۱۶۶ طرح به دبیرخانه همایش مدرسه ایرانی – معماری ایرانی واصل شد

منوچهر معظمی در سومین همایش بین‌المللی و دهمین همایش و نمایشگاه ملی مدرسه ایرانی - معماری ایرانی اظهار کرد: امسال دهمین دوره است که این همایش برگزار می‌شود و جزء معدود همایش‌هایی است که همچنان در مسیر خود توانسته پابرجا بماند و از جمله افتخارات در وزارت آموزش و پرورش و سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس است که امروز توانسته شاهد دهمین دوره باشد.

وی خاطرنشان کرد: در این دوره، اتفاق متفاوتی را شاهدیم بابت اینکه به دهمین دوره رسیدیم و زمانی است که می‌توان معماری نوین برای مدارس را انتظار داشت. برای هویت‌بخشی به معماری مدارس در سال ۸۱ این موضوع مطرح شد و امروز شاهد این هستیم که بعد از برگزاری همایش‌ها غیر از پروژه‌ها آنچه به یادگار مانده، آثاری است که می‌توان به آن‌ها تکیه کرد.

معظمی با اشاره به جایگاه مدرسه در نظام اجتماعی کشورها بیان کرد: بسیاری از کشورها مدرسه را نماد توسعه‌یافتگی می‌دانند و در کشورمان هم جا دارد که به این موضوع بیش از پیش پرداخته شود و کمک کنند تا نهاد آموزش و پرورش که در مدرسه اتفاق می‌افتد به شدت مورد حمایت قرار گیرد.

دبیر علمی همایش مدرسه ایرانی - معماری ایرانی با بیان اینکه توجه به مدرسه به عنوان نماد و سَمبل در بسیاری از کشورها مثل ژاپن نصب‌العین برنامه‌های توسعه‌ای است، گفت: توسعه منابع انسانی هم از توسعه بناها در مدارس ایجاد می‌شود و از این نظر، معماری مدارس و جذابیت آن نیز مهم است.

وی با اشاره به اینکه طبیعت در کرونا با آموزش مجازی، ما را مجبور کرد به دنیای ارتباطات وارد شویم، اظهار کرد: در این شرایط اگر به شرایط زمانه و زمینه توجه شود، مفهوم مدرسه هم مفهوم متفاوتی می‌شود. قاعدتا باید در معماری مدرسه هم دگرگونی داشته باشیم و در دهکده کوچک جهانی نمی‌توان فارغ از این بود و مدرسه را با کالبد گذشته تداوم داد.

معظمی با بیان اینکه مدرسه، محل اجتماعی و جامعه‌پذیر شدن و مشارکت‌پذیر شدن دانش‌آموزان است، خاطرنشان کرد: معماری مدرسه به تعبیری دماسنج جامعه و فرهنگ هر مملکت است. بنابراین نه در شعار بلکه در عمل باید دید که تا چه اندازه این امر را مورد توجه قرار می‌دهیم.

وی با تاکید بر اینکه نیروی انسانی که درگیر شکل دادن به مدرسه است را باید حمایت و تقویت کنیم، ابراز کرد: این سوال مطرح می‌شود که «آیا طراحی مدرسه کار دشواری است؟» قطعا همینطور است. وقتی به این توجه کنیم که یک زندگی را تصور کنیم که فضا به ما شکل می‌دهد، شاه‌بیت کار، فضا است که گاهی از آن غافل هستیم به همین دلیل به معماری باید توجه کنیم.

معظمی در خصوص توجه به سنت اظهار کرد: سنت هم توجه به گذشته را دارد و هم همواره متناسب با زمینه و زمانه شکل گرفته است. همایش دهم بر محوریت طراحی مدرسه شکل گرفته و ایرانی بودن مدرسه و معماری بودن مدرسه مورد توجه قرار گرفته است.

دبیر علمی همایش مدر سه ایرانی - معماری ایرانی با بیان اینکه از این پس باید ببینیم تجربه ۱۰ ساله چه در اختیار ما قرار داده است، گفت: دوره‌به‌دوره، شاهد ارتقا بوده‌ایم و به‌خصوص ارتقای آثار این دوره با دوره قبل بسیار مشهود بود. در دوره جدید، یکی از نکاتی که می‌تواند دنبال شود پرداختن به مدارس وضعیت موجود است.

وی یادآور شد: در مجموع ۲۶۴ نفر در این همایش ثبت‌نام کرده بودند که ۱۶۶ طرح به شکل فیزیکی به دبیرخانه همایش رسید و داوری از بین آن‌ها صورت گرفت.

کارنامه قابل قبولی در توجه به معماری ایرانی نداریم

بهشتی، سخنران ویژه این همایش نیز گفت: وقتی صحبت از معماری ایرانی می‌کنیم چه کار باید بکنیم؟

وی ابراز کرد: علی‌رغم اینکه ۴۰ سال اصرار و توصیه به معماری ایرانی داشتیم اما خیلی کارنامه خودمان را قابل قبول نمی‌توانیم اعلام کنیم.

بهشتی با بیان اینکه باید ببینیم مشکل در کجاست، اظهار کرد: نه فقط در معماری بلکه تقریبا در همه عرصه‌ها این گرایش را می‌بینیم که وقت‌هایی توجه به چیزی شده که حاصل تجربه زیستی است.

وی با بیان اینکه باید بررسی کنیم که چرا موفق نبوده‌ایم، خاظرنشان کرد: پرونده قطوری از دعوایی تحت عنوان «سنّت» و «مدرنیته» وجود دارد که اول باید تکلیفمان با این دعوا را مشخص کنیم.

بهشتی با بیان اینکه این یک جنگ زرگری است، افزود: دعوای سنت و مدرنیته در کشور نداریم. در ۱۵۰ سال اخیر خیلی صحبت از مدرنیته شده اما آنچه در کشورمان اتفاق افتاده، مدرنیته نیست. یکی از ویژگی‌های مدرنیته در غرب این است که دین‌زدایی می‌کرد. یکی دیگر این بود که فاعلانه بود و منفعلانه نبود یعنی تمام متفکرین اندیشه مدرن هم خودشان توصیه می‌کردند و هم خودشان در معرض نقد همدیگر بودند.

سخنران ویژه همایش مدرسه ایرانی - معماری ایرانی با بیان اینکه در اندیشه مدرن همیشه منفعل هستند و همین این‌ها باعث می‌شود مدرنیته نباشند، گفت: متجددین ما به صحبت‌های بزرگان دین یعنی امامان اشاره می‌کنند همانطور که متجددین آن‌ها هم به سخنان بزرگان آن علم اشاره می‌کنند.

وی در خصوص سنت اظهار کرد: اگر مدرنیته یک امر جدید است، سنت، امر قدیمی است. سنت، شیوه آزموده هست که جواب می‌دهد. یعنی همه آن شیوه را آزموده‌اند و می‌دانند که جواب می‌دهد.

بهشتی تصریح کرد: خود مدرنیته، یک سنتی است که در غرب پدید می‌آید. یکی از ویژگی‌های بارز سنت این است که باید با زمینه و زمانه خود نسبت برقرار کند و اگر ارتباط برقرار کند، چیز جدید و نو می‌شود.

وی با بیان اینکه امروز سنت نسبت به مدرنیته شدن، مقاومت می‌کند که نشان می‌دهد این سنت نیست، افزود: باطل‌السحر هر دو تای این‌ها معاصر شدن است. باید معاصر شویم که در این صورت، مساله حل می‌شود.

بهشتی با بیان اینکه هر موجود زنده‌ای در عین اینکه نو می‌شود، اصالت خود را هم حفظ می‌کند تا زنده بماند، گفت: معاصر شدن یعنی همیشه در هر زمانه‌ای با مجموعه‌ای از متغیرها مواجه هستیم. تعداد متغیرها در گذشته زیاد نبود اما امروز با طوفان و همهمه متغیرها مواجه هستیم که باید از هیاهوی این متغیرهایی که تعدادشان گاهی بیش از ذهن ما می‌شود و در برابر این همهمه دچار گیرپاچ می‌شویم، خارج شویم.

وی افزود: به نظرم گمشده ما معاصر شدن است و تا زمانی که اسیر متغیرها هستیم، مشکلی از ما حل نخواهد شد.