کارگاه آموزشی نیازسنجی پژوهشی سازمان پژوهش برگزار شد

علی محبی رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش به عنوان مدرس کارگاه در ابتدا با تأکید بر اینکه اولویت پژوهشگاه مطالعات پشتیبانی از بخش‌های مختلف آموزش و پرورش از طریق انجام پژوهش‌های متقن و کمک به تصمیم‌گیری های مدیران مبتنی بر نتایج پژوهش‌ها و پرهیز از تصمیمات بدون پشتوانه علمی آنها است.

وی تصمیم گیری بر اساس پژوهش‌های بنیان را فلسفه برگزاری این کارگاه‌های آموزشی برشمرد و ابراز امیدواری کرد که اولویت‌های پژوهشی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در راستای نیازهای حوزه‌های مختلف نظام تعلیم و تربیت شکل بگیرد.

علی محبی آشنایی با نیازسنجی، رویکردها، روش‌ها و فرآیند آن؛ آشنایی با تعریف علمی مشکل، مسئله، مشکل یابی، مشکل شناسی، مشکل گشایی؛ آشنایی با روش‌های علمی مسئله یابی و مشکل شناسی و راه حل‌های علمی برطرف کردن مشکلات؛ شناسایی علمی و سیستماتیک مسائل و مشکلات حال و آینده (میان مدت) و اولویت بندی آن؛ شناسایی راه حل مشکلات (گردش کار، اتاق فکر، جلسه هماهنگی، پایان نامه، پروژه تحقیقی و....)؛ تبدیل مشکلات به مسئله و تعیین اولویت‌های پژوهشی را از اهداف برگزاری این کارگاه آموزشی برشمرد.

تعریف نیاز، نیاز سنجی و نیازسنجی پژوهشی و تعریف مشکل و مسئله و فرق این دو با هم، رویکردهای نیازسنجی پژوهشی مشکل، مسئله و ارتباط آنها با یکدیگر، فرایند مشکل‌‌یابی، فرایند مشکل ‌شناسی، فعالیت‌های اصلی مشکل شناسی، رویکردهای مشکل شناسی، روش‌‌های مشکل شناسی از دیگر مباحثی بود که رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش به آموزش آنها پرداخت.

محبی تمرکز بر حل مشکلات (مشکل گشایی) قبل از دو گام(مشکل یابی و مشکل شناسی)؛ تمرکز بر مشکلات ظاهر شده نه کشف مشکلات پنهان؛ معادل دانستن مشکل یابی و مشکل شناسی؛ ضعف مرحله بررسی تجزیه و تحلیل؛ تصمیم گیری مبتنی بر ترجیح ذهنی در انتخاب راه حل مناسب و عملیاتی نشدن درست راه حل ها را به عنوان برخی از از دام های اثربخشی مشکل شناسی برشمرد.

رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در پایان این کارگاه آموزشی بر همکاری مستمر و دقیق بین پژوهشگاه و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به ویژه دفاتر تالیف کتاب های درسی در جهت شناسایی برخی از مسائل این دفاتر و کمک به آنها به منظور بهبود امور تاکید کرد.

این نشست به صورت تعاملی و بحث و تبادل نظر بین حاضران و مدرس برگزار شد. در این کارگاه آموزشی تأکید شد که هریک از مدیران و کارشناسان بر اساس اسناد و مستندات موجود نسبت به شناسایی و تحلیل مشکلات، اولویت‌بندی مشکلات بر مبنای معیارهای فوریت، اهمیت و گستره نفوذ مشکل اقدام نموده و نظر کارشناسی خود را در قالب پیشنهاده و طبق نمون برگ ارائه شده؛ برای تبدیل شدن به مسئله‌ها و اولویت‌های پژوهشی در اختیار پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش قرار دهند.

این کارگاه هفته گذشته نیز در سطح مدیران و کارشناسان حوزه ستادی وزارت آموزش و پرورش در مدرسه تاریخی دارالفنون برگزار شده بود و قرار است در آینده در سطح ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها نیز برگزار شود.