تماس مستقیم، بارزترین راه انتقال شپش از فرد آلوده به دیگران است

مدینه عباسی دکتری تخصصی حشره شناسی پزشکی و کارشناس گروه بیماری‌های واگیردار معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز در گفت و گو با خبرنگار پانا در رابطه با آلودگی شپشی دانش آموزان گفت: این آلودگی بیماری نیست ولی متاسفانه عموم مردم آن را به عنوان یک بیماری می شناسند؛ در حالی که شپش ها یک سری انگلهای اجباری هستند که از میزبان خود، خون خواری می کنند.

وی افزود: شپش ها از دیرباز با جوامع بشری اخت داشتند و در مطالعه دیرینه شناسی نیز تخم های شپشی از روی موهای اجساد کشف شده است. در حال حاضر این مشکل برای هر کسی و از هر قشری از جامعه می تواند پیش آید.

شپش بالغ ۳۰ روز زندگی می کند!!!

دکتر موسوی خاطر نشان کرد: شپش ها موجوداتی هستندکه در سه مرحله به خاطر دگر زیستی ناقص زندگی می کنند. این سه مرحله تخم، نوچه و مرحله بالغ است. در مرحله تخم بیضی شکل است و دو مرحله بعدی شبیه هم هستند و تنها اندازه آنها با هم فرق دارد. این حشرات در مرحله تخم خون خواری ندارند ولی در مراحل بعدی از میزبان تغذیه می کنند و از لحاظ دمای بدن به دمای بدن میزبان شدیدا وابسته هستند و دربازه ۳۷ تا ۴۰ زندگی می کنند. این موجودات دور از بدن انسان امکان ادامه حیات و زندگی ندارند و دور از میزبان ۱ الی ۲ روز زنده می مانند. یک شپش بالغ ۳۰ روز زندگی می کند و در این زمان بین ۱۰ تا ۳۰ تخم روزانه تولید میکند و در نهایت ۱۰۰ الی ۳۰۰ عدد تخم بر روی میزبان به جا می گذارد.

وی در مورد انتقال شپش از فردی به فرد دیگر گفت: شپش ها نه امکان پرواز دارند و نه جهش دارند و تنها روش جابجایی آنها خزیدن است. انتقال یک شپش بالغ از فرد آلوده به فرد غیرآلوده، از طریق تماس مستقیم است. راه های انتقال بعدی لوازم شخصی فرد آلوده مثل شانه، کلاه و یا لوازم خواب است.

موسوی ادامه داد: در صورت داشتن آلودگی خیلی شدید در یک فرد امکان دارد که این آلودگی از طریق صندلی های سالن اجتماعات، کلاس درس، اتوبوس ها، رخت کن هاو کمد های باشگاه ها و استخر ها به افراد دیگر انتقال پیدا کند.

این کارشناس بیماری‌های واگیردار در مورد روش‌های کنترل شپش خاطر نشان کرد: مهمترین راهکار برای جلوگیری از آلوده شدن به شپش ، نظافت فردی و استحمام مرتب، عدم استفاده از لوازم شخصی و خواب افراد، عدم انباشته شدن لباس‌های افرادبر روی هم است. مخصوصا در مدارس که در فصول گرم شال و کلاه و کاپشن دانش آموزان در کلاسها کنار هم قرار می گیرد و توصیه ی ما در این مورد این است که با کاور لباسها از هم جدا شوند تا انتقال شپش انجام نگیرد.

کنترل شپش بصورت فردی امکانپذیر نیست

توصیه دکتر موسوی در مواردی که والدین متوجه آلودگی شپش در فرزندشان شوند این بود که بلافاصله موضوع را به اولیای مدرسه اطلاع دهند، زیرا کنترل شپش بصورت فردی امکان پذیر نیست و تاثیر آن زمانی خواهد بود که اطرافیان فرد مبتلا به شپش نیز از لحاظ ابتلا ارزیابی شوند و در صورت ابتلای افراد همگی تحت درمان قرار گیرند.

برای درمان آلودگی با شپش، وزارت بهداشت چه محصولاتی را معرفی می کند؟

وی خاطر نشان کرد: برای درمان آلودگی، وزارت بهداشت چند محصول را توصیه می کند. یکی از این محصولات استفاده از شامپو یا کرم پرمترین یک درصد است و محصول بعدی لوسیون دایمتیکون ۴ درصد است. در استفاده از این موارد باید دقت شود که افراد آلوده و دوستان و خانواده که ارزیابی شده و آلوده هستند جمیعا مورد درمان قرار گیرند و لازم است حتما قبل از استفاده از داروها، مو ها را با شامپو شست و شو داده و سپس از محصول شامپو پرمترین استفاده کنند.

موسوی ادامه داد: بازه زمانی استفاده از شامپو و کرم پرمترین ۱۰ دقیقه است و نباید بیش از آن روی سر بماند. در مورد لوسیون دایمتیکون ۴ درصد که روی موی خشک آغشته می شود، بازه زمانی آغشته سازی تا شستشو ۸ ساعت است و سر بعد از آغشته شدن باید توسط یک کاور پوشانده شود. در تمامی این موارد بعد از شستشوی موی سر باید موها با شانه های مخصوص شپش که در تمامی داروخانه ها موجود است و با جدا کردن تکه های کوچک مو و لایه به لایه، شانه شود تا مطمئن باشیم که تمام مناطق مو شانه خورده است.

فقط از محصولات مورد تایید وزارت بهداشت، برای درمان شپش استفاده شود

وی توصیه کرد: بعضی افراد از حشره کش هایی که بصورت پودر هستند و مصرف خانگی دارند برای از بین بردن شپش موی سر کودکان استفاده می کنند که این موضوع عواقب خیلی ناگواری دارد و در بعضی مواقع منجر به فوت کودک شده است. از مردم می خواهیم تا فقط از محصولات مورد تایید وزارت بهداشت استفاده کنند.

این کارشناس بیماری‌های واگیردار در پایان ضمن تاکید بر اینکه از بین بردن تخم شپش به هیچ عنوان دارو و محصول خاصی ندارد، راه از بین بردن آن را عنوان کرد و گفت: سرکه سفید و آب را نصف به نصف مخلوط کرده و موها را به آن آغشته کنید و پس از بازه زمانی ۲۰ الی ۳۰ دقیقه موی سر را شستشو داده و آنها را با شانه مخصوص شپش شانه کنید.