... که از مطالبات اجلاس‌های گذشته بوده است.