اثر دانش‌آموز ایرانی در بین برگزیدگان مسابقه هنری محیط‌زیست سازمان ملل

به گزارش سازمان حفاظت محیط‌زیست، برنامه‌ محیط زیست سازمان ملل «یونپ» (UNEP) این مسابقه را با موضوع «اهمیت حفاظت از لایه اُزن برای موجودات زنده» در سه رشته نقاشی، عکاسی و طراحی گرافیکی (طرح‌‌های دیجیتالی یا کامپیوتری با کمک نرم افزارهای گرفیکی کامپیوتر یا موبایل) برگزار کرد.

در مرحله ملی برگزیدگان این مسابقه معرفی و نفرات اول هر بخش به مرحله بین‌المللی در منطقه آسیا و اقیانوسیه معرفی شدند که در نهایت در بخش عکاسی اثر فاطمه آذری‌فر عضو ۱۴ ساله مرکز کانون رزن استان همدان(مربی معصومه مدیری دلشاد) به‌عنوان یکی از برگزیدگان بخش بین‌الملل معرفی شد.

پیش از این نیز در مرحله ملی و در رشته نقاشی اثر شیرین رمضانی عضو ۱۴ ساله مرکز شماره ۲ کانون همدان (مربی شهرزاد بیاتی) رتبه اول و حلماسادات کریمی ۶ ساله از مرکز علی‌آباد استان گلستان (مربی راضیه چوری) رتبه سوم و در رشته عکاسی نیز اثر مامک امامی ۱۴ ساله از مرکز شهرکرد استان چهارمحال و بختیاری(مربی معصومه مهری) رتبه سوم این بخش را به‌دست ‌آورد.

این مسابقه با هدف آگاهی‌رسانی درباره‌ی اهمیت حفاظت از لایه اُزن برای موجودات کره زمین و تداوم تشویق حمایت عموم مردم در مورد مواد مخرب لایه اُزن و حذف گازهای گلخانه‌ای از سوی برنامه‌ی محیط زیست سازمان ملل (یونپ) (UNEP) با همکاری دفاتر ملی اوزون در کشورهای عضو برگزار شد.

لایه اوزن مانند چتری دور تا دور کره زمین را فرا گرفته و از رسیدن پرتو خطرناک فرابنفش B خورشید به سطح زمین جلوگیری می‌کند. در صورت آسیب دیدن این لایه، پرتو فرابنفش بیشتری به سطح زمین می‌رسد که در نتیجه زندگی انسان‌ها، جانوران، گیاهان و بطور کلی تمام موجودات روی این کره خاکی به خطر می‌افتد و موجب بیماری‌هایی مانند آفتاب سوختگی، سرطان پوست، آب مروارید، تضعیف سیستم ایمنی بدن، پیری زودرس، کندی رشد گیاهان، کاهش محصولات کشاورزی، نابودی زنجیره غذایی دریاها، و کمک به افزایش زمین گرمایی می شود.

در اهمیت لایه اوزن همین بس که بدانیم پیدایش و تداوم زندگی بر روی کره زمین به وجود و پایداری این لایه حیاتی و شکننده بستگی دارد.

لایه اوزن از مولکول های ساده اوزن با سه اتم اکسیژن تشکیل شده که تقریبا در ارتفاع ۱۵ تا ۵۰ کیلومتری زمین وجود دارد، یعنی از تروپوسفر شروع شده و تا استراتوسفر گسترش یافته است. حدود ۹۰ درصد اوزن موجود در جوّ، در استراتوسفر و در ارتفاع ۲۵ تا ۳۰ کیلومتری جمع شده است.

در اوائل دهه ۱۹۷۰ میلادی برای اولین بار محققان متوجه شدند لایه اوزن در حال تخریب است. در ابتدا تصور می‌شد که عامل اصلی این تخریب، اکسیدهای نیتروژن حاصل از پرواز هواپیماهای مافوق صوت در استراتوسفر باشد تا اینکه در سال ۱۹۷۴ دو دانشمند به نام‌های "رولاند" و "مولینا" از دانشگاه کالیفرنیا اعلام کردند که برخی از مواد شیمیایی ساخت بشر به نام کلروفلوروکربن‌ها یا سی اف سی ها (CFCs) موجب تخریب لایه اوزن استراتوسفری شده‌اند.

به منظور حل این معضل جهانی و جلوگیری از تخریب لایه حیاتی اوزن، نمایندگان ۲۱ کشور پیشرفته دنیا برای نخستین بار در سال ۱۹۸۵ در وین پایتخت اتریش گرد هم آمدند تا خط مشی جهانی مبارزه با تخریب لایه اوزن را اتخاذ کنند. این اقدام منجر به تصویب کنوانسیون وین گردید. در سال ۱۹۸۷ یعنی دو سال پس از این کنوانسیون، ۴۶ کشور جهان در مونترال کانادا موافقت کردند که تولید و مصرف سی اف سی ها (CFCs) را طبق جدول زمانبندی مشخص شده، بتدریج کاهش داده و حذف کنند. این موافقتنامه به پروتکل مونترال شهرت دارد. در حال حاضر، ۱۹۷ کشور عضو پروتکل مونترال و کنوانسیون وین هستند.

دولت جمهوری اسلامی ایران نیز در سال ۱۳۶۹ خورشیدی به پروتکل مونترال و کنوانسیون وین پیوست و با برنامه ریزی دقیق و با همکاری سازمانها ذیربط و کارشناسان داخلی و خارجی همراه با سایر کشورها، برای جلوگیری از تخریب فزاینده این لایه حیاتی اقدام نمود.

برنامه طرح ملی حفاظت از لایه اوزن در سال ۱۹۹۳ میلادی تحت طرح توانمند سازی کشور، با مشارکت دولت جمهوری اسلامی ایران، برنامه عمران ملل متحد و صندوق چند جانبه پروتکل مونترال در کمیته اجرایی آن سازمان به تصویب رسید و به طور رسمی از سال ۱۳۷۳ (۱۹۹۴) کار خود را آغاز نمود. طرح ملی فوق بعنوان تنها مرجع ملی اجرائی مرتبط با برنامه های پروتکل مونترال می باشد که وظیفه هماهنگی، هدایت و نظارت بر حسن اجرای برنامه های طرح ملی شامل کاهش تدریجی و حذف واردات و مصرف مواد مخرب لایه اوزن را طبق جدول زمان بندی پروتکل مونترال و در قالب یک برنامه ملی بر عهده دارد.