استفاده از فرصت‌ها برای توازن‌بخشی به سیاست خارجی کشور

محمد باجلان - اقتصاد آفریقا بیشتر بر مبنای کشاورزی و دامداری است و صنایع مرتبط با این حوزه‌ها در این قاره بازار مناسبی دارد. همچنین معادن فراوان طلا و الماس در آفریقا می‌تواند زمینه تهاتر بین دو کشور را ایجاد کند. از دیگر محصولات مناسب صادرات به آفریقا مصالح ساختمانی مانند کاشی و سرامیک، چینی‌آلات بهداشتی و… است. حوزه خودرو و قطعات آن و همچنین حوزه دارو و تجهیزات پزشکی نیز می‌تواند معاملات تجاری زیادی را بین ایران و آفریقا رقم بزند.

از دیگر مزایای آفریقا، مهیا بودن کشورهای مختلف این قاره برای کشت فراسرزمینی است، به عنوان مثال در کنیا کشت آناناس بسیار مرسوم است، از این رو بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی نظیر شرکت آمریکایی دل مونته (delmonte)، حدود ۱۰۰ سال است در کنیا مشغول به کشت و فرآوری و کنسروسازی از آناناس و صادرات آن به کشورهای مختلف از جمله اروپا است.

امضای ۱۲ سند همکاری با زیمبابوه در زمینه‌های نفت و انرژی، مخابرات و فناوری اطلاعات، تامین اجتماعی و بیمه، کار و اشتغال، آموزش عالی و علوم و تحقیقات و فناوری، کشاورزی و شیلات، غذایی و دارویی، تامین، توزیع و تولید تجهیزات پزشکی، ایمنی حرفه‌ای و کاهش آسیب‌های مربوط به کار، حمایت‌های اجتماعی و حمایت از کودکان، توانمندسازی افراد معلول و تفاهمنامه همکاری میان شرکت تراکتورسازی ایران و شرکت ماگای زیمباوه محور اسناد همکاری امضا شده میان جمهوری اسلامی ایران و زیمباوه بود.

همچنین با کشور اوگاندا نیز ۴ سند همکاری به امضا رسید که در زمینه معافیت صدور ویزا، همکاری کشاورزی، تشکیل کمیسیون دائمی مشترک بود.

۵ سند همکاری همکاری در حوزه‌های دامپزشکی، ارتباطات، فرهنگ، شیلات و فنی حرفه‌ای نیز با کشور کنیا به امضا رسید.

آیت الله رئیسی پس از اتمام این سفر و در بدو ورود به کشورمان در تشریح نتایج و دستاوردهای این سفر گفت: ارتباط ما با قاره آفریقا، مثل ارتباط با کشورهای قاره آسیا و دیگر نقاط جهان اهمیت دارد و نباید ارتباط با این قاره که سرزمین فرصت‌هاست، مورد غفلت واقع شود.

وی تقویت ارتباطات اقتصادی و تجاری با کشورهای قاره آفریقا را از اهداف این سفر برشمرد و خاطرنشان کرد: در این سفر ارتقای امنیت غذایی کشور با تسهیل دسترسی به کالاهای اساسی تولیدی در کشورهای آفریقایی و نیز ایجاد بازارهای جدید صادراتی برای تولیدات ایرانی به ویژه محصولات دانش‌بنیان را دنبال کردیم.

رئیسی درباره علاقمندی این کشورها برای خرید محصولات دانش‌بنیان ایرانی گفت: تسهیل تامین مواد اولیه و کالاهای اساسی با قیمت مناسب و امکان اجرای طرح کشت فراسرزمینی در این کشورها از دیگر اهداف این سفر بود که با موفقیت دنبال و توافق شد که به شکل تهاتری و در ازای فروش محصولات و مواد پتروشیمی کالاهای اساسی مورد نیاز ایران از این کشورها وارد شود. همچنین در راستای گسترش همکاری‌های علمی و فناورانه، دفاتر علمی و فناوری ایران در هر سه کشور کنیا، اوگاندا و زیمباوه فعال شد تا گام موثری در زمینه تسهیل و تقویت ارتباطات و همکاری‌های ما در این زمینه برداشته شود.

به نظر می‌رسد، سفر سه روزه رئیس جمهوری به قاره آفریقا می‌تواند فرصتی طلایی برای اقتصاد ایران باشد. چراکه طبق آمار‌ها این قاره هم از لحاظ جمعیتی درحال رشد است و هم حجم بالای تجارت در این قاره چشم‌انداز خوبی را برای کشور‌هایی که در آفریقا سرمایه‌گذاری کرده‌اند نشان می‌دهد.