منوچهر فرخ‌زاد: هنر نقاشی بهترین راه درمان دردهاست

شاهرضا فرخ‌زاد، مندی فرخ‌وند، منوچهر فرخ‌زاد، آنا فرخ‌وند، داراب فرخ‌زاد،سالار فرخ‌زاد، توران فرخ‌زاد، هانیه خواهرزاده منوچهر اعضای یک خانواده هشت نفره بختیاری هستند که به صورت خودجوش و به طور ذاتی در هنر نقاشی تبحر و مهارت خاصی دارند و آثار زیادی را در سبک‌های مختلف خلق کرده‌اند. مادر این خانواده نیز به طراحی روی پارچه که در زبان محلی «دفک» نامیده می‌شود، مشغول است. این خانواده که داستان زندگی‌ و گرایش‌شان به هنر نقاشی در مستندی به نام «دفک» ساخته بهنام بیرم‌وند در شانزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت نمایش داده شده و در مصاحبه‌ای از کارگردان این فیلم به آرزوی این خانواده برای نمایش آثارشان اشاره شده بود، قرار است به همت آژانس عکس ایران انجمن سینمای جوانان ایران نمایشگاهی را از روز دوشنبه ۱۲ دی ۱۴۰۱ در نگارخانه «جوان» این نهاد سینمایی برگزار کنند تا رویاهایشان که همان آثار درخشان نقاشی‌شان است، از زیرزمینی که در آن نگهداری می‌شوند، بیرون آمده و به علاقه‌مندان به هنر نقاشی ارائه شود.

منوچهر فرخ‌زاد پسر این خانواده که برای اولین بار او به این هنر روی آورد و دیگر اعضای خانواده را نیز و تشویق به دنبال کردن نقاشی کرد، درباره یادگیری خودجوش و ذاتی این هنر به پانا گفت: «من از کودکی نقاشی را بسیار دوست داشتم اما نمی دانستم می‌توان این هنر را آموزش دید. فکر می‌کردم باید به صورت تجربی نقاشی را آموخت تا این که فهمیدم بسیاری از دخترها و پسرها به کلاس نقاشی می‌روند. تا اینکه در کوی مدرس که ما در آن سکونت داشتیم، فرهنگسرایی راه اندازی شد و هنر نقاشی را هم آموزش می‌داد و مدرسش خانم سارا رحیمی بود. در سال ۹۳ زیر نظر مدرسی به نام زهرا نبوتی‌فر آموزش دیدم اما آن گونه نقاشی نمی‌توانست من را مجاب کند زیرا صرفا در تکنیک «سیاه قلم» بود و با ذوق و سلیقه من همخوانی نداشت. در سال ۹۵ با استاد محمدرضا طاهرنسب از نقاشان برجسته و پیشکوست کشورمان آشنا شدم و وقتی سرکلاسشان رفتم و ایشان مبانی هنرهای تجسمی را به من یاد دادند. از این سال دیگر مدام و پیوسته از این استاد مشاوره می‌گرفتم. در سال ۹۷ او از دزفول به سمت ماهشهر رفت و من در نمایشگاهی که برای سالار برادرم برگزار کرده بودیم، با عبدالصمد آب‌روشن از نقاشان برجسته آشنا شدم.»

وی افزود: «سالار برادرم هم بعد از چند سال فعالیت من به نقاشی علاقه‌مند شده بود و از آن زمان استاد آب روشن نیز وارد زندگی ما شد و تا امروز که با تمام وجود ما را تشویق می‌کند، تاثیرش را بر زندگی حرفه‌ای و نگاه‌مان به زندگی گذاشته است. او هیچ‌وقت به ما خط سیری در نقاشی توصیه نمی‌کرد و معتقد بود این هنر جوشش درونی هنرمند را طلب می‌کند و در هر لحظه ما را به لحاظ روحی حمایت کرده است. حتی گاهی متریال و مواد مورد نیاز نقاشی را برایمان می‌خرید تا این هنر را در هر شرایطی ادامه دهیم. زیرا خانواده پرجمعیتی هستیم و تامین هزینه‌های جاری گاهی برایمان سخت می‌شود.»

فرخ‌زاد درباره گرایش دیگر اعضای خانواده‌اش به نقاشی نیز گفت: «ماجرای نقاش شدن خانواده‌ام اینطور است که هر کدام داستان خاص خود را دارند. مادر و پدرم در زندگی عشیره‌ای داشتند و پدرم تعریف می‌کرد که وقتی گوسفندان را به چرا می‌برد با چاقو روی سنگ حکاکی می‌کرده است. مادرم نیز در هنگام تولد، مادرش را از دست داده است و به این دلیل وقتی هشت ساله بوده اطرافیان به او می گفتند باید دوخت و دوز یا یک هنری یاد بگیرد تا وقتی ازدواج کرد، بتواند مستقل باشد. بنابراین او به «دفک» روی می‌آورد و امروز هفت بقچه دارد که یکی از آن‌ها شامل پارچه‌هایی است که از ۶ تا ۸ سالگی آن‌ها را دوخته است.»

وی ادامه داد: ««دفک» در زبان بختیاری پارچه‌های سفیدرنگی است که بر آن‌ها با تکه پارچه‌های دیگر دوخت و دوز می‌شده است. این پارچه‌ها به فدری با ظرافت توسط مادرم دوخته شده است که چرخ خیاطی هم آنقدر ریز کوک نمی‌زند و به خاطر این مهارت مادرم را از همان کودکی‌اش تاکنون که ۶۴ سال دارد، به دوخت «دفک» تشویق کردند و ما ۵۳ سال است که هنوز کارهای هنری دوران کودکی او را در اختیار داریم. پوستر مستند «دفک» هم طرحی از همان کارهای قدیمی بوده که مادرم دوخته بود.»

منوچهر فرخ‌زاد همچنین با اشاره به دشواری‌های تامین معیشت در روزگار کنونی درباره مشاغل خانواده‌اش که در کنار آن نقاشی را نیز پیوسته دنبال می‌کنند، گفت: «من ۱۲ سال است که به مشاوره در کمپ‌های ترک اعتیاد مشغول هستم و این کار را هم به صورت خودجوش انجام می‌دهم. آنا نامزدم مدیر یک مهد کودک است. سالار و داراب به کشاورزی مشغول هستند و مادر، خواهر و پدرم در خانه هستند. مادرم در کشاورزی به برادرانم کمک می‌کند و خواهرزاده‌ام نیز درس می‌خواند. به جامعه دقت می‌کنم و دردها ودرمان‌ها را شناخته‌ام و در همه این سال‌ها چیزی به جز هنر برای درمان مناسب ندیدم. نقاشی برای من همان هنری است که می‌تواند همزمان شوق و درد من را درک کند. همین شد که خانواده‌ام را هم به کشیدن نقاشی تشویق کردم و باید از استادان عزیزم آقایان طاهر نسب و آب روشن که نقش مهمی در زندگی ما داشته‌اند، نیز تشکر کنم.
نمایشگاه تجسمی «دفک» روز دوشنبه ۱۲ دی از ساعت ۱۱ در نگارخانه «جوان» انجمن سینمای جوانان ایران به نشانی خیابان گاندی جنوبی، کوی نوزدهم، پلاک ۲۰، طبقه اول آغاز به کار می‌کند. این نمایشگاه تا ۲۶ دی ۱۴۰۱ شنبه‌ها تا چهارشنبه‌ها از ساعت ۹ تا ۱۹ میزبان علاقه‌مندان به هنرهای تجسمی و عموم مردم خواهد بود.»