کارآفرینی معلم مریوانی برای زنان کولبر

به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش؛ ظهر از نیمه گذشته است. بعد از طی مسافت ۱۲۰ کیلومتر وارد شهر مرزی مریوان می‌شویم تا با بانوان کولبری دیدار کنیم که امروز در پازل تولید نقش‌آفرینی می‌کنند.

صدای خنده‌های آمیخته با صدای خرچ‌خرچ چرخ‌های خیاطی ما را به سمت کارگاهی می‌کشاند که چرخ‌های زندگی ۱۲ زن سرپرست خانوار کولبر را به چرخش درآورده است.

حکایت از بانوانی است که روی سخت زندگی را بیشتر دیده و برگ‌های زندگی‌شان با کابوس و ترس سُر خوردن از کوه و کمر و یا گرفتار شدن در برف و کولاک و... ورق خورده است.

خاطرات تلخ کولبری

هنوز خاطرات تلخ روزهای سخت و پر از استرس کولبری وجودشان را در هم می‌پیچید، مریم خانم که بیش از ۵۰ سال سن دارد با گذر از سختی و تلخی کولبری امروز پشت میز چرخ خیاطی به روزهای روشن می‌اندیشد و می‌گوید شبی ۱۰ ساعت یکسره راه می‌رفتیم، در برف و کولاک، حوالی ارتفاعات تته مریوان، با ترس و لرز و هزار و یک فکر و خیال. کسی غیر از شوهر و فرزندانم از اینکه کولبری می‌کردم، خبر نداشت. لباس مردانه می‌پوشیدم تا زن بودنم را از دید همراهان مخفی کنم.

تقریبا ۱۵ سال هفته‌ای ۲ - ۳ بار همراه شوهرم با گروه‌های چند نفره کولبری می‌کردیم اگرچه مسیر سخت و صعب‌العبور بود اما هر بار ۱۵ تا ۲۰ کیلو کوله را با خود حمل می‌کردیم.

گاهی وقت‌ها هم با وجود تحمل سختی راه اما کوله توسط ماموران مرزبانی در این طرف مرز گرفته می‌شد و مجبور می‌شدیم دست خالی برگردیم. در فصل سرد سال گاهی وقت‌ها در برف و کولاک گیر می‌کردیم حتی پیش می‌آمد که در نیمه راه برمی‌گشتم.

ایده ایجاد زمینه درآمد برای زنان کولبر

خانم محمدی، مسئول این کارگاه خیاطی می‌گوید: سال‌ها مددکار مرکز خیریه اسو ژیان بوده‌ام و با زوایای مختلف و تلخ زندگی کولبران این دیار آشنا هستم، زنانی که مجبور بودند برای یک لقمه نان، تَن نحیف و ظریف خود را به سختی کوه و راه‌های صعب‌العبور بسپارنند و سخت‌ترین شرایط را در روزهای گرم و سرد سال به جان بخرند.

نان در برابر جان، حکایت تلخ بانوان مرزنشینی است که به واسطه مشکلات اقتصادی مجبورند سال‌ها مسیر سخت و صعب‌العبور کوه‌های تته و... را با کول‌های سنگین ۱۵ تا ۲۰ کیلویی طی کنند تا سفره فرزندانشان خالی نماند.

زمانی که به عنوان مددکار در موسسه خیریه فعالیت داشتم، خانم‌های زیادی به ما مراجعه می‌کردند و از سختی زندگی و اجبار کولبری می‌گفتند. تلنگر احداث این کارگاه از همان ایام به مغزم زد، نخستین قدم را با شناسایی و تشکیل بانک اطلاعاتی از بانوان کولبر شهرم برداشتم.

باور اینکه این تعداد زن کولبر در این شهر وجود داشتند برایم انقدر سخت بود که قابل بیان نیست. باید برایشان کاری می‌کردم هر کاری که بتواند آن‌ها را از این رنج و سختی نجات دهد. می دانستم برداشتن چنین سنگ بزرگی به تنهایی برای خودم غیرممکن است. رایزنی با مسئولان را به امید حرکت اساسی و نجات‌بخش شروع کردم، موضوع را در فرمانداری مطرح و خواستار حمایت دولت از زنان کولبر شدم.

درخواستی که خیلی زود به نتیجه رسید و با اعلام آمادگی اداره کل اوقاف و امور خیریه برای حمایت از بانوان کولبر، روزنه امید در زندگی این بانوان خود را نشان داد و اتفاق میمونی که باید خیلی پیش‌تر از این در این شهرستان مرزی می‌افتاد، رقم خورد و تاکنون چندین کارگاه تولیدی برای اشتغالزایی جمعی از بانوان سرپرست خانوار و کولبر در این شهرستان مرزی ایجاد و فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.

این واحد تولیدی در حال حاضر برای بیش از ۱۰ بانوی سرپرست خانوار که بعضا به کولبری مشغول بودند اشتغال ایجاد کرده و همزمان با تولید، فرآیند آموزش را با حضور چند نفر از خیرین دنبال می‌کنند. از اداره کل فنی‌وحرفه‌ای استان به عنوان متولی اصلی حوزه آموزش‌های فنی و مهارتی انتظار داریم در حوزه آموزش و صدور مدرک مرتبط برای بانوان شاغل در این کارگاه ورود و اقدامات لازم را انجام دهد.

بانوان، نقش مهمی در رشد و نمو هر جامعه دارند. این سزاوار نیست که بانوان ما به جای نقش‌آفرینی در عرصه تربیت و تعلیم فرزندان و گام نهادن در مسیر تولید مشقت کولبری را به جان بخرند حمایت از این کارگاه‌ها از سوی مسئولان و مردم می‌تواند نقش مهمی در حذف کولبری و رونق تولید در مناطق مرزی همچون مریوان داشته باشد.

مواد اولیه از اصلی‌ترین مسائل در تولید به شمار می‌رود. رشد قابل توجه قیمت مواد اولیه به عنوان یکی از چالش‌های مهم در مسیر تولید موجب شده بسیاری از واحدهای تولیدی نتوانند به فعالیت خود ادامه دهند. حمایت متولیان امر در زمینه پرداخت سرمایه در گردش ارزان‌قیمت، نقش مهمی در ادامه ریتم منظم تولید در گارگاه‌ها و واحدهای تولیدی خواهد داشت.

از سوی دیگر مردم با خرید تولیدات داخل، مانع از تعطیل شدن کارگاه‌های تولیدی و بیکاری افراد شاغل در آن می‌کنند این انتظار زیادی نیست هرچه تولیدات این واحدها در داخل و بیرون از مرزها بازار داشته باشد به همان میزان به رونق و توسعه آن و اشتغالزایی افراد بیشتر در این مجموعه‌ها کمک خواهد کرد.

کم نیستند بانوان کولبری که با درآمد حداقل ۲ میلیون تومان در ماه هرگز تَن به کار سخت و طاقت‌فرسا و پُرخطر کولبری نمی‌دهند. هدف ما به‌کارگیری این افراد است اما چون ظرفیت فعلی کارگاه محدود است، نمی‌توان برای آن‌ها کاری بکنیم.