روستای سیاه رودبار چگونه به ثبت ملی رسید؟

اولین قسمت از مجموعه مستند «همسایه‌های خوب» به کارگردانی مهدی بخشی‌مقدم و تهیه‌کنندگی مهدی شامحمدی امروز ۲۹ مرداد ماه ساعت ۱۹ روانه آنتن شبکه دو سیما می‌شود. این مجموعه مستند در اولین روایت خود به سراغ سمانه مسعودی رییس شورای روستای سیاه رودبار از توابع شهرستان علی‌آباد کتول استان گلستان رفته است.

مسعودی تاکنون توانسته است بخش زیادی از زنان روستا را برای انجام فعالیت‌های عمومی روستا گرد هم آورد و با ایجاد اشتغال ثابت آن‌ها را به درآمد پایدار برساند. وی همچنین با کمک همشهریان خود موفق شده است روستای سیاه رودبار را به عنوان تنها دهکده صنایع دستی ایران به ثبت ملی برساند.

فعالیت‌های سمانه مسعودی ما را برآن داشت گفت‌وگویی کوتاه با او داشته باشیم که در ادامه می‌خوانید.

وی در ابتدا با اشاره به اینکه سخت می‌پذیرد جلوی دوربین حاضر شود، بیان کرد: علاقه‌ای ندارم از خودم بودن دربیایم‌ و مدام از خود تعریف کنم چراکه از ابتدای فعالیتم تاکنون تمامی کارها را به صورت گروهی پیش بردم و تنهایی کاری انجام ندادم اما از یک زمان به بعد به دلیل جنس فعالیت‌هایمان در روستا مجبور شدم جلوی دوربین قرار بگیرم تا به مردم روستا و فروش محصولات تولیدی‌شان کمک کنم.

رئیس شورای روستای سیاه رودبار تاکید کرد: البته یکی دیگر از دلایلی که باعث شد در مجموعه مستند «همسایه‌های خوب» حضور پیدا کنم این بود که طی صحبت‌هایی که با کارگردان داشتیم، به این نتیجه رسیدم ایشان به دنبال خودنمایی نیست و بر اساس دغدغه‌ای که دارد ساخت این اثر را برعهده گرفته است و از همه مهمتر به دنبال معرفی کاری‌ بود که ما در روستا مشغول آن هستیم.

مسعودی با بیان اینکه آمدن مستندسازان به روستا برای ثبت تصاویری مرتبط به زندگی روستایی و راه‌های کسب درآمد آن‌ها قطعا برایشان حائز اهمیت است، گفت: این‌که دوربینی فعالیت روستاییان را به تصویر بکشد، بیشتر از آنکه به نفع فیلمساز باشد، به نفع ماست و می‌تواند به معرفی و شناخت محصولات روستا به دیگران کمک کند و به مقصدی برای گردشگری تبدیل شود. همانگونه که برای روستای سیاه رودبار این اتفاق افتاده است.

وی در ادامه با اشاره به اینکه بیش از ۱۰ سال است به صورت خودجوش در مسیر توانمندسازی زنان روستایی فعالیت می‌کند، عنوان کرد: با وجود محدودیت‌هایی که برای یک زن روستایی وجود داشت، ادامه تحصیل دادم و به ارگان جهاد کشاورزی ورود پیدا کردم. آن زمان از آن‌ها عاجزانه خواهش کردم کاری برای ما زنان در نظر بگیرند. کم کم در این مسیر گروه تشکیل دادیم و کلاس‌های مختلفی برای توانمندسازی زنان و مردان برگزار ‌کردیم. شاید بتوان گفت ابتدا برای حفظ جنگل‌های هیرکانی دور یکدیگر جمع شدیم و سپس صنایع‌دستی را احیا کردیم.

رئیس شورای روستای سیاه رودبار افزود: از همان ابتدا برای فروش محصولات صنایع دستی بدون هیچ تجربه‌ای نمایشگاه برگزار می‌کردم تا محصولات خانم‌های روستا را بفروشم. پس از آن صفحه‌ای در فضای مجازی برای معرفی محصولات و فروش آن‌ها ‌اندازی کردم.

به گفته مسعودی، حمایت و توانمندسازی زنان روستایی باعث رونق و شکوفایی بیشتر اقتصادی و در نتیجه پایداری و دوام سکونت در روستاها می‌شود و مهاجرت به شهرها را کاهش می‌دهد.

وی با بیان اینکه تنوع صنایع دستی روستای سیاه‌رودبار باعث شد در سال ۹۹_۹۸ به عنوان تنها دهکده صنایع دستی ایران به ثبت ملی برسد، توضیح داد: شاید برای‌تان جالب باشد که بدانید این منطقه عروسکی به نام ماربچه دارد که به ثبت ملی رسیده است. ماربچه با چوب و پارچه درست می‌شود و در حال حاضر توریست‌هایی که به روستای ما سفر می‌کنند، خواهان این عروسک‌ها هستند و آن را از خانه تولیدکنندگان خریداری می‌کنند. در حقیقت این عروسک نماد پوشش و گویش زنان روستا و بر اساس یک داستان قدیمی و با راهنمایی افراد مسن روستا تولید شده است.

مسعودی در پایان خاطرنشان کرد: تمام دغدغه‌ام این است که روزی زنان روستایم خودشان تبدیل به کارفرما و کارآفرین شوند و بتوانند محصولاتشان را به دیگران معرفی و به فروش برسانند. همچنین امیدوارم تولید روزانه محصولاتشان بیشتر شود تا به اقتصاد‌ و معیشت خانواده‌شان کمک کند‌.