برنامه‌های درسی فنی و حرفه‌ای مبتنی بر نیازهای کشورتدوین می‌شود

روز چهارشنبه 22 تیرماه ساعت 10 الی 13 در سالن جلسات پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش نشست اندیشه‌ورزان با عنوان «آینده مهارت آموزی و اشتغال در انقلاب‌های صنعتی نسل چهارم و پنجم» با رویکرد علم نافع برگزار شد که دکتر یدالله مهرعلیزاده، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز و دکتر بهزاد بیگ پوریان کارشناس رشته ساختمان دفتر برنامه‌ریزی و تألیف کتاب‌های درسی فنی وحرفه‌ای و کاردانش ارائه دهندگان این نشست بودند؛ مهندس مجتبی انصاری پور معاون دفتر تألیف کتاب‌های درسی فنی وحرفه‌ای و کاردانش نیز مدیریت این نشست را بر عهده داشت.

در ابتدا افشار بهمنی مدیرکل دفتر تالیف کتاب‌های درسی فی وحرفه‌ای و کاردانش ضمن خیرمقدم به اساتید و میهمانان، درباره هدف برگزاری این نشست گفت: این نشست از سلسله نشست‌های تبیین علم نافع است که سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی باتوجه به مسئولیت اجتماعی و رسالت پژوهشی و حرفه‌ای و علمی خود دنبال می‌کند.

وی با اشاره به تأکیدات و منویات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در جمع فرهنگیان مبنی بر اهمیت علم نافع و جهت گیری آموزش و پرورش در این راستا، به تبیین اهمیت این موضوع پرداخت.

مدیرکل دفتر تالیف کتاب‌های درسی فنی و حرفه‌ای و کاردانش گفت: پس از تصویب سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اهداف و چشم اندازی ترسیم شد که مسیر حرکت را شفاف می‌کند. در راهکارهای سند خواسته شده که بستری فراهم شود تا هر زمان دانش آموزان از فرایند تحصیلی جدا می شوند امکان بسترسازی معاش حلال برای آنها وجود داشته باشد. "سال 1394 مقام معظم رهبری در دیدار با روسای دانشگاهها، پژوهشگاهها، مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری تأکید فرمودند که باید دنبال علمی باشیم که برای کشور لازم و نافع است و نه فقط برای حال کشور بلکه برای 10 الی 20 سال آینده کشور"؛ این موارد نشان می دهد که باید از امروز برای نیازهای آینده کشور سرمایه‌های ذهنی و عملی فراهم شود.

بهمنی با اشاره به اینکه تبیین و تفسیر علم نافع لایه‌های مختلفی را پوشش می‌دهد، افزود: از سطوح کلان سیاست گذاری و طراحی مشتمل بر یکپارچگی شاخه‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش تا لایه‌های مختلف تدوین عناصر برنامه‌های درسی فنی و حرفه‌ای و مهارتی با رویکرد حرفه‌ای گرایی و‌مبتنی بر نیازهای کشور، همه را شامل می‌شود.

مدیرکل دفتر تالیف کتاب‌های درسی فنی و حرفه‌ای و کاردانش اظهارداشت: ما نیازمندیم که علم نافع را درلایه‌های مختلف تفسیر کنیم. یکی از اهداف جدی شاخه‌های تحصیلی فنی وحرفه‌ای و کاردانش تربیت نیروی انسانی مورد نیاز بازار کار با ویژگی‌هایی مثل توجه به شایستگی‌های مورد نیاز دانش آموز و هنرجو در بازار کار است تا یادگیری به شکل مادام العمر و شایستگی هایی از جنس ارزش و نوارزش آفرینی را در خود سامان داده و توجه ویژه‌ای به تلفیق شایستگی‌های فنی و غیرفنی از جنس اخلاق حرفه‌ای، انتقاد پذیری و... را در محیط کار خود رشد دهند. وقتی با این رویکرد در لایه‌های مختلف طراحی دوره تحصیلی، طراحی شاخه‌های تحصیلی وارد شویم توانسته‌ایم شاخص‌های علم نافع را شفاف کنیم.

وی ابراز امیدواری کرد که با این رویکرد و تمرکز بیشتر برماهیت نیمه تخصصی دوره دوم متوسطه شاخه‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش بتوانیم تبیین دقیق‌تری از وضع موجود، وضع مطلوب برای آینده و پشتوانه سازی برای علم نافع در آموزشهای فنی و حرفه‌ای و کاردانش داشته باشیم.

در ادامه مجتبی انصاری پورمعاون دفتر تالیف کتاب‌های درسی فنی و حرفه‌ای و کاردانش و مدیر این نشست ضمن خیر مقدم به اساتید و میهمانان در خصوص فلسفه نشست‌های اندیشه ورزان فنی و حرفه‌ای گفت: در این نشستها جدیدترین موضوعاتی که در آموزش‌های فنی و حرفه‌ای اتفاق می افتد را رصد می‌کنیم و با نگاه آینده پژوهی، آینده آموزش‌های فنی و حرفه‌ای که در دنیا اتفاق می افتد را دنبال و به نفع آموزش‌های رسمی که در کشور ما وجود دارد بهره برداری خواهیم کرد. با توجه به دانش آموز محور بودن و کاربردی بودن این آموزش‌ها به طور قاطع میتوان گفت که آموزش‌های فنی و حرفه‌ای نافع هستند و می‌توانند به جامعه ما انتفاع برسانند و بهره برداری مناسبی را ایجاد کنند لذا از لحاظ برنامه‌ریزی درسی با نگاه آینده پژوهانه و تغییرات انقلاب صنعتی، ما نیز باید نگاهی داشته باشیم که این آموزش‌ها را با علم نافع گره بزنیم.

در بخش اول ارائه مطالب دکتر مهر علیزاده عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز هدف از برگزاری این نشست را آشنایی با ویژگی های انقلاب صنعتی چهارم، ماهیت آن و مولفه‌های اصلی، تاثیر و تاثر آن از نظام های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و فناوری های پشتیبان کننده در عرصه بین‌المللی و ملی و تاثیر این تحولات بر حوزه فنی و حرفه‌ای در وزارت آموزش و پرورش ایران بیان کرد.

وی به بیان 10 نظریه انقلابی در تاریخ دانش، حوزه‌های تغییر در انقلاب صنعتی چهارم، فناوری‌های مورد توجه در انقلاب صنعتی چهارم، پلتفرم‌ها و رده‌بندی پلتفرم هایی که اقتصاد را تسخیرکرده‌اند، تاثیر مولفه‌های انقلاب صنعتی چهارم بر حوزه‌های اقتصادی کشورها در بخش تولید، توزیع و مصرف، بازار کار، فناوری های نوین، بررسی و تحلیل زیر ساختهای اصلی اقتصادی ایران، ارزیابی میزان بلوغ شرکتهای ایرانی در تحقق انقلاب صنعتی چهارم، تاثیر انقلاب صنعتی چهارم بر نظام علم و فناوری در ایران، تصویر کلان زیست بوم خلاق و نوآوری، وضعیت اقتصاد دانش بنیان ایران، آموزشهای فنی و حرفه‌ای ایران متاثر از انقلاب صنعتی چهارم پرداخت و در پایان سوالاتی را مطرح کرد:

- تجارب جهانی برای جاری سازی استانداردهای انقلاج صنعتی چهارم در آموزش فنی و حرفه ای چیست؟

- آیا رشته های دوره آموزش فنی و حرفه ای آموزش وپرورش ایران در چهار زمینه )صنعت، هنر، خدمات وکشاورزی) که هر زمینه دارای یک یا چند گروه و هرگروه دارای یک یا چند رشته اصلی میباشد، بر اساس استانداردهای انقلاب صنعتی چهارم بازسازی و بازنگری شده است؟

- برای بازنگری بر اساس استانداردهای انقلاب صنعتی چهارم در آموزش و پرورش چه اقداماتی ضروری است؟

در بخش دوم دکتر بهزاد بیگ پوریان کارشناس رشته ساختمان دفتر برنامه‌ریزی و تألیف کتاب‌های درسی فنی وحرفه‌ای و کاردانش به ارائه مباحث اهمیت صنعت، نسل چهارم، مفهوم جامعه نسل پنجم، ادامه نسل چهارم، تحول در صنعت، صنعت تحول آفرین، مفهوم نسل پنجم بر اساس تحقیقات موجود، اهمیت روز افزون فناوری دیجیتال، تدوین سیاست های فعلی در سطح اروپا، ماهیت تدریجی دیجیتال، سازی در صنعت اروپا، تحقیقات اداره کل تحقیق و نوآوری کمیسیون اروپا، عناصر اصلی صنعت نسل پنجم، مزایای نسل پنجم، نقش جدید کارگران در صنعت، ارتقای مهارت و مهارت آموزی، بهره وری منابع برای پایداری و رقابت پذیری، تحقق انقلاب صنعتی نسل پنجم، سیاست های اتحادیه اروپا با محوریت انسان، اقدامات لازم برای گذار به سمت صنعت نسل چهار و پنج، ارتباط بین نسل چهار و آموزش ها و مهارت های فنی و حرفه ای، پنج تکنولوژی برای تحول و نوآوری در آموزش های فنی و حرفه ای، اقدامات کشور آلمان، انگلستان برای تطابق فنی و حرفه ای با صنعت نسل چهار و پنج و نوع شناسی کشورها بر اساس فنی و حرفه ای دیجیتال پرداخت.

در پایان این نشست نیز به سوالات مطرح شده توسط شرکت کنندگان پاسخ داده شد.