حضانت موقت فرزند چیست؟

به گزارش میزان، بر اساس قانون مدنی، حضانت فرزندان که به معنای مراقبت و حمایت‌های جسمی و روحی از آنان است، به عنوان حق و تکلیفی برای والدین شناخته شده است که در درجه اول، باید با همکاری و مشارکت یکدیگر به این امر مبادرت نمایند؛ اما گاهی به سبب اختلافاتی که میان زوجین مطرح می‌شود، انجام تکلیف حضانت به صورت مشترک، غیر ممکن می‌گردد و به همین دلیل لازم است تا مراجع صالح قضایی تصمیم مقتضی در خصوص حضانت طفل را اتخاذ کنند.

نظر به اینکه اختلاف میان زوجین و کشمکش‌های موجود در روابط خانوادگی ممکن است آسیب‌های روحی و جسمی به کودک وارد نموده و او را دچار بلاتکلیفی و سردرگمی کند، هر یک از والدین می‌توانند از دادگاه تقاضا کند تا در این مدت، حضانت را به صورت موقت به آن سپرده و زمینه آسایش کودک را فراهم کند تا اینکه دادگاه تصمیمی مقتضی در خصوص اینکه در نهایت چه شخصی باید حضانت کودک را به عهده داشته باشد، اتخاذ کند.

شخص عهده‌دار حضانت

علی القاعده انجام حق و تکلیف حضانت در درجه اول با مشارکت و همکاری میان والدین انجام می‌پذیرد، اما زمانی که زوجین از هم جدا می‌شوند و یا یکی از آن‌ها فوت کند، موضوع شخص عهده دار حضانت مطرح می‌شود و به همین مناسبت هم در قانون مدنی در خصوص حضانت فرزندان بعد از فوت والدین و حضانت فرزندان بعد از طلاق تعیین تکلیف شده است. بر این اساس، طبق قانون مدنی در صورتی که یکی از والدین فوت کرده باشد، حضانت با دیگری که زنده است خواهد بود. اگر هر دوی والدین فوت کنند، حضانت بر عهده جد پدری قرار خواهد گرفت. اما در حالتی که زوجین از هم جدا شده باشند و یا اینکه بنا به دلایلی جدا از هم زندگی کنند، بسته به اینکه فرزند دختر یا پسر چه سنی داشته باشد، به موجب قانون شخص عهده دار حضانت وی تعیین خواهد شد.

مدت حضانت فرزند

یکی از مهم‌ترین نکات پیرامون حضانت فرزندان، طول مدت و دوره حضانت فرزند است که در این خصوص ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی تعیین تکلیف کرده است. بر اساس این ماده، مدت حضانت فرزند پسر و فرزند دختر مشخص شده است که بر اساس آن " برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از هم زندگی می‌کنند، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است. تبصره: بعد از ۷ سالگی در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می‌باشد ". بر این اساس، حضانت فرزند پسر و دختر تا سن هفت سالگی به عهده مادر بوده و پس از آن، تا رسیدن سن بلوغ (نه سال تمام قمری برای دختران و پانزده سال تمام قمری برای پسران) حضانت با پدر خواهد بود و پس از رسیدن به سن بلوغ خود فرزند می‌تواند یکی از والدین را جهت ادامه زندگی انتخاب کند.

حضانت موقت به معنای آن است که قاضی دادگاه در پی تقاضای دستور موقت برای حضانت فرزند، حضانت وی را به صورت موقتی به یکی از والدین واگذار می‌کند تا اینکه پس از رسیدگی به پرونده، قاضی تصمیم نهایی برای اینکه حضانت با کدامیک از والدین باشد را بگیرد.

با عنایت به قوانین و مقررات مختلف، دادگاه به این دلیل حضانت فرزند را به صورت موقتی به یکی از والدین واگذار می‌کند که گاهی فرایند رسیدگی به دعوای گرفتن حضانت فرزند در صورت جدایی والدین، ممکن است طولانی باشد و از این بابت ضرر و زیان‌هایی به کودک وارد شده و مصلحت وی به خطر افتد. به همین دلیل، دادگاه حضانت موقت را به یکی از والدین می‌سپارد تا پس از رسیدگی دقیق به جزییات پرونده، شخص صلاحیتدار برای حضانت تعیین شود؛ لذا صدور دستور حضانت موقت از سوی دادگاه به معنای آن نیست که حضانت به طور دائمی به آن شخص تعلق گرفته است؛ به عنوان مثال ممکن است دادگاه برای جلوگیری از ورود خسارت و ضرر و زیان احتمالی کودک، حضانت را به طور موقتی به مادر واگذار کند؛ اما پس از اینکه مادر به دادگاه دادخواست حضانت طفل را داد، دادگاه از تصمیم خود در خصوص حضانت موقت منصرف شده و حضانت را به دلیل وجود شرایط لازم و صلاحیت بیشتر، به پدر واگذار کند.