مهدی رضا خادملو*
آیین علم بندان در مسجد علوی گلوگاه
یکی از آیینهای خاص ماه محرم در طی سالیان دراز که در تمام مساجد محلههای گلوگاه برگزار میشود، «علم بندان و علمداری» است. یکی از مساجد گلوگاه که این آیین را برگزار میکند مسجد علوی(کوپچی) است.
علم بندان در مساجد دیگر در روز هفتم محرم صورت می گیرد اما در «کوپچی محله»، در روز هشتم و با نظمی خاص اجرا می شود؛ این که به چه سبب این آیین در مسجد علوی در هشتمین روز عزاداری سرور و سالار شهیدان صورت می گیرد به روشنی مشخص نیست.
این مراسم پیش از ظهر توسط علمداران مسجد و با نظم خاص به کمک بزرگان انجام می گیرد؛ همزمان با آن نیز ذاکران اهل بیت در وصف صاحب علم (حضرت ابوالفضل) مرثیه سرایی می کنند.
نگارنده با کنکاش و تحقیق پی برد که آقایان «تهماسب موجرلو»، «اوستا بابا موجرلو»، «ابراهیم موجرلو»، «محسن موجرلو»، «حافظ موجرلو» و «میرحبیب نبوی» علمداران مسجد علوی در سنوات مختلف بودند. این افراد همگی از خاندان «موجرلو» بودند و میرحبیب نبوی هم داماد ابراهیم موجرلو است.
علم های گلوگاه از یک چوب حدوداً «۵ متری» که بر فراز آن دستی را که نماد دست های بریده شده ابوالفضل العباس است ساخته می شوند؛ سپس پارچه ها و روسری های بلند و عربی که مردم آن را اهدا کرده اند را به شکل منظم پایین دست می بندند تا نمادی از «لوا و پرچم» باشد. پس از آن علم در محله گردانده می شود و به خانه هایی که نذورات دارند برده می شود تا نذورات خود را اهدا کنند؛ برخی هم که گوسفندی را نذر کرده اند زیر علم قربانی می کنند.
در باب عزاداری دسته های مساجد نیز باید گفت که علم هر مسجد در مقابل مسجد حرکت داده می شود. علمدار میزبان با دیدن علم مسجد میهمان چند گام جلو رفته و علم خود را خم می کند تا به علم میهمان احترام بگذارد.
نکته آخر این که فلسفه وجودی علم آن است که عزاداران می خواهند به حضرت عباس تٱسی کنند و بگویند که اگر دست شما در دشت کربلا بریده شد، ما آن را بلند کرده و راهت را ادامه خواهیم داد.
* تاریخ نگار شهرستان گلوگاه
ارسال دیدگاه