قهرمان ساز بی‌ادعا

دغدغه‌اش تا آخرین روزهای عمر

با وجود کهولت سن تا آخرین روزهای عمر دغدغه ورزش و ورزشکاران را با خود داشت. جند ماه قبل از این که دعوت حق را لبیک بگوید، در جلسه شورای ورزش دانش آموزی استان که در آن مقطع (سال ۹۷) هر دو عضو آن بودیم، (با کمال خضوع دعوت مسئولان وقت ورزش دانش آموزی برای عضویت در شورا را پذیرفته بود و در جلسات هم حضور می یافت تا شاید باز هم بتواند گرهی از ورزش و ورزشکاران این دیار باز کند.) وقتی یکی از دبیران ورزش از کمبود وسایل بدنسازی در رشته مورد نظر گلایه داشت، او که دلسوزی و تعصب شاخصه معروف او بود، بلافاصله گفت: «من مقداری از این وسایل در خانه دارم و آن را به شما هدیه خواهم کرد. فقط درخواست می کنم همه تلاش خود را برای رشد بچه های ورزشکار انجام دهید.»
مرحوم «محمد شبانی» متولد سال ۱۳۲۲ شهرستان بیرجند با وجود بهره مندی از جایگاه مهم در ورزش این دیار، تمایل چندانی به صحبت در این موارد نداشت. وی در سال های ابتدایی تشکیل استان، مسئولیت ورزش کارگران خراسان جنوبی و همچنین دانشگاه پیام نور را نیز بر عهده داشت و تنها مصاحبه نگارنده با او در خصوص برگزاری مسابقات فوتسال کارگری در آن زمان( سال ۸۴) بود. ولی در مورد خدمات و نقش ارزنده ای که در ورزش داشت، با وجود ارتباط خوبی که با هم داشتیم و با وجود اصرار زیاد، هیچگاه حاضر به انجام مصاحبه در این خصوص نشد. هر بار در برابر درخواستم با لبخندی می گفت: « اگر روزی بخواهم مصاحبه کنم به طور قطع با شما خواهد بود» و این امر محقق نشد تا این که در آخرین روزهای مرداد ۹۸ به دیدار حق شتافت.
اما همان طور که گفته شد، بر اساس گفته های عمده فوتبالیست های شهرستان بیرجند به خصوص نسلی که در قهرمانی سال های ۶۰ و ۶۵ شهرستان بیرجند در استان حضور داشتند، نقش مرحوم شبانی در رشد این فوتبالیست ها غیر قابل انکار است.

شبانی از زبان «مهرور» اولین رئیس تربیت بدنی بیرجند
«محمد مهرور»، اولین رئیس تربیت بدنی شهرستان بیرجند که تا سال ۶۸ در این سمت بود، در مورد مرحوم شبانی می گوید: مرحوم «محمد آقای شبانی» خودش فوتبالیست حرفه ای نبود ولی مربی بسیار خوب و متعهد بود. در آن زمان یعنی اواخر دهه ۴۰ و اوایل دهه ۵۰ دیدم تیم فوتبال دارد پیر می شود و لذا تصمیم گرفتم روی جوانان سرمایه‌گذاری بیشتری شود و تنها کسی که قبول کرد با جان و دل دراین خصوص همکاری کند، مرحوم شبانی بود. تیمی به او سپردم که به علت جوانی بازیکنانش همه هراس داشتند از این که مربیگری آن را قبول کنند. که من یکی از کارکنان اداره را به عنوان سرپرست فرستادم. آن ها هر چند مقامی در آن سال کسب نکردند ولی همین تیم در سال بعد قهرمان استان شد، بعد هم با همان شالوده در سال ۶۰ و ۶۵ قهرمانی استان شدند.
مهرور می افزاید: ویژگی خاصی که بخواهم از مرحوم شبانی بگویم این است که خیلی پیگیر و دارای پشتکار زیاد بود. به معنای واقعی و در حد توان خودش را وقف مسئولیت خودش و بازیکنان می کرد.

جدیت برای احقاق حق شاگردان
«مسعود نیک بین» متولد ۱۳۳۹ و عضو سابق تیم فوتبال بیرجند که در سال ۵۷ زیر نظر «شبانی» در مسابقات جوانان استان در تربت حضور داشت، هم با یادآوری خاطراتش عنوان می کند: یادم می آید در مقابل یکی از شهرستان ها با اختلاف باختیم، مربی مان آقای «محمدشبانی» بود که به شرایط تیم مقابل شک کرد و گفت که آنها بازیکن جازدنی دارند اما اعتراضش به جایی نرسید. نیمه اول بازی که تمام شد، او با جدیت تمام تیم را به سرپرست سپرد و راهی مشهد شد و از آنجا کارت های بازیکنان آن تیم را که در یکی از جام ها شرکت کرده بودند اواخر همان شب با خود آورد که مشخص شد آن ها ۷ بازیکن در رده های سنی بالاتر دارند و در نتیجه بازی سه بر صفر به سود ما تغییر کرد.

قدر او آن طور که باید دانسته نشد!
«ابوالفضل غنی» متولد ۱۳۳۴ از فوتبالیست های دهه ۵۰ و ۶۰ که سابقه قهرمانی خراسان با تیم بیرجند در سال ۶۰ را در کارنامه دارد هم در مورد وی می گوید: «آقای«محمدشبانی» در دوره دوم که در مدرسه راهنمایی حافظ تحصیل می‌کردم، در مجموع سه سال متوسطه مربی تیم بودند. اولین نکته‌ای که آن مرحوم روی آن تأکید داشت این بود که یک فوتبالیست باید از نظر بدنی آماده باشد و بنابراین در تمرین‌ها روی بدنسازی تأکید زیادی داشت. خیلی از مربی ها بعد از یک نرمش ساده بازی را شروع می کردند ولی او دقت زیاد روی بدنسازی داشت. از هر کس که بپرسید از شخصیت و دلسوزی و تعهد او یاد می کنند. یک وانت بار داشت که فوتبالیست ها را حتی از درب منزل شان سوار می کرد و به تمرین می برد. قدر او آن طور که باید دانسته نشد.
او از نظر کشاورزی هم مهارت خوبی داشت و بنابراین وقتی که می خواست چمن ورزشگاه آزادی را بکارند او مشاوره های خوبی داد و شخصا به تهران رفت و تخم چمن مناسب آورد که هنوز مورد بهره برداری قرار می گیرد.

عکس: تیم فوتبال بیرجند قهرمان مدارس استان، در سال ۱۳۵۲، مرحوم شبانی مربی تیم، نفر اول ایستاده از راست
گزارش/ سید حسین حسینی