عبدالرضا فرجی‌راد*
اهمیت سفر رئیس‌جمهوری به قطر
تهران (پانا) - در شش ماه گذشته که دولت جدید ایران قدرت اجرایی را در اختیار گرفته تلاش‌هایی به‌عمل آمده است که رابطه جمهوری اسلامی با همسایگان را گسترش دهد.
در همین راستا در این مدت آقای رئیسی چندین سفر به کشورهای همسایه و حوزه پیرامونی ایران داشته است که می‌توان گفت این سفرها بیشتر به سرزمین‌های شمالی مرزهای جمهوری اسلامی بوده است. در این میان سفر به روسیه، ترکمنستان و تاجیکستان قابل ذکر است که سفر به روسیه توسط مقامات ایرانی مثبت و موفقیت‌آمیز ارزیابی گردید هر چند که در این میان گفت‌وگو‌های رئیس‌جمهوری در عشق‌آباد و دوشنبه ملموس‌تر بوده است.
زیرا روابط با این دو کشور در سال‌های اخیر به ترتیب به‌خاطر بعضی مسائل اقتصادی و سیاسی با نوعی سکون و رکود مواجه شده بود که این سفرها کمک کرد مشکل اختلافات مالی مربوط به صادرات گاز ترکمنستان و انتقال آن به کشور حل و فصل گردد و بی‌اعتمادی‌هایی که بین ایران و تاجیکستان به‌وجود آمده بود نیز تا حد قابل توجهی کاهش یابد. به‌طوریکه بعد از چندین سال وقفه، هنرمندان تاجیک چندین برنامه هنری را در تهران به نمایش گذاشتند و فعالیت‌های اقتصادی و رفت و آمد مقامات نیز سرعت گرفته است.
سفر آقای رئیسی به قطر اولین سفر خارجی رئیس‌جمهوری به یک کشور حوزه شورای همکاری خلیج فارس است که با استقبال خوبی نیز همراه بوده است. از زمان محاصره قطر از سوی بعضی دوستان خود در شورای همکاری خلیج فارس، روابط ایران با این کشور رو به توسعه گذاشت و نوعی اعتماد متقابل بین دو کشور برقرار گردید. در این مدت رهبری قطر علاوه بر اقدام به توسعه روابط دوجانبه، نقش قابل توجهی نیز به‌عنوان میانجی میان ایران و غرب و به‌ویژه آمریکا و کاهش تنش‌ها داشته است. نقشی که قبلا فقط عمانی‌ها برای سال‌ها به عهده داشتند ولی اخیرا علاوه بر عمان، قطر نیز تلاش می‌کند که نقشی سازنده داشته باشد.
با توجه به یکدست شدن قوا در ایران بنظر می‌رسد که کشورهای جنوبی حوزه خلیج فارس علاقه‌مندی بیشتری را برای همکاری با جمهوری اسلامی ایران از خود نشان دهند. به‌ویژه آنکه چشم‌انداز امیدوارکننده مذاکرات وین انگیزه بیشتری را به این کشورها خواهد داد که بدون نگرانی بر توسعه رابطه خود با ایران اقدام نمایند.
در همین رابطه وزیر امور خارجه عربستان سعودی در نشست کنفرانس امنیتی مونیخ تمایل بیشتری را نسبت به گذشته برای گفت‌وگو با جمهوری اسلامی نشان داد و به‌نظر می‌رسد که مذاکرات دو کشور در آینده نزدیک در سطح بالاتری برگزار گردد. مذاکراتی که در صورت موفقیت‌آمیز بودن آن، دو کشور بحرین و کویت را به ادامه راه عربستان تشویق می‌نماید زیرا که وابستگی سیاسی این دو کشور کوچک عرب خلیج فارسی به عربستان کاملا مشهود است.
در این میان نباید از توسعه رابطه با کشور مهم امارات عربی متحده غفلت کرد. کشوری که هر روز بر نقش منطقه‌ای و بین‌المللی آن افزوده می‌‌شود و بر اساس گزارش مسئولین اقتصادی کشورمان قرار است تا پایان سال حجم روابط اقتصادی ایران و امارات به ۲۰ میلیارد دلار برسد. معلوم نیست که چقدر این براورد قابل تحقق باشد ولی ظرفیت اقتصادی و تجاری دو کشور بسیار بیشتر از رقم ذکر شده می‌باشد.
در صورت داشتن یک راهبرد برای توسعه روابط با حوزه خلیج فارس و به‌ویژه سه کشور قطر، امارات و عمان در مرحله اول و سه کشور دیگر در مرحله بعدی می‌توان با اعتماد‌سازی و پیگیری‌های مستمر تحولی را در روابط به‌وجود آورد. این توسعه روابط می‌تواند نقش مخرب رژیم صهیونیستی را که با هدف تخریب روابط ایران با همسایگان جنوبی خودنمایی می‌کند تا حد قابل توجهی کاهش دهد.
*عبدالرضا فرجی‌راد
منبع: ژئوپلیتیک و دیپلماسی
ارسال دیدگاه