«موقعیت مهدی» بهترین فیلم جشنواره فجر شد

مراسم پایانی چهلمین جشنواره فیلم فجر شامگاه ۲۲ بهمن ماه با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی و جمعی از سینماگران و هنرمندان در مرکز همایش های برج میلاد برگزار شد.

این مراسم با ۲۰ دقیقه تاخیر و با پخش سرود جمهوری اسلامی ایران و قرائت کلام الله مجید آغاز شد.

محمد سلوکی اجرای این مراسم را برعهده داشت و پس از پخش ویدئوکلیپ انقلاب اسلامی با صدای ناصر طهماسب، روی صحنه آمد.

نقاش زاده: مماشات و مصلحت اندیشی مشکلات را حل نمی‌کند

مسعود نقاش زاده دبیر چهلمین جشنواره فیلم مفجر ضمن خوشامدگویی به حضار در مراسم اختتامیه، گفت: ایام فجر انقلاب و یاد و خاطره مردان زنان این سرزمین را گرامی می‌دارم و زنده باد یاد و خاطره حاج قاسم سلیمانی. سینمای ایران در دوسال گذشته که تحت تاثیر کرونا بود،عزیزان ارزشمندی را از دست داد و یاد و خاطره آنها را نیز گرامی می‌دارم. علیرغم همه محدودیت‌هایی که به دلیل کرونا ایجاد شد، سینماگران شریف ایران تلاش کردند و کمر همت بستند و چرخ سینما را در حرکت نگاه داشتند.

وی بیان کرد: سینمای ایران الان در چهلمین جشنواره به درخت تناوری تبدیل شده که شاخه های پرباری از آن سربرآورده است و انچه که امروز داریم دست‌رنج اندیشه ورزان سینما است.

دبیر چهلمین جشنواره فیلم فجر توضیح داد: در این دوره جشنواره من و همکارانم به قدر وسع کوشیدیم رویه ها را استانداردسازی کنیم و از آغاز گام هایی را برداریم برای اینکه برنامه ریزی روشن تری باشد برای کسانی که با آن سروکار دارند؛ از گاه شمار معین تا آیین نامه مشخص که آینده نگری را به ما می‌دهد. برای ارتقای جشنواره نیازمند آینده نگری هستیم البته بر قانون گرایی نیز تاکید داشتیم و فیلم ها را بر اساس گاهشمار پذیرفتیم و فشارها را در کمال احترام نپذیرفتیم و در راستای سیاست عدالت فرهنگی، طنین جشن انقلاب توسط نمایش فیلم ها شنیده شد.

وی افزود: سختی‌های بسیاری داشتیم و در میان این یاس ها و ناامیدی‌ها، همکارانم تلاش کردند کارشان را به درستی انجام دهند.

نقاش زاده همچنین با تاکید بر بازشناسی مشکلات جشنواره فجر، گفت: ما باید مسائل و مشکلات را بازشناسی کنیم و برای آنها راه حل های اصولی پیدا کنیم. مماشات و مصلحت اندیشی مشکلات را حل نمی‌کند. گاهی برای اصلاح باید رنج هایی را تحمل کنیم و بر آن هستیم که سرسختانه با معایب روبرو شویم و برای رفع آنها تلاش کنیم و ما بسیار برای این مهم تلاش کردیم. این سینما نیاز به مراقبت و مهربانی دارد و باید برای هم و سینما مهربانانه تر باشیم و حیف است مهر را در دل نپروریم.

بزرگداشت دکتر احمدرضا معتمدی

بعد از اعلام جوایز جشنواره چهلم در بخش فیلم کوتاه و مستند، بزرگداشت احمدرضا معتمدی برگزار شد.

در ابتدا ویدیویی درباره این کارگردان و استاد دانشگاه پخش شد که در بخشی از این ویدیو، دکتر معتمدی گفت: وقتی من مطلبی درباره فلسفه اگزیستانسیالیسم می‌خوانم، آن را به زبان سینما برمی‌گردانم. یعنی مفاهیم و محتوای فلسفی باید به فرم استحاله پیدا کنند تا هنر ناب پدیدار شود. من این تحقیقات را در قالب کتابی سه جلدی به نام «فلسفه فیلم» ارائه دادم.

در ادامه محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خراعی، رئیس سازمان سینمایی، استاد علی نصیریان، بازیگر پیشکسوت سینما و مسعود نقاش‌زاده دبیر جشنواره برای این مراسم بزرگداشت به روی صحنه آمدند و سپس احمدرضا معتمدی بر صحنه حاضر شد.

خوشحالم تئاتر و سینما در جشنواره‌های گوناگون می‌درخشند

علی نصیریان بازیگر پیشکسوت سینما و تئاتر در سخنانی دلنشین گفت: بسیار خوشحالم. از اواخر دهه ۲۰ که وارد کار نمایش شدم، الان که نگاه می‌کنم می‌بینم چه رشدی در زمینه‌های مختلف داشته‌ایم. هنرهای دیگر را اطلاع ندارم اما درباره تئاتر و سینما باید بگویم بسیار بسیار خوب کار شده است. سینمای جدید ما قبل از انقلاب و از اواخر دهه ۴۰ شروع شد، بعد از انقلاب هم تداوم پیدا کرد. هم تئاتر و هم سینما در جشنواره‌های بین‌المللی می‌درخشد، من سرافراز و خوشبختم. خدا را شکر می‌کنم که هرچند در خرابه‌ها تمرین می‌کردیم اما به اینجا رسیدیم. این رشد شکرگذاری هم دارد. خوشحالم که زنده ماندم تا شماها را ببینیم.

وی در ادامه بیان کرد: با احمدرضا معتمدی یک فیلم کار کرده‌ام و بابت شخصیت ایشان از لحاظ کردار، اخلاق، اندیشه، تسلط بر کار و درک سینما، بسیار از همکاری با ایشان لذت بردم. پشتوانه یک هنرمند در هر زمینه هنری فرهنگ است. به یاد داشته باشید فرهنگ پشتوانه است و فقط تخصص در این زمینه چاره ساز نیست. هر فردی که می‌خواهد وارد مقوله هنر شود، باید با الفبای فرهنگ آشنا شود، پشتوانه‌های بیرونی هم مهم است. به ویژه امروز که در عصر اطلاعات و ارتباطات هستیم. همیشه گفته‌ام سال ۳۰ که کلاس تئاتر می‌رفتم فقط یک کتاب تئاتر در کشور داشتیم که کتاب نوشین بود. وقتی او را زندانی کردند در زندان آن کتاب را نوشت. اما امروز همه چیز در اختیار جوانان است. باید به فرهنگ ارج بگذاریم اما معمولاً فرهنگ در ردیف آخر اعتبارات است. فرهنگ غذای روح و جان یک ملت است. ملت تنها نان و آب خالی نمی‌خواهند، روح و جان ملت با سینما و تئاتر و کتاب سیر می‌شود. ما محتاج فهمیدن و فرهنگ و ذوق و سلیقه هستیم و جوانان ما نوآورانه کارهای فوق‌العاده‌ای می‌کنند. من به معتمدی هم تعظیم می‌کنم.

هرکسی با نصیریان کار می‌کند می‌فهمد سلول به سلول نمایش چگونه می‌تواند با اخلاق و تفکر آمیخته باشد

در ادامه احمدرضا معتمدی که با ویلچر روی صحنه حاضر شده بود، در سخنانی گفت: از استاد بزرگم جناب علی نصریان تشکر می‌کنم که در فیلم «دیوانه‌ای از قفس پرید» نزد او شاگردی کردم. هرکسی با او کار می‌کند می‌فهمد سلول به سلول نمایش چگونه می‌تواند با اخلاق و تفکر آمیخته باشد و این‌ها را ارزان و با آرامش در اختیار شما می‌گذارد. نزد او زانوی تلمذ می‌زدم و او بی شائبه داشته‌های خود را در اختیار ما می‌گذاشتند.

ایشان به ما می‌گفتند دیسپلین تئاتر به ما می‌گوید گوش کنیم و برای من جالب بود که ایشان به من درس می‌داد. در ابتدای انقلاب آدم ساده لوحی بودم! چون آن زمان گفتند می‌خواهیم طرحی نو دراندازیم، در بررسی که داشتیم برای این موضوع دیدیم فقط رشته‌های علوم چاره ساز نیستند، بلکه فلسفه آنها مهم است. چون عیوب ساختاری آن رشته را به ما می‌گوید و امکان تولید نظریه جدید را فراهم می‌کنند. سی سال است مشغول نگارش فلسفه سینما هستم، چون هنوز این بحث ادامه دارد، نگارش کتاب من هم ادامه دارد. هفت هشت جلد کتاب ترجمه کرده‌ام که در پی آن‌ها متوجه شدم نظریه‌های سهروردی منطبق با سینماست، متاسفانه توجهی به این مقوله نمی‌شود.

وی در پایان از همسرش تشکر کرد و خطاب به او گفت: همسرم در این سی سال با حقوق معلمی دانشگاه که بسیار مختصر است زندگی کرده و من حتی یک انگشتر هم برای او نگرفته‌ام. از او تشکر می‌کنم که من تا نیمه‌های شب در کتابخانه بودم اما او به من چیزی نمی‌گفت. همسرم تو را خیلی دوست دارم.

سخنانم را در مراسم تجلی اراده ملی می‌گویم

در ادامه محمد خزاعی رییس سازمان سینمایی به دلیل کف زدن های مداوم حضار سخنان خود را کوتاه کرد و بیان آنها را به بخش تجلی اراده ملی موکول کرد و گفت: خوشحالم امشب در آیین اختتامیه این دوره از جشنواره هستم. قبل از شروع صحبت‌ها باید از همه مردم کلیه استان‌ها و دوستانم که در مناطق محروم این جشنواره را برگزار کردند، از ستاد جشنواره که در اوج کرونا ایستادند تشکر می‌کنم. از شما هنرمندان که در شرایط بد تولید را رها نکردید و چراغ سینما را روشن نگه داشتید ممنونم. چون می‌دانم خیلی از سخنرانی خوشتان نمی‌آید چیزی نمی‌گویم. به همین دلیل، سخنرانی‌ام را تمام می‌کنم و سخنانم را در مراسم تجلی اراده ملی می‌گویم.

جای خوشحالی است که بهار سینما با بهار ملت ایران مقارن شده است

محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در مراسم پایانی جشنواره فجر، با تبریک ایام دهه فجر و میلاد امام جواد (ع) گفت: جای خوشحالی است که بهار سینما با بهار ملت ایران مقارن شده است. چهلمین جشنواره امشب به پایان می‌رسد و عدد چهل یک عدد مقدس در فرهنگ دینی ماست. ما از فردا آغاز کار جشنواره بعدی را خواهیم داشت. با همه قوت و عده و عده خود در پی این هستیم که سینمایی امیدافرین و اخلاق گرا را برای این مرز و بوم رقم بزنیم.

وی جشنواره چهلم فیلم فجر را دارای محاسن زیادی دانست و توضیح داد: تلاش شد تا عدالت فرهنگی تحقق پیدا کند و به همین دلیل، در ۳۱ استان و در بسیاری از روستاها با سینما سیار مردم را پای این جشنواره نشاندیم، کارهای مهمی را در این دوره تجربه کردیم. فیلم‌هایی از گونه‌های مختلف در این دوره وجود داشت، از چهار نسل سینمای بعد از انقلاب در این دوره حضور داشتند که این جای مباهات دارد. ما برای آینده سینمای ایران، برای آینده‌ای بهتر، با بررسی همه تجارب به دست آمده در این چهل سال، با همه نقاط قوت و ضعف به برنامه‌ریزی برای آینده می‌اندیشیم و این گام بزرگ را در این دولت برخواهیم داشت. تلاش می‌کنیم سینمایی متناسب با تراز انقلاب داشته باشیم، سینمای امروز سقف توقعات ما نیست و باید تلاش کنیم تا بهتر شویم، امسال یاد و نام سردار بزرگ بر تارک این جشنواره درخشید، جشنواره ما در پی این بود که امید و آگاهی را به مردم ایران عرضه کند، امروز باید در آغاز گام دوم انقلاب اسلامی در جهت تبیین فرهنگ و هنر ایرانی پیشتاز باشیم. با سینما می‌توانیم یک روایت اصیل از ایران به جهانیان نشان بدهیم.

وی تصریح کرد: در دیپلماسی فرهنگی که از شعارهای رئیس جمهور است، سینما جایگاه بزرگی دارد و همه همت ما در ارشاد بر این مهم شکل گرفته است. کرونا لطمات زیادی را بر اقتصاد فرهنگ و هنر تحمیل کرده است، اما سعی کردیم بخشی از مشکلات را حل کنیم.

وی افزود: مشکلات زیاد است با این حال برنامه‌هایی برای رفع این موضوع داریم. هر فیلمی حداقل صد نیروی انسانی دارد، از همه آنها که اکثراً دیده نمی‌شوند تشکر می‌کنم. همه همت خودمان را می‌گذاریم برای یک جشنواره بزرگ در تراز شعارهای انقلاب اسلامی؛ در جشنواره چهل و یکم.

در ادامه، محمد معتمدی چندین قطعه را به صورت زنده اجرا کرد. معتمدی پیش از اجرا گفت: خوشحالم در جمع عزیزانی هستم که حاصل تلاش آن‌ها در همه زمان‌ها برای ما خاطره‌ساز است، امیدوارم همواره پرقدرت از پس مشکلات بربیایید. به دلیل کرونا نمی‌توانستیم موسیقی زنده داشته باشیم و موسیقی ضبط شده است اما بنده به شکل زنده اجرا می‌کنم.

یادآور می‌شود در ادامه برگزیدگان این رویداد هنری معرفی شدند .

لیست برندگان سیمرغ جشنواره چهلم فیلم فجر به شرح زیر است:

بهترین فیلم

*«موقعیت مهدی» به تهیه‌کنندگی حبیب‌اله والی‌نژاد

بهترین کارگردانی

*رضا میرکریمی برای فیلم «نگهبان شب»

جایزه ویژه بهترین کارگردانی

*امیرحسین عسگری برای فیلم «برف آخر »

دیپلم افتخار بهترین کارگردانی

*سید هادی محقق برای فیلم «دِرب »

بهترین کارگردان فیلم اول

*«موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازی‌فر

بهترین فیلمنامه

*کاظم دانشی برای فیلم «علفزار»

بهترین نقش اول مرد

*امین حیایی برای فیلم «برف آخر»

بهترین نقش اول زن

*طناز طباطبایی برای فیلم «بی‌رویا»

بهترین نقش مکمل مرد

*نادر سلیمانی برای فیلم «ضد»

*علی‌اکبر اُصانلو برای فیلم «نگهبان شب» (دیپلم افتخار )

بهترین نقش مکمل زن

*صدف اسپهبدی برای فیلم «علف‌زار»

*فرشته حسینی برای فیلم «دسته دختران» (دیپلم افتخار )

بهترین فیلمبرداری

*آرمان فیاض برای فیلم «برف آخر»

بهترین تدوین

*حمید نجفی‌راد برای فیلم «علف‌زار»

بهترین موسیقی متن

*مسعود سخاوت‌دوست برای فیلم «موقعیت مهدی»

*بهزاد عبدی برای فیلم «علف‌زار» (دیپلم افتخار)

بهترین چهره‌پردازی

*امید گلزاده برای فیلم‌های «برف آخر» و «شادروان»

بهترین صدابرداری

*مسیح حدپور سراج برای فیلم «موقعیت مهدی»

بهترین صداگذاری

*علیرضا علویان برای فیلم‌های «علف‌زار» و «بدون قرار قبلی»

بهترین طراحی صحنه

*محمدرضا شجاعی برای فیلم «ضد»

بهترین طراحی لباس

*مارال جیرانی برای فیلم «خائن‌کشی»

بهترین جلوه‌های ویژه میدانی

*ایمان کرمیان برای فیلم «موقعیت مهدی»

بهترین جلوه‌های بصری

*حسن نجفی و امیر ولی‌خانی برای «دسته دختران»

از اتفاقات عجیب و غیرمنتظره آیین اختتامیه جشنواره چهلم لو رفتن فهرست جوایز یک ساعت مانده به آغاز مراسم بود؛ برخی کانال‌های مجازی و سایت‌های خبری پیش از اعلام رسمی اقدام به انتشار فهرستی از برگزیدگان کردند که این فهرست با نتایج اعلام شده در مراسم هم‌خوانی کامل داشت.