جام جهانی و یک رویکرد غلط رسانه‌ای؛ فوتبال به مثابه شانس

به نظر می‌رسد این سیاست رسانه‌ای بسیار ساده اما بدون پایه‌های علمی تعریف شده است: افزایش توقع حداکثری پیش از مشخص شدن نتایج و رویکردهای توجیهی بعد از باخت! ایجاد نیاز بدون برنامه‌ریزی جدی برای پاسخگویی به آن و این چرخه و تسلسل سال‌هاست که در برخی رسانه‌ها از جمله شبکه‌های رادیویی و‌تلویزیونی تکرار می‌شود.

این در حالی است که گفت‌وگوهای کارشناسانه درباره فوتبال ایران باید با توجه به بضاعت‌ها و ظرفیت‌های واقعی تیم ملی و اعضای آن پیش رود. از ابتدای تورنمنت‌های مهمی چون جام جهانی باید توامان بر نقاط ضعف و قوت تیم تاکید صورت گرفته و تمامی احتمالات را لحاظ کرد این درحالی است که عمدتا صداوسیما بر موضع فوتبال به مثابه «شانس» در موارد شکست و ایجاد تصور اغراق آمیز از تکنیک‌ها و توانمندی تیم ملی در موارد پیروزی تاکید دارد و همین ماجرا مخاطبان فوتبال و رسانه را دچار یاس یا هیجان کاذب ناشی از اتفاقات باخت و برد می‌کند. اگرچه فوتبال، ورزشی همراه با لحظه‌های پرشمار غیرقابل پیش‌بینی است اما آنچه سرنوشت یک مسابقه را تعیین می‌کند، نه صرفا مواجهه با این لحظه‌ها که آمادگی تمام و‌کمال برای مدیریت آن‌ها و مصادره کردنشان به مطلوب است.

رویکرد رسانه‌ای اغراق در توصیف ویژگی‌های فنی و افزایش بی پایه انتظارات مخاطب از نمایندگان ورزشی در مسابقات معتبر و مطرح بین‌المللی به فوتبال منحصر نشده و در آوردگاه‌های مهم دیگری نظیر المپیک نیز همواره آشکار و عیان شده است. کمااینکه این ضعف رسانه‌ای در فوتبال به دلیل گستردگی جامعه هواداران و جام جهانی به عنوان رویدادی توامان ورزشی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی بیشتر نمود پیدا می‌کند.

اگر تنها بخواهیم به مصادیقی از این رویکردهای رسانه‌ای نادرست در مواجهه و ارائه تحلیل از عملکرد تیم ملی در جام جهانی ۲۰۲۲ اشاره کنیم، می‌توان از عدم صحبت از ضعف‌های فنی تیم ملی در بازی مقابل انگلیس ‌و عدم ارائه پیشنهاداتی برای بازی بهتر در مسابقات بعدی، هیجان زدگی افراطی از برد مقابل تیم ولز و افزایش یکباره و بی‌پایه سطح انتظارات مخاطبان، دستاورد دانستن پیوسته صرف حضور در جام جهانی و قیاس پیوسته با جای خالی تیم‌های بزرگی نظیر ایتالیا، مصر و… در این رقابت، عدم مطالبه‌گری جدی از مدیران و مسئولان ورزشی و کادر فنی تیم جهت پاسخگویی پیرامون اشتباهات بعد از رقابت‌ در هر دوره جام جهانی و خاتمه دادن به حضور در دوحه قطر با جمله «فوتبال عین زندگی است و لحظه‌های خوب و بد دارد» است.