سیدجمال‌الدین اسدآبادی یکی از پیشروان بیدار در جوامع اسلامی است 

سید جمال‌الدین اسدآبادی، مشهور به افغانی در ۱۲۵۴ قمری به دنیا آمد، اصل و منشاء او مجهول و مکتوب مانده و به دلیل اینکه شهرت او افغانی بود، بعضی او را اسدآباد کابل و از سادات حسینی کنر مقیم افغانستان می‌دانند و گروهی نیز از جمله لطف‌الله اسدآبادی، خواهرزاده سید، او را از مردم اسدآباد همدان می‌دانند. به مناسبت سالروز بزرگداشت وی، سمیه رضایی.دبیر تاریخ مدارس آموزش و پرورش مدارس ملارد در گفت و گو با پانا بیان کرد: «سید جمال‌الدین اسدآبادی در کودکی به سرعت در علوم اسلامی متبحر گشت و به علم حکمت، ریاضی و نجوم دست پیدا کرد ، در علم تاریخ اطلاعات کافی به دست آورد و در سن ۱۰ سالگی از قرآن مجید و مقدمات فارغ شد.»

وی در رابطه با اقدامات سیدجمال‌الدین اسدآبادی گفت: «سید جمال که در کشورهای مختلف برای اتحاد اسلام تلاش می‌کرد بار دیگر وارد ایران شد، نخست با استقبال ناصرالدین شاه همراه بود اما پس از مدتی مردم را به آزادی‌خواهی و مشروطه‌طلبی دعوت کرد، به همین دلیل شاه به او توجهی نکرد و سید جمال به روسیه رفت. در آنجا کوشش کرد تا زمامداران روسیه را به اتحاد با ملت‌های مسلمان و حمله به هند وادار کند، اما چون در اهداف خود موفق نشد رهسپار آلمان شد و در همان جا ناصرالدین‌شاه او را دعوت کرد که دوباره به ایران بیاید و سید جمال بار دیگر به ایران آمد اما بی‌پروا از فساد دولت و غفلت شاه سخن می‌گفت به همین دلیل هم از ایران اخراج شد.»

این دبیر تاریخ افزود: «از سید جمال‌الدین اسدآبادی آثاری شکوهمند به جای مانده، رسله رد نیچریه به زبان فارسی، تتمه‌البیان فی تاریخ افغان به زبان عربی، مقالات ضیا الخافقین و عروه الوثقی به زبان عربی، از جمله آثار وی هستند.»

وی تصریح کرد: «سید جمال‌الدین اسدآبادی آغازگر بیداری در کشورهای اسلامی و در زمان حیات خود با اندیشه‌های درخشانش از رهبران نهضت ضد استعماری در جهان اسلام بود، زمانی که خبر قتل ناصر‌الدین‌شاه توسط میرزارضا کرمانی از شاگردان سید جمال به استانبول رسید سلطان عبدالحمید به هراس افتاد و دستور قتل سید جمال‌الدین اسدآبادی را داد و سرانجام در ۱۸ اسفند ۱۲۷۵ برابر با ۹ مارس ۱۸۹۷ او را مسموم کردند و پیکر او را در قبرستان مشایخ استانبول به خاک سپردند.»

دانش‌آموز خبرنگار : فاطمه نعمتی