چرا «تبیین» جهاد عظیم روزگار ما شده است؟

آسیب‌های جبهه انقلاب در «جهاد تبیین» چیست؟

بدترین تبیین آن است که نقشه دشمن را ندانیم و در ظاهر در حال تبیین باشیم ولی در باطن در حال تکمیل پازل دشمن. برای این موضوع یک شاخص مهم این است که کار تبیین باید در مقابل دشمن و هدف او باشد.

رهبر انقلاب برای چندمین بار از «جهاد تبیین» سخن گفتند و در دعای معنادار خود در دیدار با مداحان اهل بیت(ع) از جهاد تبیین به عنوان «جهاد عظیم روزگار ما» نام بردند.

اما چرا تبیین کردن جهاد عظیم روزگار ما شده است؟

الف: دشمن در اوج قدرت رسانه ای قرار دارد و از تکنولوژی و محتوا تا کمیت تولید در بالاترین سطح در حال فعالیت است و حتی اقتصاد، قدرت نظامی و همه ظرفیت فرهنگی خود را به خدمت رسانه درآورده است. این را هم باید تاکید کرد که دشمن شکست خورده درحوزه‌های دیگر، تنها جبهه باقی مانده و امیدوارکننده را جنگ رسانه‌ای می‌بیند.

ب: تاکنون هیچگاه اینقدر انقلاب اسلامی در محاصره رسانه‌ای و شبهات قرار نداشته است.

پ: جبهه ارزشی در دفاع از انقلاب اسلامی دچار ضعف در تبلیغ و رسانه است و همچنان این ضعف ادامه دارد.

ت: فشارهای اقتصادی و برخی ناکارآمدی‌های داخلی، شرایط تییین در جامعه را سخت تر و پیچیده‌تر از قبل کرده است.

ث: برخی از عادات و راهبردهای بخش‌هایی از جبهه انقلاب در تبیین در مسیر غلطی است و علی‌رغم نیاز به اصلاح بر همان منوال غلط در حال طی‌شدن است.

اما موارد یک تا چهار برای فعالین جبهه انقلاب روشن است و مطلب نیز در این باره تاکنون زیاد گفته شده است.

مورد پنجم عموما محل اختلاف است و آن چیزی که جبهه انقلاب را نیز در حوزه تبیین با ضعف و ناکارآمدی‌ها روبه رو کرده دقیقا دربخشی از عادات و راهبردهای غلط جبهه انقلاب است.

بخشی از این عادات غلط به شرح ذیل است:

یک: عموما فعالین جبهه انقلاب در فضای مجازی و رسانه ای اهل نقد کردن و انتقاد کردن هستند تا تبیین و روشنگری.

دو: اصرار و تکرار بیان دستاوردهای انقلاب و موفقیت‌ها و داشته‌ها در تبلیغ ما جایگاه پررنگی ندارد و بدتر نیز اینکه برخی از فعالین نیزمدت‌هاست این امر مهم را کنار گذاشته‌اند.

سه: خیلی از ما دستاوردها و داشته‌های انقلاب را به تعدادی موشک یا مباحث نظامی محدود کردیم در حالیکه هزاران موفقیت علمی،اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی در طول چهار دهه انقلاب اتفاق افتاده که جایی در سوژه‌های تبیینی روزمره ما ندارند.

چهار: نگاه عمومی و سطحی به تبیین داریم در حالیکه نیازمند نگاه تخصصی و اطلاعات تخصصی هم هستیم.

پنج: تبیین برخی موضوعات مهم انقلاب و اسلام را با ادبیات خشک، طعنه، تحقیر، دو قطبی سازی، سیاست زدگی، عیب جویی و… آلودهکرده‌ایم و اثربخشی تبیین را پایین آورده ایم.

شش: گروه‌های هدف تبیین را محدود کرده‌ایم و بسیاری اوقات فقط برای جریان خودمان تبیین می کنیم و اقشار و طبقات دیگر اجتماعیرا فراموش می‌کنیم.

هفت: تبیین ما گاهی نسبت درستی با نیاز و سوالات جامعه ندارد و میزان تمرکز برای تبیین در موضوعات مهم در یک سطح نیست. دربرخی موضوعات تببین آنقدر بد تکرار شده که ضدتبیین شده و در برخی موضوعات آنقدر تبیین کم بوده که اساسا شبهه جای حق راگرفته است.

هشت: در تبیین هم گذشته (دوران پهلوی و تاریخ معاصر) را که تاریک است و هم آینده انقلاب را که روشن است، فراموش می کنیم.

نه: در تبیین گاهی یادمان می‌رود که بسیاری از پرسش های جامعه، دشمنانه یا سیاسی نیست، بلکه حق است!

ده: تبیین وظیفه همه است و همه وظیفه تولید محتوای خوب را داریم و نه صرفا بازنشر محتواها را؛ امروز در جبهه انقلاب یک اقلیت تولیدهکننده شده اند و یک اکثریت بازنشر کننده، باید تولید محتوای خوب را همگانی کرد. و تولید خوب هم فقط کلیپ و سخنرانی نیست بلکهگاهی یک اقدام اجتماعی و یک سخن گفتن خوب هست.

یازده: بدترین تبیین آن است که نقشه دشمن را ندانیم و در ظاهر در حال تبیین باشیم ولی در باطن در حال تکمیل پازل دشمن. برای اینموضوع یک شاخص مهم این است که کار تبیین باید در مقابل دشمن و هدف او باشد.

خلاصه آنکه جهاد تبیین؛ روشن کردن واقعیات امروز اسلام و انقلاب در این روزهای محاصره رسانه‌ای است. ای کاش فعالان جبههانقلاب وقتی را که برای انتقاد کردن می‌گذارند را برای جهاد تبیین بگذارند.

«جهاد تببین» چرا فریضه فوری و قطعی است؟

یک: جهاد تبیین چرا «فوری»؟!

به این دلیل که حمله رسانه‌ای دشمن در بالاترین سطح و در ابعاد وسیع در حال پیشروی در محیط افکار عمومی کشور است و دیرجنبیدن در این باره خسارات غیرقابل جبرانی به کشور تحمیل خواهد کرد.

دو: چرا جهاد تبیین فریضه قطعی است؟

اول اینکه جدی ترین و اصلی ترین راه مقابله با دشمن در شرایط فعلی است و در دل قطعی بودن، نیز این گزاره نمایان است که در گامنهادن همه جانبه و فوری در جهاد تبیین نباید کوچکترین تردیدی، جبهه انقلاب به خود راه بدهد و حتی به نسبت برخی دیگر از محورهایجهادی در کشور در فوریت بیشتری قرار دارد و البته دور از واقع نیز نیست که بگوییم پیروزی موثر در محورهای دیگر جهاد در انقلابمثل اقتصادی، سیاسی، دیپلماسی، نظامی و امنیتی، علمی و… منوط به پیروزی در جهاد تبیین در شرایط فعلی است.

سه: جهاد تبیین دفاعی هم است؛

دفاعی هست چون دشمن همه جانبه در حال تهاجم هست و افکار عمومی و وضعیت فضای مجازی و رسانه ای کشور در موقعیتبازدارندگی و مطلوبی نیست که تهاجمی به آن نتوانند بکنند یا حجم عملیات های آنها کمتر شود.

چهار: جهاد تبیین یک حرکت تهاجمی؛

برآیند کلی از موضوع تبیین در کشور این است که عمدتا دفاعی بوده تا تهاجمی، بنابراین از اصلی ترین تحولات در عرصه جهاد تبیین،تهاجمی شدن باید باشد.

پنج: راهبردهای جدی تر در جهاد تببین در شرایط فعلی چیست؟

روایت صحیح، بالا بردن جنبه هنرمندانه روایت، بیان واقعیت ها، دستاوردها، پیشرفت ها و حماسه ها، مقابله با بزک دشمن داخلی وخارجی و مقابله با تخریب انقلاب و جبهه مرتبط با آن

شش: واقعیت‌ها چیست؟

واقعیت ها شامل هم نقاط قوت کشور هست و هم نقاط ضعف، اصلی ترین کار این است که جبهه انقلاب ابتدا خودش، فهرست واقعی ازواقعیت ها داشته باشد و مهمتر از آن روایت صحیح واقعیات است. مثلا کشور موفقیت های بزرگ اقتصادی داشته ولی گرانی و تورم هم یک واقعیت است؛ یعنی اینجا صورت مساله این است که چگونه رسانه باید اقتصاد ایران را روایت کند که نه به انکار و کم دیدن موفقیت های اقتصادی ختم بشود و نه متهم به انکار ندیدن گرانی ها بشود و در همین حال پدیده گرانی ها را هم روایت صحیح کند.

هفت: یکبار دیگر باید تاکید کرد که در جهاد تبیین بیان دستاوردها و پیشرفت ها بسیار بیشتر، بیشتر و بیشتر از نقد کردن، جایگاه دارد.

هشت: حماسه سرایی راهبرد نوین رهبری در جهاد تبیین؛

ابتدا باید این نکته را گفت که تاکید رهبری بر گنجاندن «حماسه» در جهاد تبیین یک امر پیشرو در عرصه رسانه محسوب می‌شود و شایدبه نوعی یک راهبرد نوین کمتر گفته شده رسانه‌ای هم محسوب شود. این در حالیست که در کارنامه جامعه رسانه ای کشور، هم تمرکز بربیان حماسه ها کم است و هم محدود به چند سوژه ثابت و تکراری بوده؛ دفاع مقدس یک حماسه بود، ولی آیا استقامت چهل ساله دربرابر بزرگترین تحریم های تاریخ، حماسه نیست؟ رسیدن به مرز علم در پدیده های جدید علمی جهان، حماسه نیست؟ به اتمام رسان ابر پروژه‌های‌های بزرگ در حوزه های اقتصادی، اجتماعی، عمرانی، آموزشی، بهداشت و درمان، صنعتی، دینی و فرهنگی، دیپلماسی وسیاسی حماسه نیست؟ نفوذ منطقه ای فعلی ایران یک حماسه در تاریخ دیپلماسی کشور نیست؟ حال که به گذشته رسانه‌ای کشور نگاهمی کنیم به خوبی متوجه می شویم که هم حماسه در رسانه انقلاب جایگاه ثابت و مداومی نداشته، هم دربیان حماسه تنوع و به خصوص در موضوعات غیرنظامی کم داشته ایم و هم از هزاران حماسه موجود در بطن چهل ساله انقلاب غفلت شده است.

نه: نقش جهاد تبیین در تهاجم ترکیبی؟!

جهاد تبیین باید در عرصه های تقابل نظامی، امنیتی، اقتصادی، علمی، سیاسی و دیپلماسی کشور به گونه ای ترکیب شود که پیوست وحضور ثابت و فعال در این موضوعات مهم داشته باشد.

*رییس اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی آموزش و پرورش شهر تهران