مسعود فروتن در رخ به رخ: خودم را بازیگر نمی‌دانم

رخ به رخ شب گذشته میزبان مسعود فروتن از اولین کارگردانان تلویزیونی ایران بود که شاید بیشتر او را به لحن متفاوت و اجرای برنامه‌های تلویزیونی مختلف بشناسیم. در این قسمت از رخ به رخ فروتن از کارگردانی تلویزیونی آثاری مثل سلطان و شبان، مثل‌آباد و ... گفت. خاطرهای از زنده‌یاد جمیله شیخی و گذران این دوزهای زندگیش که به قول خودش خوب زندگی کردن بلدی می‌خواهد.

مسعود فروتن که همه زمینه‌ها را در هنرهای تصویری از کارگردانی تا اجرا، بازیگری و نویسندگی تجربه کرده گفت: در دو دانشکده هنری درس خواندم. در اولین دوره در مدرسه عالی تلویزیون و سینما تحصیل کردم و به عنوان اولین فارغ‌التحصیلان این مدرسه کار کردم. کارگردان تلویزیونی بودم و هنگامی که کار می‌کردم دانشکده هنرهای دراماتیک قبول شدم. آنجا سینما خواندم. اما همیشه و هنوز برای من کارگردانی تلویزیونی چیزی هست که مرتب ذهنم با آن درگیر است. من وقتی تئاتر تماشا می‌کنم فکر می‌کنم دوربین‌ها کجا باشندتا همه تصویرها گرفته شود. حتی وقتی کنسرت هم می‌روم به همین فکر می کنم.

حتی فکر می‌کنم دوربین پشت صحنه کجا باشد که ارکستر را با جمعیت نشان بدهد یعنی همیشه این ذهن تصویری، ذهن کارگردانی تلویزیونی که با چند دوربین کار می‌کند با من هست. ولی الان دیگر من فکر می‌کنم بهتر است جوان‌ها کار بکنند و اگر لازم باشد من تجربیاتم را در اختیار بچه‌هایی که کار می کنند قرار دهم.

وی ادامه داد: من کارهای درخشانی در تلویزیون انجام داده‌ام و با افتخار برای نسل بعدی کنار می‌روم و تماشاگر کار بچه‌ها هستم. اگر قبولم داشته باشند گاهی ایرادی اگر به‌شان باشد می‌گویم و سعی می‌کنم که با دانسته‌هایم اصلاح‌شان کنم.

خودم را بازیگر نمی‌دانم

مسعود فروتن که بازیگری در برخی آثار را نیز در کارنامه‌اش دارد در پاسخ به این سوال دانایی که به گریم هایی که کلا چهره را تغییر می‌دهند اعتقاد دارد یا دوست دارد بیشتر رئال باشد؟ پاسخ داد: خب بستگی به نقش دارد. من به عنوان مسعود فروتن که مرا با این چهره سال‌های سال دیده‌اند به خصوص در ۱۰ سال اخیر که در تلویزیون برنامه اجرا می‌کنم حاضر نیستم نقشی را بازی کنم که صورتم را عوض کند.
او ادامه داد: ولی کسی که کارش بازیگری در سینماست، بر اساس نقشی که ایفا می‌کند باید تغییر قیافه بدهد. ولی من دوست ندارم نقشی را بازی کنم که خیلی گریم لازم داشته باشد. چون من خودم را بازیگر نمی دانم گاهی که جلو دوربین می‌آیم مسعود فروتنی هستم که نقش یک نقاش را بازی می‌کند یا نقش یک عمو را بازی می‌کنم.

رنگ لباسم را با رنگ دکور متناسب می‌کنم

فروتن در اتاق گریم "رخ به رخ" درباره نوع پوشش گفت: من خوب لباس را نگه می‌دارم. لباس‌هایی دارم که برای ۲۰ سال پیش است ولی هنوز قابل استفاده‌اند. از هر رنگی هم لباس دارم . حتی برنامه‌ای که می‌روم می‌پرسم دکور چه رنگی است که لباسم را با آن تنظیم کنم. رنگ را انتخاب می‌کنم نمی‌گویم این مد است بپوشم ، می‌گویم در این برنامه لازم است من این رنگ را بپوشم. مثلا برای شب عید برنامه‌ای بروم لازم است قرمز یا سبز بپوشم که با خودم طراوت و شادمانی به برنامه ببرم‌.

وقتی دوستت دارند باید لبخند بزنی

بازیگر "آقازاده" ادامه داد: من پنجاه سال است کار می‌کنم و با بزرگانی از هنر معاشر بودم که ازشان چیز ها یاد گرفتم. یکی همین روی خوش و لبخند است، تو آدمی که می‌آید با تو عکس بگیرد را نمی‌شناسی ولی لبخند می‌زنی که طرف خیال کند می‌شناسی‌اش یا از دیدن او خوشحال شده‌ای. نه که دورویی باشد باید مردم را در سینه‌ات دوست داشته باشی. وقتی محبوب می‌شوی و دوستت دارند یا می‌شناسندت باید لبخند بزنی تا به دوست داشتن تو ادامه دهند.

نگاهم به گذشته مثل ورق زدن آلبوم خاطرات است

فروتن در پاسخ به این سوال دانایی که اگر به عقب برگردید چیزی هست که بخواهید عوضش کنید؟گفت: نه من هر روز صبح که بیدار می‌شوم فکر می‌کنم امروز چه‌کاره‌ام، امروز چه‌کار باید انجام بدهم. به گذشته نگاه می‌کنم، به صورتی که انگار داری آلبومی را ورق می‌زنی و عکس‌های قدیمی را می‌بینی. به هر حال در آن سال‌ها ممکن است اشتباهاتی کرده باشم اما همان سال‌ها رفع و رجوعش کردم.
کارگردان مسابقه سرآشپز بزرگ ادامه داد: به هر حال اشتباه در هر سنی پیش می‌آید. نمی‌خواهم به عقب برگردم و باز اشتباهاتم را تکرار کنم. آن زمان آن تصمیم را گرفتم پای اشتباهم ایستادم و بعد به زندگی‌ام ادامه دادم. من برای امروز زندگی می‌کنم نه برای دیروز.

خاطره مسعود فروتن از عذرخواهی از زنده‌یاد جمیله شیخی

بازیگر "دلدادگان" درباره عذرخواهی کردن از دیگران گفت: برای من پیش آمده که حرکتی انجام دادم که فکر کردم اگر به این حرکت ادامه دهم ممکن است یک کار بخوابد. نمونه می‌گویم: تله تئاتری کار می‌کردیم که بازیگر مقابل دوربین من خانم جمیله شیخی بود، خدا رحمتشان کند، بانوی بی‌نظیر تئاتر بودند. داشتم با بازیگر دیگری حرف می‌زدم و صدای ایشان می‌آمد بی‌ادبی کردم و داد زدم که خانم شیخی ساکت باش داریم کار می‌کنیم. یکهو حس کردم همه ساکت شدند و گفتم من دیگر کار نمی‌کنم بلند شدم به جمع کردن کاغذ و قلم و همان لحظه داشتم فکر می‌کردم اگر بروم خب کار امروز ممکن است بخوابد و من سر بانوی بزرگ تئاتر و نقش اول در کمال بی‌ادبی داد زدم، از در آمدم بیرون و فکر کردم اگر بروم باید بروم دیگر و حتی از تلویزیون و از حرفه‌ام بروم
در لحظه تصمیم گرفتم برگردم و برگشتم در اتاق فرمان، کیفم را گذاشتم روی میز نشستم پشت بلندگو صدا پخش می‌شد و گفتم خانم شیخی تا حالا شده آتیلا (پسر خانم شیخی) عصبانی شده باشد و سرتان داد بزند؟ گفتند: منظور ؟ گفتم من آتیلام ، ببخشید، پسر گاهی سر مادرش هم داد می‌زند من جلو همه رسما از شما عذرخواهی می‌کنم که من بی ادب بودم و همه شروع به دست زدن کردند.
خب الان هم که تعریف می‌کنم یک حال خوشی به من دست می‌دهد که اشتباهم را در حد مقدور جبران کردم و کار ادامه پیدا کرد و خوشحالم در لحظه تصمیم گرفتم که عذرخواهی کنم.

خاطرات آن‌سال‌ها هنوز هم برایم زیباست

کارگردان تلویزیونی "سلطان و شبان" افزود: زمانی که کارگردان تلویزیونی بودم همیشه فکر می‌کردم بزرگتر گروه و مثل پدر بچه‌ها هستم، همه بچه‌ها را می‌شناسم و مدیریت می‌کنم. یک نفر باید با شوخی کارش انجام شود، یک نفر با دلجویی، یک نفر را باید دعوا کنی تا کار انجام دهد.
سریال افسانه سلطان و شبان شش ماه طول کشید و سه ماه و نیم با بچه‌ها در دهات کاشان بودیم. خیلی جالب بود که مثلا دکوراتور آقای رامین فر می‌گفت: من نمی‌دانم تو چکار می‌کنی با یکی شوخی می‌کنی، با یکی جدی حرف می‌زنی. این یک روانشناسی کاری است،. ممکن است نورپرداز از من مسن‌تر باشد ولی بچه من است من باید با او مثل یک پدر به گونه‌ای رفتار کنم که بتواند شش ماه با این بچه‌ها بماند.
فروتن ادامه داد: یا حتی "مَثَل آباد" که سال ۶۰ با مرحوم رضا ژیان در دهات کاشان کار کردیم.
به این دلیل که ما یک گروه خانوادگی بودیم و همه از برادر و خواهرها در کار به هم نزدیک‌تر بودیم، باعث می‌شد خاطراتش سال‌های سال بماند.

نوشتن برای من تکلیف نیست، عشق است

او ادامه داد: این روزها هم رادیو برنامه زنده دارم تلویزیون هم برنامه زنده دارم و برنامه‌های ضبطی در هفته. روز‌هایی که کار ندارم می‌نویسم این نوشتن یکی از خواسته‌های من است یعنی تکلیف نیست، عشق است.

خیلی چیزها ندارم اما خوشبختم

نویسنده "از سر دلتنگی" ادامه داد: من انسان خوشبختی هستم. ممکن است کمبودهایی از نظر خیلی‌ها در زندگی من باشد من ویلای آنچنانی ندارم، ماشین آنچنانی ندارم. اصلا چندین سال است اتومبیل ندارم و فکر می‌کنم آژانس هست که کار من را راه بیندازد ولی چیز هایی دارم که خیلی ها برای داشتن آنها باید سعی کنند من سعی کردم به اینجا برسم و موفق شدم. من فرزندی دارم که الان پزشک است سال‌هاست من از فرزندم دور هستم ولی خوشبخت است پدر فقط می‌خواهد فرزندش خوشبخت باشد.
فروتن ادامه داد: در حرفه هم کار کارگردانی تلویزیون را کتار گذاشتم. الان من در کار گویندگی، بازیگری و نویسندگی که همیشه علاقه‌ام بوده هستم و می‌درخشم و هرگز غر نزدم. هر روز صبح که بیدار می‌شوم فکر می‌کنم چه روز خوبی است. می‌روم توی بالکن گلدان‌هایم را نگاه می‌کنم می‌بینم گلدان شمعدانی‌هایم گل داده است و می‌گویم چه روز خوبی، گلدان شمعدانی ام گل داده است. هر روز لباس خوشرنگ می پوشم وارد اسانسور می شوم همسایه‌ای را می‌بینم سلام می‌کنم و آن هم با خوش‌رویی جواب می‌دهد و وقتی از صبح به همه چیز با دید مثبت نگاه کنی روز خوبی برای تو شروع می شود.
خب چه میخواهم دیگر الحمدالله سالم هستم و کار می‌کنم.

ضربه‌ها خوردم اما ایستادم

فروتن درباره کسب تجربه‌های جدید گفت: معاشرین من از من کم سن‌تر هستند و من شما جوان‌ها را خیلی می‌شناسم برای کار، به دلیل اینکه شور جوانی در شما هست. حتی اگر جوانی ناامید باشد می‌گویم به من نگاه کن من ضربه‌ها خوردم ولی بلند شدم خاک‌هایم را تکاندم و ایستادم. نگاه کردم تا بگذرد وقتی طوفان می‌آید تو اگر بنشینی طوفان از رویت رد می‌شود ولی اگر بایستی طوفان از زیر پایت رد می‌شود پس بایست که طوفان رد بشود. طوفان که رد بشود آرامش می‌رسد افتاب می‌دمد و تو می‌توانی خوشبختی را لمس کنی. یاد بگیریم ، نگاه کنیم همه چیز بر وفق مراد نیست، اگر یک روزهایی بر وفق مراد نیست سعی کن کنار بیایی جدال نکن می‌گذرد، این نیز بگذرد.

مسعود فروتن در بخش آیینه رخ به رخ گفت: دنیای من اگر بخواهم می‌تواند زیبا و امن باشد، باید خودم بخواهم. اگر شکست‌هایم به کسی ضربه نزده باشد خودم را می‌بخشم. ولی گاهی فکر می‌کنم ضرر هایی زده‌ام ، خدا من را ببخشد.
من با شهرت احساس ارزشمندی می‌کنم چون فکر می‌کنم زحمتی که پنجاه سال کشیدم و کار کردم لیاقت این شهرت و محبوبیت را دارد.