خداحافظی نامورمطلق از فرهنگستان هنر و آمدن مجید شاه‌حسینی

در این مراسم، انسیه خزعلی معاون رئیس جمهور، علیرضا مرندی، علی اکبر صالحی، حجت‌الاسلام خسروپناه، سیدمحمد هاشمی قائم مقام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی و برخی هنرمندان و پیشکسوتان عرصه هنر حضور داشتند.

محمدحسین ساعی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس دانشگاه سوره به عنوان مجری پشت تریبون قرار گرفت و گفت: قرار بود این جلسه به مثابه یک پنل علمی باشد و تشریفات همیشگی مراسمات را نداشته باشد. فرهنگستان هنر حدود ۲۴ سال قبل در ۲۵ اسفندماه سال ۷۷ با هدف پاسداری از میراث و هنر ملی ایران و پیشنهاد دهنده سیاست‌ها و ارتقای فرهنگ و هنر اسلامی، تأسیس شد و امیدواریم که با حضور آقای شاه حسینی این اهداف به منصه ظهور نزدیک‌تر شود.

وی همچنین اسامی اعضای جدید و پیوسته فرهنگستان را معرفی و بیان کرد: عبدالحمید قدیریان، محسن مؤمنی شریف، داریوش ارجمند، محمدحسین ایمانی خوشخو، حسن بلخاری، محمدرضا پور جعفر، محمدرضا حسنایی، ابوالفضل رکن آبادی، علیرضا عندلیب و عبدالحمید نقره‌کار اعضای پیوسته جدید فرهنگستان هنر هستند.

محمدعلی رجبی به عنوان اولین سخنران گفت: فرهنگستان هنر از روزی که تأسیس شد افت و خیزهای زیادی داشت، چرا که ما به دنبال یک فرهنگستان بومی بودیم؛ روز اول اساسنامه فرهنگستان‌های دیگر کشور را دیدیم متوجه شدیم که آنها جوابگوی نیازهای ما نیستند، چراکه باید با مقتضیات کشور ایران همسو باشد و به همین دلیل سعی شد از حضور بزرگان هنر و فرهنگ کشور بهره گرفته شود. وقتی قرار است سخن از هنر به میان آید، باید به مباحث نظری و عملی دقیقی ارجاع شود و فقط نیز نباید به مباحث نظری اکتفا کرد و هنرمندان بزرگی هستند که مسائل و مشکلات را می‌شناسند و رسیدن به این مسائل ساده نبود.

وی در ادامه به عملکرد فرهنگستان هنر اشاره و بیان کرد: یکی از اقدامات موثر فرهنگستان هنر این بود که توانستیم نظام آموزشی استاد شاگردی را تدوین کنیم. برخی فکر می‌کردند که در زمان مدرن نباید از این شیوه بهره گرفت و دنبال چنین رویکردی نبودند اما ما نظام استاد شاگردی را با کمک همه جانبه استاد فرشچیان نوشتیم. شیوه آموزش استاد شاگردی در دولت‌های قبلی مورد حمایت واقع نمی‌شد اما دولت آقای رئیسی چنین نشد و در شورای عالی انقلاب فرهنگی چنین روشی را تأیید کرد و امروز مورد تصویب قرار گرفت. اتخاذ چنین شیوه آموزشی در دانشگاه‌ها، از جمله کارهای فرهنگستان است.

رجبی با اشاره به سختی‌های بهمن نامور مطلق در سامان دادن به اوضاع نابسامان فرهنگستان هنر، توضیح داد: زمانی که آقای نامور مطلق آمد، مشکلات فراوان بود و تمام و وقت و نیروی‌شان را روی انجام درست کارها گذاشتند و مقاصدی را دنبال کردند که می‌توان آن از جمله آنها به حمایت از تحقیقات بنیادی و تألیفات علمی که جهتی به تالیفات جامعه هنری داده شد، اشاره کرد. همچنین مشارکت با سازمان‌های علمی و آموزشی از جمله مهمترین کارهای نامور مطلق است که جوانان، فرهنگستان را مرکزی جدا به حساب نیاورند. بزرگترین کار او به زعم من این بود که فرهنگستان هنر را به عنوان نهادی علمی و به دور از سیاست‌زدگی نگه داشت.

در ادامه، حجت‌الاسلام خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی پشت تریبون آمد و در سخنانی گفت: فرهنگستان هنر یکی از چهار فرهنگستان کشور است که یکی از دستگاه‌های حاکمیتی مؤثر برشمرده می‌شود. برخی فکر می‌کنند فرهنگستان هنر ارگانی است که سیاسی و حزبی است اما طبق تعریف و مصوبه، فرهنگستان هنر یک دستگاه حاکمیتی و نه حزبی است؛ آفت یک مجموعه حاکمیتی این است که حزبی و سیاست‌زده بشود و از یک گروه خاص یکجا جمع شوند و ناظر به نیاز آن حوزه از اندیشمندان استفاده کنند.

وی با بیان اینکه هنر اسلامی ایرانی مبتنی بر حکمت است، عنوان کرد: فلسفه اسلامی مصداقی از حکمت است و هنر اسلامی نیز مصداقی از حکمت است اما حکمت علم نافع کارآمد مبتنی بر خرد ناب است. هنر اسلامی ایرانی مبتنی بر حکمت است و همه اقسام هنر مصداق حکمت هستند، از هنرهای تجسمی و نمایشی و موسیقی گرفته تا سنتی و سازهای موسیقی ایرانی. فرهنگستان هنر میراث دار این ظرفیت عظیم هنر اسلامی و در سیاستگذاری هنر کشور مؤثر است. آثاری که درباره هنر اسلامی منتشر می‌شود، گاهی بیشتز از اینکه داخلی باشند، بین‌المللی هستند که باید احیا و معرفی شوند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: جوانان باید حکمت هنر ایرانی را فراگیرند، چراکه وضعیت داشنگاه‌های هنر وضع مطلوبی نیست! چرا باید بیش از چهار دهه گذشته باشد اما یک پی اچ دی رشته‌های هنری ایرانی اسلامی نداشته باشیم؟ در حوزه معماری رشد خوبی داشتیم. همین طرح استاد شاگردی که به تازگی مصوب شده اما هنوز فرآیندی در وزارت علوم به نتیجه مطلوب نرسیده است یعنی باید شش سال دیگر صبر کنیم تا مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی محقق شود. تا کی باید منتظر باشیم که پیشکسوتان هنر پر پر شوند و نتوانند یک شاگرد تربیت کنند!؟ اساتید هنر نیاز به تکریم و احترام دارند که باید در رفتار نشان دهیم.

بهمن نامور مطلق رئیس سابق فرهنگستان هنر و رئیس دانشگاه استاد فرشچیان نیز در سخنانی گفت: هیچوقت بنا نداشتم در مراسم تودیع شرکت کنم اما چون فرهنگستان هنر برای من خانه دوم محسوب می‌شود، در این مراسم شرکت کردم. وقتی آمدم، معتقد به لشگرکشی نبودم و بیشتر به تغییر عملکرد تاکید داشتم نه به تغییر افراد. گزارشی از عملکرد دوساله من در سایت قرار گرفته است و دوستان می‌توانند مراجعه کنند و ببینند. در این جلسه از مشکلات نیز نمی‌خواهم صحبت کنم اما می‌خواهم بگویم اعتباری که به ما تعلق می‌گرفت کمتر از حقوق بچه‌های اینجا بود.

وی خطاب به حجت‌الاسلام خسروپناه بیان کرد: حالا که یک نفر از خودتان به ریاست فرهنگستان هنر درآمد، دستش را باز بگذارید تا کارهای کیفی انجام دهد. من گله‌مند نیستم و ممنونم که بار سنگینی را از دوش من برداشتید. قصدم این است که به دانشگاه فرشچیان برگردم و فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی را انجام دهم.

مجید شاه‌حسینی رئیس فرهنگستان هنر در ادامه پشت تریبون قرار گرفت و گفت: «فرهنگ» جبهه و عرصه جهاد نرم است و از دوستانش که این عرصه را به من سپردند، متشکرم. افتخارم معلمی است و یکی از ناراحتی‌های من همین است که شاید نتوانم با این بار مسئولیت به معلمی بازگردم و خیلی برای آقای نامورمطلق خوشحالم که به این بهشت برمی‌گردد.

وی خاطرنشان کرد:اگر پذیرفته‌ایم که وظایفی در قبال فرهنگ و هنر کشور داریم، باید به این وظایف در قبال فرهنگ و هنر رسیدگی کنیم و نباید سلیقه‌ای برخورد کنیم و امیدوارم توفیق یابیم در مسیر «هنر اسلامی ایرانی انقلابی» قدم برداریم و از همه کسانی که در فرهنگستان هنر منشأ خدمات بوده‌اند تشکر می‌کنم.

شاه حسینی در ادامه با اشاره به سخنان نامورمطلق گفت: آنچنان که آقای نامور مطلق گفتند، مثل اینکه من باید آب را از علقمه بیاورم! اما در هر حال امیدوارم آن طور که در شأن فرهنگستان هنر است، خدمت کنم.

در پایان مراسم لوح تقدیر و هدایایی به بهمن نامور مطلق اهدا شد. همچنین حکم ریاست مجید شاه حسینی نیز به وی اهدا شد.