تاج بالاخره نام گزینه خارجی تیم ملی را افشا کرد

فلیکس سانچز کیست و آیا به‌کار فوتبال ایران می‌آید یا خیر، نامی که اخیرا بصورت غیرمستقیم ازسوی رئیس فدراسیون مطرح شده است.

تاج البته مستقیما از فلیکس سانچز اسم نبرده اما اشاره به مذاکره با «سرمربی سابق تیم ملی قطر» مقصدی به جز همین اسم ندارد. اگر این اتفاق رخ بدهد، ایران و قطر رسما مربیان‌شان را با هم عوض کرده‌اند. فلیکس از چند جهت، گزینه ایده‌آلی برای نیمکت تیم ملی است و از چند جهت دیگر، انتخابی بحث‌برانگیز برای فدراسیون فوتبال خواهد بود. در حقیقت این انتخاب مزایای خاص خودش را دارد اما نمی‌توان با اطمینان کامل آن را مثبت دانست و نواقص احتمالی را هم نادیده گرفت. از همه جالب‌تر اینکه فدراسیون قصد دارد سرمربی تیم ملی را در بیست‌وهشتمین روز از اسفند معرفی کند. در حقیقت سرمربی جدید تیم ملی به محض پشت سر گذاشتن معارفه، باید تیم ملی را به اردو ببرد. انتخاب این تاریخ نشان می‌دهد که سطح تصمیم‌گیری‌ها در فدراسیون فوتبال، چگونه است.

خاصیتی که لازمش داریم

فلیکس سانچز کیست؟ این مربی در بارسلونا متولد شده و بدون داشتن سابقه بازی، برای یک دهه در آکادمی فوتبال بارسا کار کرده است. در حقیقت نخستین چیزی که این مربی را تعریف می‌کند، تجربه کارکردن در رده پایه در یکی از بهترین آکادمی‌های دنیای فوتبال است. او وقتی به لاماسیا رفت که فقط ۲۱‌ساله بود و تا ۳۱‌سالگی نیز در این آکادمی باقی ماند. در حقیقت ریشه‌های ذهنی او به‌عنوان یک مربی، در لاماسیا شکل گرفتند. سال‌۲۰۰۶ بود که سانچز تصمیم به ترک اسپانیا گرفت. قطری‌ها برای راه‌اندازی آکادمی بزرگ اسپایر، تحت‌تأثیر توانایی استعدادیابی در فوتبال اسپانیا بودند و سانچز به سرعت به عضو مهمی از این آکادمی تبدیل شد. او نسل جدیدی از پسران نوجوان را در قطر تحویل گرفت و آنها را در مسیر فوتبالیست‌شدن قرار داد. قطری‌ها هم متوجه شدند که باید به این مربی و سبک‌اش اعتماد کنند. او بعد از ۵‌سال کار کردن در اسپایر، هدایت تیم ملی زیر ۱۹‌ساله‌های قطر را بر عهده گرفت و با این تیم قهرمان آسیا شد. او تیم زیر ۲۳‌ساله‌های این کشور را هم روی سکوی سوم قاره کهن قرار داد.

موفقیت بزرگ سانچز اما بعد از انتقال به تیم بزرگسالان رقم خورد؛ جایی که او توانست قطر را به قهرمان آسیا تبدیل کند و بزرگ‌ترین موفقیت تاریخ فوتبال این کشور را بسازد. چرا این موفقیت اصلا تصادفی نبود؟ چون سانچز با همین تیم از رده پایه کار کرد و آن را به بلندترین قله در فوتبال آسیا رساند. ستاره‌هایی مثل معز علی و اکرم عفیف، از دل همین سیستم بیرون آمدند و با یک برنامه‌ریزی منطقی، چهره فوتبال قطر در آسیا را عوض کردند. با نشاندن سانچز روی نیمکت، ما صاحب آخرین مربی قهرمان آسیا خواهیم شد؛ مردی که بدون‌شک اقبال عمومی نسبت به جذبش بیشتر از مربیان داخلی است. مسن‌ترین تیم جام جهانی در این مقطع، بیشتر از همیشه به استعدادهای جوان نیاز دارد. در ایران خبری از آکادمی اسپایر نیست و کشف مهره‌های جوان را خود فلیکس باید با توجه به سیستم فوتبال باشگاهی انجام بدهد. فوتبال ایران در این مقطع بیشتر از همیشه به جوانگرایی نیاز دارد و این تغییر نسل با حضور یک مربی مثل فلیکس که عمرش را صرف کشف استعدادهای جوان کرده، ممکن خواهد شد. این را هم از یاد نبریم که فدراسیون گزینه‌های خارجی متعددی ندارد و دستش برای انتخاب یک مربی خارجی برای تیم ملی چندان باز نیست.

نیمکت، بزرگ‌تر از مربی؟

این گزینه را باید از زاویه دیگری هم مورد بررسی قرار داد. حقیقت آن است که سانچز، هرگز به جز قطر در کشور دیگری تجربه جدی مربیگری نداشته است. نتایج او با تیم ملی قطر در جام جهانی نیز افتضاح بودند. این تیم با ۳‌شکست متوالی از تورنمنت کنار رفت شد و به‌نظر می‌رسید بازیکنانش به‌خصوص از لحاظ روحی، اصلا آماده شرکت در چنین تورنمنتی نیستند. شاید نیمکت تیم ملی بزرگ‌تر از سانچز باشد و این موضوعی است که همیشه دردسرساز خواهد شد. در دوران اسکوچیچ نیز این مسئله بارها برای تیم ملی حاشیه درست کرد و در نهایت به رقم خوردن تغییر قبل از شروع جام جهانی ختم شد. در حقیقت فلیکس سانچز یک تیم مستعد از پسربچه‌های قطری را تحویل گرفته و با همانها پله‌پله بالاتر رفته است. اگر او مربی خوبی نبود، قطری‌ها برای جام جهانی به او اعتماد نمی‌کردند اما تضمینی وجود ندارد که او بتواند یک پروژه تازه و متفاوت را با حضور ستاره‌های ایرانی برای تیم ملی تعیین کند.

همه می‌دانند که در ایران امکانات کافی برای پرورش استعدادهای جدید در اختیار سانچز قرار نمی‌گیرد. او در یک تقویم شلوغ سرمربی تیم ملی می‌شود و درصورت رسیدن به این جایگاه، باید تمرکزش‌ را روی مسائل اولیه تیم بگذارد. در نتیجه شانس تیم‌سازی و پرورش نسل برای این مربی در فوتبال ایران به حداقل خواهد رسید. پس تردیدهایی در مورد این انتخاب وجود دارد که باید جدی گرفته شوند. سانچز را در قطر با وجدان کاری و مرخصی‌های محدودش می‌شناختند اما در فضای فوتبال ایران، انتظارات بزرگ‌تری از این مربی وجود خواهد داشت.