طرح نظام نامه محلات تمام مسئولیت‌های محلات را کاملا به محلات واگذار می‌کند

پرویز سروری رییس شورای عالی استانها و نایب رییس شورای شهر تهران در نخستین همایش شهروند و اداره شهر که صبح امروز - دوشنبه ۲۹ خرداد ۱۴۰۲- با حضور پژوهشگران، صاحب‌نظران و جمعی از مدیران شهری در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، اظهار کرد: شورای شهر برای انتقال حوزه‌های تصمیم‌سازی و تصمیم گیری به مردم شکل گرفته است ، عنوان این همایش نیز شهروند و اداره شهر است که در مدیریت شهری یک رابطه و مسئولیت دوسویه بین شهروندان و مدیران شهر وجود دارد.

وی افزود: باید فکر کنیم که در حل مسائل و مشکلات شهر چه کار کنیم که شاهد مشارکت بیشتر مردم باشیم و در واقع مردمی سازی اداره شهرها چگونه میسر است؟ چرا که راه پیشرفت پایدار شهری از مسیر مردمی سازی اداره شهرها عبور می کند.

سروری ادامه داد: در دنیا از این موضوع با عنوان برنامه ریزی از پایین به بالا نام برده می شود و در کشور ما یکی ازمسائلی که به مشارکت مردم در تصمیم مدیران در اداره شهر منجر شد ایجاد نهاد شورا است.

نایب رئیس شورای شهر تهران‌ اضافه کرد: امام خمینی (ره) حتی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی به نظام شورایی و توجه به آن تاکید کردند و این نکته حائز اهمیتی است که باید به آن توجه کرد.

وی یادآور شد: بنابراین باید در تقویت این نهاد مردم پایه که منبعث از شریعت و دین نیز هست کوشا باشیم و باید اعتراف کنیم که در تنطیم ظرفی که این مظروف بزرگ را در خودش جا دهد ضعف و بعضا عملکردهای منفی داریم .

سروری عنوان کرد: سیاسی ترین انتخابات کشور با انتخابات شورا به عنوان اجتماعی ترین انتخابات کشور را با هم جمع کردیم ، در جریانی که باید اجتماعی باشد ورود تفکرات سیاسی می تواند اخلال ایجاد کند. در این شرایط لیست های اجتماعی به صورت سیاسی بسته می شود و جو و فضای آن زمان امکان حضور مردم با فلسفه اصلی آن برای کسانی که می خواهند نبض شهر را در دست بگیرند فراهم نیست. لیست شورا متغیری از لیست ریاست جمهوری است و شاهد شکل گیری عرصه های سیاسی در مدیریت اجتماعی هستیم و این بزرگترین معضلی است که با آن مواجه هستیم.

رئیس شورای عالی استان‌ها گفت: در مجلس سعی کردیم این دو انتخابات را از یکدیگر جدا کنیم و همچنان نیز در تلاش هستیم این کار را انجام دهیم.

وی بیان کرد: مسأله شورا از نظر محتوایی خوب چینش شده است و فرایند حضور مردم به گونه‌ای تبیین شده که یک نفر از سطح روستا می تواند در صدر پارلمان محلی بنشیند و کشور امکانی را فراهم کرده که از همه سطوح اجتماعی در این موضوع حضور پیدا کنند اما در ایجاد فرایندی که باعث شود نخبگان به این موضوع دسترسی پیدا کنند، کاستی هایی داریم که باید رفع کنیم.

نایب رئیس شورای شهر تهران با بیان اینکه مسأله تبعیض مهمترین معضل کشور و در محور عدالت حرکت کردن مهمترین مطالبه کشور است، افزود: این مسأله را قانون به شوراها سپرده است و در همه حوزه هایی که شاهد تبعیض هستیم باید فرآیندها به گونه‌ای ایجاد شود که این توانایی در نمایندگان مردم وجود داشته باشد که با محوریت و ابزار قانون آن را به سرانجام برسانند.

وی خاطرنشان کرد: در قانون اساسی، یکی از اصول مهم در کشور مشارکت مردم است و در قانون شوراها نیز مشارکت مردم در شهر یک اصل اساسی است و بر همین اساس در این دوره از مدیریت شهری با استفاده از طرح من شهردارم حدود ۵۰۰ هزار نفر از مردم محلات در سامانه این طرح شرکت کردند و مشخص کردند که از نظر آنها کدام پروژه محله مهمتر است و در سال ۱۴۰۱ یکهزار پروژه مهم بر اساس این طرح اجرایی شد.

سروری با اشاره به اینکه یکی از مشکلات شهرداری ها این است که بیشتر به ظاهر شهر می پردازند و عمق شهر را رها می کنند، ادامه داد: از قبل با مدل شورایاری ها در شهر تهران توانستیم منابع را از سطح شهر و معابر اصلی به عمق شهر و به محلات بیاوریم و در دوره جدید نیز این فرآیند را توسعه دادیم، طرح نظام نامه محلات که در دستور کار شورا است به نوعی تمام مسئولیت های محلات را کاملا به محلات واگذار می کند و در واقع طرح من شهردارم و نظام نامه محلات در یک تفاهم مشترک در رابطه با محلات زمینه ای را فراهم می کنند که تمام تصمیم گیری ها در محلات توسط مجمع محلات و هیأت امنای محلات برنامه ریزی شود.

رییس شورای عالی استانها در پایان اظهار کرد: نظام جمهوری اسلامی یک نظام مردم پایه است که اگر از مردم به در امور به صورت تشریفاتی استفاده کند نمی تواند ادامه حیات دهد بلکه باید حضور مردم به صورت واقعی و در حوزه تصمیم سازی و تصمیم گیری باشد، هر چقدر در اجرا این مسأله را داشته باشیم به تحقق اهداف نظام جمهوری اسلامی نزدیکتر شدیم.

عطاالله رفیعی آتانی رییس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران هم در این همایش اظهار کرد: زمانی که آقای زاکانی آماده مدیریت در شهرداری شدند، کانونی ترین بحثی که جمع بندی شده و در مقدمه برنامه ارائه شده به شورای شهر آمده بود این بود که ما می خواهیم شهر را به صورت مشارکتی اداره کنیم.

وی افزود: منظور ما از حکمرانی مشارکتی، اینکه مردم مورد اهتمام واقع شوند نیست بلکه منظور این است که مردم در فرایند تصمیم گیری و مدیریت شهر و اجرا و نظارت مشارکت داده شوند .

رفیعی آتانی ادامه داد: اساس واژه حکمرانی در این اتمسفر خلق شد که حکومت کردن با کمک یا حتی به وسیله مردم انجام شود، بنابراین اگر حکمرانی را به حکمروایی نزدیک کنیم به موضوع مورد ادعای ما نزدیک می شود.

رییس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران اضافه کرد: هر نظریه درباره حکمرانی به یک نظریه در مورد انسان وابسته است، رویکرد های لیبرالیستی نحوه تلقی شان این است که جامعه موجودیت حقیقی فرد است و جامعه چیزی جز جمع جبری افراد نیست و منافع فردی در آن مهمتر است، در رویکرد های مارکسیستی نیز جامعه مهم است و مفاهم اجتماعی وزن پیدا می کند و دولت مظهر بروز حیات اجتماعی قلمداد می شود اما ما باید دنبال می کردیم که در مبانی اسلام واقعیت وجودی انسان چیست؟

وی یادآور شد: مهمترین خصوصیت انسان در دستگاه فلسفه اسلامی تحول است، این ظرفیت را هیچ یک از موجودات ندارند، عامل این تحول نیز علم است و انسان چیزی جز آگاهی نیست. در واقع مقصد، بستر ، عامل و دستاوردها در این رویکرد، آگاهی است.

رفیعی آتانی عنوان کرد: در وجه تمایز با سایر الگوها، هسته سخت الگوی اسلامی پیشرفت بر مدار علم است و رهبر پیشرفت جوامع باید علم باشد .

رییس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران گفت: در عرصه حیات اجتماعی اگر علم مداری را اصل قرار دهیم همه جامعه باید به یک مدرسه تبدیل شود ، حلقه وصل این مبانی حکمرانی مشارکتی است و نظام حکمرانی مشارکتی همه شرایط را برای به مدرسه تبدیل شدن شهر فراهم می کند و با این کار قدرت علم از همه چیز بیشتر می شود و یک دانش اجتماعی شده به وجود می آید و سبب می شود یک ذخیره دانش در جامعه به وجود بیاید.

وی بیان کرد: در جنگ تحمیلی نیز جبهه به دانشگاه تبدیل شد و این دستاورد مهم انسانی آن بود، اگر این حکمرانی مشارکتی اتفاق بیفتد در واقع برای مردم سالاری دینی یک گام دومی بر می داریم تا در آن مردم در کنار رای دادن در تصمیم گیری ها حضور داشته‌باشند و بهترین جا برای پیاده کردن این ایده حکومت های محلی و شهرداری ها هستند.

رفیعی آتانی افزود: این مساله بیشتر به معنای بسط وجودی شورای شهر در شهر است و همه می توانند بر عملکرد شهرداری با محوریت شورا نظارت کنند.

وی ادامه داد: همچنین کار بزرگی را طراحی و همایش بین المللی را با عنوان حکمرانی مشارکتی تنظیم کردیم، این مسائل کمک می کند برای مدیریت اجتماعی شهر شرایط را فراهم کنیم که مرکز تولید دانش در این موضوع به مرکز مطالعات واگذار شده است.