مهسا سامانی در گفت‌وگو با پانا:
تاثیرگذار، کلیدواژه‌ای بود که از مخاطبان «هَبوب» دریافت کردم
تهران (پانا) - مهسا سامانی درباره موفقیت‌های اثرش و بازخوردهایی که دریافت کرده است گفت کلیدواژه‌ای که از بازخوردهای نمایش «هَبوب» تا به امروز گرفته است تاثیرگذاربوده است و فکر می کند اکران آثاری از این دست در محیط‌های آموزشی تاثیرگذارتر باشد.
مهسا سامانی یکی از کارگردانان حوزه انیمیشن کوتاه است که طی سال گذشته با ساخت انیمیشن «هبوب» موفق به دریافت جوایز بسیاری از جشنواره‌های داخلی و خارجی شد. این فیلمساز که لیسانس گرافیک از دانشگاه شریعتی و فوق لیسانس انیمیشن از دانشگاه سوره دارد فعالیت در حوزه انیمیشن را از دوره تحصیل در مقطع لیسانس آغاز کرده است. با او درباره فعالیت‌ها و موفقیت‌هایش به گفتگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
چند انیمیشن تا به حال ساختید؟ و چه نام و موضوعاتی داشته اند؟
تاکنون دو انیمیشن «مردخاکی» و «هَبوب» را تولید کرده‌ام. «مرد خاکی» که سال ۹۴ تولید شد درباره انزوا و تنهایی انسان بود و «هَبوب» تولید سال ۹۹ و راجع به محیط زیست و موضوع ریزگردهای خوزستان بود. مشکلی که سالهاست مردم خوزستان با آن درگیر هستند و این روزها به بحران تبدیل شده و استان‌های دیگر را هم دچار این مسئله کرده است.
انیمیشن هبوب به کارگردانی شما سال گذشته موفق به کسب جوایز بسیاری شد بخشی از این جوایز را نام ببرید .
تقدیر ویژه در بخش تریک استار نیچر آوارد جشنواره اشتوتگارت آلمان، تقدیر ویژه بخش خاک و بخش انیمیشن جشنواره اینسبروک اتریش، بهترین انیمیشن جشنواره کرامت اردن، جایزه ویژه آسیفا در جشنواره فیلم کوتاه تهران، بهترین انیمیشن جشنواره باکو آذربایجان، بهترین انیمیشن جشنواره فیلم‌امبینت برزیل، بهترین انیمیشن جشواره گرین‌فست بلگراد صربستان، بهترین فیلم از نگاه مخاطبان جشنواره فستیور کلمبیا و ...
در مصاحبه های پیشین گفته بودید موضوع این انیمیشن را از عکسی واقعی الهام گرفتید. این عکس چه مراحلی را در ذهن و تحقیقات شما طی کرد تا تبدیل به انیمیشنی موفق شد؟
عکس را محمدصادق گلچین‌عارفی پیدا کرد و ما با نقوشی که روی آن گرد و غبار کشیده شده بود قصه ساختیم و کاراکتر تعریف کردیم داستان چندبار عوض شد و در آخر از آن عکس قصه «هَبوب» درآمد. داستان پدر و دختری که در صلح و آرامش با طبیعت زندگی می‌کنند، اما پس از مدتی تغییراتِ آب و هوایی زندگی آن‌ها را دگرگون می‌کند...
آیا مطرح کردن موضوعی زیست محیطی چون ریزگردهای خوزستان در انیمیشن می‌تواند باعث توجه مسئولان کشور و مردم به این مسئله شود؟ به چه شکل می توان این تاثیرگذاری را افزایش داد؟
من با «هبوب» یکی از دغدغه های محیط زیستی‌ام را مطرح کردم و به نظرم این اثر مخاطب را به فکر وامی‌دارد. در مورد تاثیرگذاری روی مردم امیدوارم ولی در مورد مسئولین با توجه به اخباری که از محیط زیست می‌شنوم امید چندانی ندارم. اگه قرار به بهبود شرایط ریزگردها بود تا به حال شاهد برخی اقدامات بودیم اما متاسفانه این طور نیست. همراهی مردم می‌تواند تاثیرگذار باشد اما مسائل بزرگ محیط زیستی تحت کنترل مردم نیست.
موضوعات زیست محیطی از جمله موضوعات روز جهان و مورد توجه جشنواره‌ها هستند، چه بازخوردی از مخاطبان کشورهای دیگر گرفتید؟
ایمیل‌های زیادی از سوی افرادی که «هبوب» را دیده بودند دریافت کردم که از تاثیرگذاری این انیمیشن گفته بودند ولی از بین بازخوردایی که گرفتم این چند تا بیانیه را بیشتر دوست داشتم.
بیانیه آسیفا در جشنواره فیلم کوتاه تهران که نوشته بود: «این فیلم با نگاهی بی آلایش همچون کاراکترهایش توانست مارا در دنیای جدید با درد قدیمی آشنا کند.»، بیانیه جشنواره اشتوتگارت که در آن آمده بود: «ما تصمیم گرفتیم از «هبوب» تقدیری ویژه به عمل آوریم، زیرا که آنرا فیلمی بسیار حساس و تأثیرگذار یافتیم. فیلم با به‌کارگیریِ هوشمندانه از متریال از محیطِ فیلم سخن می‌گوید. پایان‌بندی به ویژه تمامِ فیلم را گرد هم می‌آورد و بر پدیدهٔ هبوب در جنوب ایران پرتو می‌افکند.»
و هچنین بیانیه هیات داوران جشنواره اینسبروک بخش موضوعِ خاک که این بود: «مسئله وجود گرد و غباردر هوا فقط به این معنی نیست که سلامت انسان در خطر است بلکه این را هم به ما نشان می‌دهد که در جایی فرسایش خاک داریم."هَبوب" از این گرد و غبار استفاده می‌کند تا مارا از پیامدهای محیط‌زیستی آن باخبر کند و این کار را با تصویرسازی ساده و منحصر به فرد و داستان تکان‌دهنده‌ای انجام می دهد. بنابراین مراقب باشید که "بر باد رفته" نشوید.» و بیانیه هیات داوران جشنواره اینسبروک بخش انیمیشن که نوشته بود: «صراحت نقاشی‌های کودکانه، تضاد شدیدی را با موضوع آن نشان می دهد و این وزن بیشتری را برای پیام تکان‌دهنده‌ای که در اینجا بیان می‌شود به ارمغان می‌آورد. همین ویژگی در مورد تکنیکی که استفاده شده هم صدق می‌کند. این محو شدن (اشاره به اتفاقاتی که در داستان هَبوب می‌افتد)، هویت بصری را به داستان متصل می‌کند. اما مهمتر از این تاثیر آلودگی هوا بر زندگی روزمره است.»
ابزاری چون فیلم انیمیشن چه میزان می تواند باعث فرهنگ سازی در کودکان شود تا بسیاری از رفتارهای اشتباه محیط زیستی آن‌ها تغییر یابد؟
بسیاری از فرهنگسازی‌ها روی کودکان راحت‌تر و بنیادی‌تر جواب می‌دهد و تاثیر بیشتری هم دارد هبوب به بسیاری از جشنواره‌های کودک و نوجوان جهان راه پیدا کرد و در بسیاری از جشنواره‌ها مثل زاگرب و دورتموند در بخش کودک و نوجوان پدیرفته شد. البته به غیر از ایران که به جشنواره کودک و نوجوان راه پیدا نکرد و در جشنواره رشد هم مورد توجه قرار نگرفت.
آیا نمایش فیلم های انیمیشنی چون هبوب که هم می توانند مخاطب بزرگسال و هم مخاطب کودک داشته باشند در فضاهایی چون دانشگاه ها، مدارس و ... می تواند باعث افزایش فرهنگ سازی و تاثیرگذاری بیشتر شود؟
بله مسلما می‌تواند. کلیدواژه‌ای که از بازخوردها تا به امروز گرفته‌ام "تاثیرگذار" بوده و فکر می کنم اکران آثاری از این دست در محیط‌های آموزشی تاثیرگذارتر هم باشد.
ارسال دیدگاه