چرا مردان درباره «سلامت روان» خود صحبت نمی‌کنند

به گزارش ایسنا، فریبرز درتاج همزمان با آغاز هفته ملی سلامت مردان و با اشاره به دومین روز از این هفته که با عنوان "پاندمی کووید ۱۹ و سلامت روان مردان" نام گذاری شده است، اظهار کرد: با افزایش نرخ جهانی خودکشی مردان در هر سال، باید به سلامت ­روان مردان و پدران جدی ­تر فکر کنیم. اخیراً شاهد آگاهی و حمایت بیشتر از نیازهای بهداشت روانی پدران بوده‌ایم و حتی روزی نیز به نام "روز جهانی بهداشت روانی پدران" نامگذاری شده است، چرا که این یک نگرانی جهانی است که مردان و پدران به حمایت و غربالگری برای سلامت ­روان نیاز دارند.

این هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، با بیان اینکه سابقه اضطراب، افسردگی و آسیب‌های روحی برطرف نشده در گذشته مردان می تواند بر روی کیفیت رابطه آنها با فرزندان اثرگذار باشد، ادامه داد: وقتی پدری بدون حمایت از مشکلات مربوط به سلامت روان خود رنج می‌برد، این رنج اغلب بر سلامت ­روان مادر و رشد فرزندان نیز تأثیر می‌گذارد، بنابراین مهم است که به مسئله سلامت روان مردان و پدران توجه داشته باشیم.

درصد زیادی از پدران امروزی خواهان حمایت برای سلامت­ روان خود هستند

این استاد روانشناسی با تاکید بر اینکه مشکلات مربوط به سلامت ­روان می‌تواند بر کیفیت رابطه والد و فرزندی اثر گذار باشد این را هم گفت که برخی از گزارش­ها در سطح جهانی حاکی از آن است که درصد زیادی از پدران امروزی خواهان حمایت برای سلامت­ روان خود هستند.

به گفته درتاج، انزوا، نگرانی‌­های مالی و درآمدی، نگرانی­‌های شغلی و کاری، نگرانی در مورد آینده فرزندان، نگرانی در مورد شریک زندگی و احساس گناه در مورد احساسات خود از جمله نگرانی‌های اصلی شناسایی شده در مردان و پدران است و این امر به آن معنا است که به طور خاص مردان و پدران امروزی برای سلامت­ روان خود نیاز به کمک بیشتری دارند.

سلامت روان پدران رو به افول است

رئیس انجمن روانشناسی تربیتی ایران درباره شرایط سلامت روان مردان و پدران امروزی، توضیح داد: پدر مُدرن امروزی بسیار بیشتر از پدران اجداد ما کار انجام می ­دهد. پدرهای مدرن امروزی مرزهای کلیشه‌های «مردانه» را جابجا کرده و فعالیت‌هایی انجام می‌دهند که پدربزرگ‌های ما احتمالاً به آن می‌خندند. به عنوان مثال؛ تمیزکردن خانه، آشپزی، تعویض پوشک و کارهایی از این قبیل از جمله اقداماتی است که مرد و پدر مدرن امروزی انجام می دهد و این نسخه کوتاه شده یک لیست بسیار طولانی است. با وضعیت اقتصادی دشوار فعلی نیز جای تعجب نیست که پدران امروزی همه در تلاش برای برآورده کردن خواسته‌های زندگی باشند و در میان انبوه این مشغولیت‌­ها، مسلماً سلامت روان پدران رو به افول است.

وی معتقد است که با کاهش سطح سلامت روان مردان و پدران، کیفیت روابط والدینی آنها نیز کاهش می ­یابد.

به گفته این روانشناس، فرزندان که پدران آنها درگیر مشکلات سلامت روانی به ویژه در اوایل دوران کودکی فرزند هستند، با مشکلات بیشتری در مدیریت احساسات و رفتارهای خود مواجه می شوند.

این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: سلامت پدر بر کیفیت و ثبات خانواده تأثیر می ­گذارد. ما همچنین می­ دانیم که کودکان برای شکوفایی، رشد خوب و حرکت نسبتاً هموار تا رسیدن به بلوغ به والدینی نیاز دارند که اعتماد به نفس داشته باشند، از آنها حمایت کنند و به مهارت­‌های مناسب برای عبور از آب های متلاطم زندگی مجهز باشند. این بسیار مهم است که درک کنیم مادران و پدران جامعه در مورد سلامت روان خود چگونه عمل می ­کنند.

درتاج در بخش دیگر سخنان خود به وظیفه فرزندان در برابر سلامت روان پدران نیز اشاره کرد و افزود: بیشترین توصیه ­ها در متون اسلامی ما در رابطه با وظیفه فرزندان در برابر والدین است، اما از منظر روانشناختی، سلامت­ روان پدران و سلامت روان فرزندان یک رابطه دوسویه دارند که دست در دست هم جلو می ­رود و بر یکدیگر تأثیر می ­گذارد. پژوهش­‌های انجام شده در مورد سلامت ­روان پدران بیانگر این است که رفاه، سلامت، موفقیت و ... فرزندان با سلامت ­روانی پدران همراه است. یعنی هر چه فرزند (چه دختر و چه پسر) در حوزه‌های مختلف زندگی خود شرایط ایده‌آل‌تری داشته باشد، پدران از نظر روانشناختی در وضعیت بهتری به سر می‌برند و شواهد نیز از این نتایج حمایت می‌کند.

رئیس انجمن روانشناسی تربیتی ایران همچنین یادآور شد که بسیاری از پژوهش‌­ها نشان می‌­دهد فرزندانی که بدون توجه به وضعیت اجتماعی اقتصادی، نژاد و قومیت، از مهارت­‌های اجتماعی و تحصیلی بالاتری برخوردارند؛ پدران حامی‌تر، حساس­ تر و سالم ­تری (از نظر روانشناختی) دارند و بر عکس اغلب فرزندانی که در معرض خطر بیشتری از مشکلات رفتاری و عاطفی هستند پدرانی دارند که بیماری‌های روانی را تجربه می ­کنند.

گفتگو درباره سلامت ­روان مردان و پدران را رواج دهیم

این هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در پایان سخنان خود درباره چگونگی افزایش سلامت روان مردان، با اشاره به اینکه مردان تمایلی به صحبت درباره سلامت روان خود به صورت آشکارا ندارند، توصیه کرد: در نهایت برای حل مشکلات اساسی سلامت روان در مردان، مسلماً هر یک از ما به عنوان عضوی از جامعه وظیفه داریم تا کلیشه‌های جنسیتی را از بین ببریم و گفتگو درباره سلامت ­روان مردان و پدران را رواج دهیم و به رسمیت بشناسیم تا در نتیجه آن فرزندان و خانواده­‌های سالم­‌تری از هر نظر داشته باشیم.