دومینوی شفافیت ارگان‌های حاکمیتی در سینما ادامه می‌یابد؟
تهران (پانا) - با اقدام چند نهاد دولتی و حاکمیتی در زمینه شفافیت مالی حمایت از فیلم‌های سینمایی که خواستار حضور در جشنواره فیلم فجر بودند، انتظار می رود این شفاف‌سازی توسط دیگر نهادها نیز دنبال شود.
به گزارش صبا، موضوع شفافیت همیشه یکی از حلقه‌های مفقوده سینمای ایران بوده است؛ موضوعی که همواره در میان اهالی رسانه از آن یاد می‌شود و هنرمندان و مسئولان نظرات مختلفی درباره آن یاد می‌کنند. با تمام این نظرات و دیدگاه‌های گوناگون و علیرغم آنکه بسیاری اوقات از مقوله شفافیت در موضع‌گیری‌ها و اظهارنظرهای مسئولان و هنرمندان به نیکی یاد می‌شود، اما هیچ‌گاه شاهد شفافیت در سینمای ایران نبوده‌ایم و هیچ‌گاه به‌طورجدی هزینه‌کردهایی که در فضای سینما به‌خصوص در سال‌های اخیر انجام‌شده، اعلام و منتشر نشده است. شاید همین مساله هم یکی از نقطه‌هایی باشد که ابهام آن باعث ایجاد زمزمه‌هایی در خصوص احتمال پول‌شویی و فسادهای مالی در برخی پروژه‌های سینمایی و شبکه نمایش خانگی به‌خصوص در سه سال اخیر شده است. ابهاماتی که البته برخی از آن‌ها در حال حاضر در دادگاه در حال پیگیری است و بخشی از آن نیز در گفتگوها و زمزمه‌های غیررسمی اهالی هنر و سینما شنیده می‌شود.
به‌هرحال، یکی از اتفاقاتی که در جشنواره فجر چهلم درباره این موضوع رخ داد، این بود که دراثنای برگزاری جشنواره فیلم فجر روابط عمومی بنیاد سینمایی فارابی میزان مشارکت‌های خود در تولیدات این بنیاد که در چهلمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت، اعلام کرد. اعلامی که نشان از هزینه کرد بیش از ۲۸ میلیارد تومانی این بنیاد در ۶ فیلم سینمایی «دسته دختران»، «نگهبان شب»، «بدون قرار قبلی»، «شادروان»، «بیرو و لایه‌های دروغ» داشت و به دلیل اعلام میزان درصد مشارکت‌های این بنیاد در آثار مذکور، دستکم میزان سرمایه ساخت این ۶ فیلم مشخص شد.
در کنار این موضوع نیز، هادی حجازی فر در نشست خبری فیلم سینمایی «موقعیت مهدی» خبر از هزینه کرد ۳۰ میلیارد تومانی برای ساخت سریال «عاشورا» و فیلم «موقعیت مهدی» داد که چندی بعدازآن هم سید محمد حسینی مدیر انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس در گفتگویی اعلام کرد: نیمی از هزینه ساخت نسخه سینمایی «موقعیت مهدی» توسط بنیاد فرهنگی روایت فتح تأمین شده است.
پیش از آن نیز محسن دریالعل مدیر گروه فیلم و سریال سازمان هنری رسانه‌ای اوج در نشست خبری‌ای که پیش از آغاز جشنواره فیلم فجر برگزار شد، رقم بودجه ساخت فیلم سینمایی «پسر مریم» را ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان اعلام کرد. فیلمی که البته با حاشیه‌هایی فراوان از حضور در جشنواره فجر چهلم بازماند.
با این اوصاف یکی از ویژگی‌های جشنواره فیلم فجر چهلم را می‌توان شفاف‌سازی بخشی از تولیدات سینمایی سال ۱۴۰۰ دانست. با شفاف‌سازی‌هایی که از سوی بنیاد سینمایی فارابی، سازمان اوج و بنیاد فرهنگی روایت فتح انجام‌گرفته است، اکنون می‌توان به‌طور رسمی میزان بودجه بخش مهمی از آثار سینمای ایران در سال ۱۴۰۰ نظیر «موقعیت مهدی»، «دسته دختران»، «نگهبان شب»، «بدون قرار قبلی»، «مسیح پسر مریم»، «شادروان»، «بیرو» و «لایه‌های دروغ» را در دسترس عموم مردم دانست؛ اتفاقی که هرچند به دلیل انتساب به بیت‌المال و بودجه‌های عمومی کشور در بخش‌های مختلف، یک حق طبیعی برای مردم به‌حساب می‌آید، اما سال‌هاست که فقط در موضع‌گیری‌ها و اظهارنظرهای مختلف مسئولان بخش‌های مختلف باقی ماند و امسال به‌طور پررنگ‌تری نسبت به سال‌های قبل با پیش‌قدمی نهادهای حاکمیتی مذکور رخ داد.
حالا و با اعلام شفاف ارقام هزینه‌کرد فیلم‌های مختلف جشنواره فجر شاید بتوان از دومینویی سخن گفت که در میان نهادهای حاکمیتی متولی سینمای کشور شکل گرفته است و می‌تواند توسط نهادهای دیگری که به طرق مختلف از بیت‌المال هزینه می‌کنند نیز ادامه یابد، شاید حوزه هنری که یکی از بازیگران مهم جشنواره فجر چهلم بود هم بتواند یکی از نهادهایی باشد که با اعلام هزینه‌کرد خود در آثار حاضر در جشنواره فجر ۱۴۰۰ این مسیر شفافیت را ادامه دهد و الگویی برای نهادهایی مانند موسسه تصویر شهر، شهرداری تهران، بانک‌ها و سایر موسساتی که به طرق مختلف با بودجه‌های عمومی ارتباط دارند، باشد.
هرچند که اطلاع داشتن از چگونگی هزینه کرد بیت‌المال حق مردم است و مصداق روشن آن نیز اعلام کامل و انتشار بودجه عمومی هرساله کشور است، اما این اتفاق در میان اهالی سینما چندان رخ نمی‌دهد و کمتر نمونه‌هایی از شفافیت را در سال‌های در سینمای ایران به خاطر می‌آوریم. اما شاید بتوان امیدوار بود که آغاز مسیر شفافیت از سوی چند ارگان حاکمیتی بتواند به شکستن تابویی نادرست در سینمای ایران منجر شود تا مبالغ هزینه شده در پروژه‌های مختلف سینما، شبکه نمایش خانگی و تلویزیون اعلام شود. چه آنکه اعلام بودجه ساخت آثار سینمایی در سطح جهان امری معمول است و با یک جستجوی ساده می‌توان بودجه آثار مختلف سینمایی حرفه‌ای جهان را دریافت کرد. اتفاقی که باید دید با رویکردهای تازه‌ای که در ارگان‌های دولتی اتخاذشده است، در کشور ما نیز رخ می‌دهد.
ارسال دیدگاه