زنگ خطر فاضلاب شهرک‌های صنعتی فردیس و ماهدشت برای محیط زیست

مجید درگی، مدیر کل محیط زیست البرز، امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه، گفت: یکی از مشکلات اساسی کشور گرد و غبار است و عمده این غبار از کشورهای همسایه که داری ۲۴۰ میلیون هکتار بیابان در غرب و شرق هستند، مخصوصا عربستان، عراق و سوریه می آید. اقدامات خوبی در این زمینه انجام شد. در سفر آقای سلاجقه تفاهم نامه های خوبی امضا شد و عزم دولت بر حل معضل از طریق تعاملات بین المللی است.

درگی افزود: بخش عمده‌ای از ریزگردها به دلیل تبعات جنگ‌های تروریستی ویرانگر محیط زیست منطقه بوده که باعث تخریب بسیاری از پوشش‌های گیاهی منطقه شد. همچنین ۲۲ سد در ترکیه بر روی رود دجله و فرات ساخته شده که باعث خشک تر شدن عراق شده و حقآبه عراق باید تأمین شود. سازمان محیط زیست و دستگاه دیپلماسی کار را در چند زمینه شروع کرده است.

وی با اشاره به استاندارد نبودن پساب تصفیه خانه شهرک صنعتی اشتهارد تصریح کرد: برخی شهرک های صنعتی ما تصفیه خانه ندارند و خروجی پساب شهرک صنعتی اشتهارد هم کاملا غیراستاندارد و آلوده است. محیط زیست اخطارهای لازم را به شهرک صنعتی داده و خواهشی که از دستگاه قضا داریم، حمایت دو چندان از ماست.

مدیر کل محیط زیست البرز با اشاره به اینکه درصد بسیار کمی از غبارها منشا داخلی دارند، گفت: در غرب البرز در بیابان‌های نظرآباد و حوزه آبریز تالاب صالحیه گرد و غبار را داریم و تنها راه حل، احیای تالاب صالحیه است. صالحیه در گذشته تالاب فصلی بوده و سیلاب های ناشی از بارندگی در این منطقه جمع آوری می شده و هر سال که بارندگی کافی نبوده تالاب آبگیری نمی‌شده، اما پوشش گیاهی باعت می شد ریزگرد نداشته باشیم.

درکی ادامه داد: در چند سال گذشته ایجاد زهکش در منطقه، ترکیب تالاب صالحیه را برهم زده است. این زهکش مانعی شده که سیلاب های شمال استان به تالاب نرسند. از طرفی چرای بی رویه شتر که به صورت گله‌های چند هزار تایی و به صورت غیرمجاز در این بیابان‌ها در حال چرا هستند پوشش گیاهی را از بین برده است، این درحالی است که حتی حکم تیر و ذبح این شترها گرفته شده اما به دلیل تبعات اجتماعی اقدامی صورت نگرفته است. بنابراین منابع طبیعی زمینی را برای چرای شترها اختصاص داده و آب منطقه‌ای هم آب لازم را به آنها اختصاص داده و امیدواریم با محصور شدن آنها این مهم حاصل شود.

وی در مورد حق‌آبه تالاب صالحیه گفت: امسال برای احیای تالاب به ۷۰ میلیون مترمکعب آب نیاز داریم که اساسا این آب وجود ندارد. حتی برای زنده نگه داشتن حیات وحش مستقر در تالاب در بخش شمالیِ زهکش ۵ میلیون مترمکعب آب نیاز داریم که هنوز نتوانسته ایم آن را زنده کنیم.

به گفته وی بیش از ۹۰ درصد این حقابه باید توسط قزوین تامین شود و کمتر از ده درصد توسط البرز تامین می شود. بنابراین اینکار مستلزم جلساتی با استان قزوین است که در حال انجام است. در البرز ۱۱ ایستگاه سنجش داریم که ایستگاه دوازدهم در هفته محیط زیست افتتاح شد و اپلیکیشن هم برای استفاده عموم در دسترس است.

مدیر کل محیط زیست با اشاره به آلوده تر شدن هوا در سه ماهه اول سال ۱۴۰۱ در مقایسه با سال های گذشته گفت: در سه ماه اول سال ۹۹، ۲۳ روز پاک و ۱۵ روز قابل قبول داشتیم. در این مدت اصلا روز ناسالم نداشتیم. در سه ماه اول سال ۱۴۰۰، روز پاک نداشتیم، ۵۸ روز قابل قبول و ۳۴ روز ناسالم برای گروه های سنی حساس داشتیم. در سال ۱۴۰۱ تا به امروز روز پاک نداشتیم، ۵۴ روز قابل قبول و ۳۷ روز ناسالم برای گروه‌های سنی حساس و دو روز هم بسیار ناسالم بود. این آمار نشان می‌دهد از سال گذشته که خشکسالی آغاز شده آلودگی هوا بیشتر شده و به دلیل عامل طبیعی، به راحتی قابل کنترل نیست.

وی افزود: ۱۱ شهرک صنعتی و یک منطقه ویژه اقتصادی در پیام داریم. دو شهرک از این ۱۱ شهرک هنوز به بهره برداری نرسیده است و از ۹ شهرک فعال ۷ شهرک دارای تصفیه خانه و ۶ شهرک به شبکه جمع آوری فاضلاب و تصفیه خانه مجهز هستند. دو شهرک سیمین دشت و ماهدشت هیچکدام تصفیه خانه ندارند و در ابتدا جزو لکه های صنعتی بوده اند‌؛ نکته این است برنامه ای برای استفاده از پساب حاصل از تصفیه فاضلاب این شهرک ها وجود ندارد و حتی برای تعادل سفره های آب زیر زمینی استفاده نمی‌شود. بنابراین لازم است برای پساب های تصفیه خانه‌ها کاربری و مصرف تعیین شود.

درگی، عدم مدیریت پسماند را معضل اساسی کشور و البرز عنوان کرد و گفت: زباله که یک فرصت است را به بدترین شکل ممکن دفن می‌کنیم. درحالی که می‌توان استفاده‌های بسیاری از این طلای کثیف به نام زباله کرد. روزانه ۱۵۰۰ تن زباله شهری در البرز تولید و در حلقه دره دفن می‌شود که با وجود زیر ساخت‌های ایجاد شده در حلقه دره، تمام این زباله فقط دفن می‌شود.

وی با اشاره به اینکه در مورد حلقه دره و نحوه عملکرد شهرداری انتقاد جدی داریم، ادامه داد: با وجود اینکه تاسیسات در منطقه جایگذاری شده اما بلا استفاده رها شده و به عنوان اداره کل محیط زیست نسبت به این موضوع معترضیم و اعتراضات را به مسؤولان انعکاس می‌دهیم. در واقع ظاهرا دعوای حقوقی پیمانکار و شهرداری باعث این بلا استفاده ماندن است. زباله اگر به نحو مطلوب مدیریت شود ۷۵ درصد به چرخه برمی‌گردد.

وی همچنین با انتقاد از انتقال غیراستاندارد زباله ها به حلقه دره تصریح کرد: این ۱۵۰۰ تن زباله به صورت غیراستاندارد منتقل می‌شود که بیش از ۴۰۰ دستگاه خودرو وظیفه انتقال را برعهده دارند. ۶۰ درصد این خودروها ها به صورت استاندارد زباله ها را حمل نمی‌کنند که تعدادی جریمه و اخطار دریافت کرده‌اند و از این مسئله کوتاه نمی‌آییم.

وی همچنین با اشاره به اهمیت فرهنگسازی عمومی در حوزه محیط زیست تصریح کرد: امکان ندارد دستگاه‌های اجرایی بتوانند مسئله محیط زیست را به تنهایی حل کنند بلکه حفظ محیط زیست وظیفه‌ای عمومی است.

درگی ادامه داد: ۷ درصد واحد‌های صنعتی، تولیدی کشور در البرز هستند. البرز شاهراه مواصلاتی شرق به غرب کشور و دارای ۲۰ درصد ترافیک برون شهری کشور است. مهمترین منابع آبی را داریم، ولی همیشه کشاورزانمان از بی آبی رنج می‌برند.

این مقام مسؤول در پایان با ارائه آمارهایی به شکنندگی محیط زیست در البرز اشاره کرد و گفت: تراکم جمعیت در البرز ۵ نفر در هر هکتار و معادل ده برابر کشور است که این موضوع محیط زیست البرز را بسیار شکننده کرده است.

دانش آموز خبرنگار: مانی صیادپور