کودکان دارای اختلال اوتیسم در انتظار توجه ویژه به دور از اتهام

افسانه تاجیک، مشاور آموزشگاه مریم ملارد و مولف کتابهای "صفر تا صد تربیت بی‌فریاد" ، "ارزیابی و تشخیص و درمان کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم"، در مورد اوتیسم و نشانه‌های آن بیان کرد: «دانش‌آموزانی که مبتلا به اختلال اوتیسم هستند، اوتیستیک عنوان می‌گیرند. متاسفانه این اختلال در جامعه ما ناشناخته است، این دانش‌آموزان در خود فرومانده هستند و من اسم این دانش‌آموزان را فرشتگان آسمان نامیده‌ام.»

وی ادامه داد: «این دانش‌آموزان ویژگی‌های خاص و متفاوتی نسبت به دیگر دانش‌آموزان دارند، آنان قادر به برقراری ارتباط چشمی نیستند و به شخص مقابل خود نگاه نمی‌کنند و منظور از عدم برقراری ارتباط چشمی در این دانش‌آموزان این نیست که آنها مشکل شنوایی یا بینایی دارند بلکه خودشان علاقه به برقراری ارتباط با دیگر افراد ندارند.»

تاجیک افزود: «مشکل اصلی این دانش‌آموزان عدم برقراری ارتباط است و از دیگر مشکلات آنها این است که به طور کلی از تغییر و تحول در محیط اطراف خود احساس ناخوشایندی به آنان دست می‌دهد و از چیزهایی که به طور مکرر به وجود بیاید یا به طور تکراری باقی بماند خوشحال می‌شوند و آن را دوست دارند. آنها حواس متعادلی ندارند، در واقع حواس افراد عادی با حواس افراد مبتلا به بیماری اوتیسم چه از نظر شنیداری و چه از نظر لمس اشیا و مشاهده اجسام و چه از نظر چشیدن بسیار متفاوت است.»

این مشاور تشریح کرد: «نکته مورد توجه این است که دانش‌آموزان مبتلا به اوتیسم نسبت به نور خورشید از خود واکنش نشان می‌دهند و به آن حساسیت دارند و شدت این حساسیت به حدی است که اگر نور چه زیاد باشد و چه کم باشد، باز هم این حساسیت وجود خواهد داشت. اگر یک فرد عادی با آب سرد برخورد کند سردش می‌شود و اگر با آب داغ برخورد کند گرمش می‌شود و بدنش می‌سوزد و در واقع با این مثال متوجه متعادل بودن حواس پنجگانه این فرد خواهیم شد، اما حواس پنجگانه در دانش‌آموزان مبتلا به اوتیسم متعادل نیست و برخی دارای حواس پرکار و برخی دیگر دارای حواس کم کار هستند.»

تاجیک پیرامون تفاوت دانش‌آموزانی که دارای حواس کم‌کار و پرکار هستند، عنوان کرد: «درست است که دانش‌آموزان مبتلا به اوتیسم همگی به یک بیماری مبتلا هستند، اما در مواردی نیز دارای تفاوت بسیار هستند، از جمله این تفاوت‌ها می‌توانیم به این اشاره کنیم که دانش‌آموزانی که دارای حواس پرکار هستند، از شنیدن صدای بلند دچار حالت ناخوشایندی می‌شوند و صدای هر چیزی را ۱۰۰ برابر نسبت به دیگر دانش‌آموزان بلندتر می‌شنوند و دچار درد در ناحیه شنوایی هستند، از همه بوها متنفر هستند و از استشمام هر بویی خودداری‌ می‌کنند، از خیره شدن به نور خورشید اجتناب می‌کنند و سعی می‌کنند خود را در معرض اشعه‌های نور خورشید قرار ندهند.»

مشاور دبیرستان مریم در ادامه گفت: «دانش‌آموزانی که دارای حواس کم‌کار هستند مایل هستند که از خود اصوات مختلفی را ایجاد می کنند و از ایجاد این اصوات بسیار لذت می‌برند مثل کوبیدن وسائل به در و دیوار، مشت زدن به دیوار و در رابطه با حس بویایی همه چیز را خیس می‌کنند تا بتوانند بوی آن را به خوبی استشمام کنند، علاقه زیادی به خیره شدن به نور خورشید دارند و می‌توانند ساعت‌ها به نور خورشید خیره شوند در حالی که این کار حتی برای افراد عادی هم بسیار سخت و طاقت‌فرسا است، معمولا این افراد کلیشه دارند و وجود این کلیشه در آنها به دلیل متعادل نبودن حواس است.»

افسانه تاجیک تصریح کرد: «مهم‌ترین نکته مورد توجه در این دانش‌آموزان عدم درک درست از کلمات است و باید برای درک تک تک این کلمات به آنها آموزش داد و به عنوان یک مربی با آنها ارتباط برقرار کنیم. متأسفانه این دانش‌آموزان به دلیل اینکه طیف‌های مختلفی دارند، در سنجش اولیه آموزش و پرورش تشخیص داده نمی‌شوند و مهم‌تر آنکه ما دانش‌آموزانی که مبتلا به اوتیسم هستند را در حال تحصیل در مدارس دولتی و غیردولتی مشاهده کردیم که به دلیل این شرایط خاص آنها مورد اتهام عقب‌ماندگی و استثنائی بودن قرار می‌گیرند، در صورتی که این دانش آموزان در خود فرومانده هستند و وظیفه ما در مقابل آنها این است که به آنها کمک کنیم و بتوانیم به درستی آنها را از دانش‌آموزان بیش فعال دیگر تشخیص دهیم.»

دانش‌آموز خبرنگار: نیلوفر شاه‌آبادی