«ضد» روایتی از نفوذ و نفاق

امیرعباس ربیعی که در جشنواره سی و نهم با فیلم «لباس شخصی» خود را به سینمای ایران معرفی کرد، در اثر جدید خود دوباره به سراغ دهه ۶۰ و اتفاقات آن زمان رفته است. فیلم «ضد» که به یکی از برهه‌های تاریخی مهم در ابتدای انقلاب اسلامی می‌پردازد، درامی سیاسی است که به نمایش ابعاد کمتر دیده شده از شخصیت شهید بهشتی می‌پردازد.

آیت الله سید محمد بهشتی که در سال ۱۳۶۰ و در ماجرای انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی به شهادت رسید، یکی از چهره‌های مهم انقلاب اسلامی است که تاکنون در موردشان فیلمی ساخته نشده است. شخصیتی که با وجود انبوه مقالات و مصاحبه‌های موجود از ایشان، کمتر برای مخاطبان امروزی شناخته شده است.

بنا به گفته حمیدرضا جعفریان، رئیس سازمان سینمایی سوره، فیلم «ضد» در بستر روایتی عاشقانه گوشه‌ای از شخصیت و منش این شهید بزرگوار را برای تماشاگران به نمایش می‌گذارد. شخصیتی که با وجود مسئولیت‌های بسیار در دوران بسیار حساس انقلاب در برخورد با جریان‌های سیاسی آن زمان منش بی‌سابقه‌ای را از خود نشان می‌داد. فایل‌های تصویری مناظره‌های شهید بهشتی با گروه‌های مختلف از جمله منافقین، سندی برای اثبات این گزاره است.

اگر به زندگی سیاسی آیت‌الله شهید بهشتی بنگریم متوجه می‌شویم ایشان در بسیاری از موارد با وجود تعارضات فکری و اعتقادی که با این گروهک که بعدها مسبب شهادت ایشان شدند داشت، به گفت‌وگو و مناظره با آنها می‌نشست. شهید بهشتی در خلال این مناظره‌ها و گفت‌وگو‌ها تلاش می‌کردند تا به عنوان یکی از تئوریسین‌های انقلاب اسلامی، در برخورد با بسیاری از سوالات جریان‌های فکری مقابل به تبیین مواضع انقلاب اسلامی بپردازند.
همین تفکرات و سخنان ایشان در مقابل جریان‌های فکری غرب‌زده، مارکسیست‌ها و منافقین باعث شد تا گروه‌هایی که توان رویارویی در مناظرات و گفتگو‌ها را نداشتند به فکر ترور ایشان بیافتند. زیرا تفکرات و عقاید شهید بهشتی را مانعی برای رسیدن به اهدافشان می‌دانستند. اما با این وجود شهید بهشتی همچنان در برخورد با این افراد به عدالت رفتار می‌کردند.

گریزی به سخنان اطرافیان شهید بهشتی پیرامون برخورد ایشان با اعضای منافقین، خود گواه منش و خصوصیات این شهید بوده است. خصوصیاتی که بخش کوتاهی از آن در فیلم «ضد» به نمایش گذاشته شده است. خصوصیاتی که باعث می‌شدند بسیاری از افراد که در گروه‌های سیاسی مخالف بودند، با دیدن منش شهید بهشتی جذب او شوند.

برخورد ایشان با برخی از اعضای گروهک منافقین خود قابل تامل است. به طور مثال شهید بهشتی در برخورد با یکی از اعضا که در سخنرانی ایشان اختلال ایجاد کرده بود، با صبر و شکیبایی به او اجازه داد تا با آزادی بیان کامل سخنان خود را بازگو کند. این روایت خود نشان از میزان صبر و شکیبایی شهید بهشتی در برخورد با جریان‌های فکری مختلف در ابتدای انقلاب بود.

با این وجود شهید بهشتی در بسیاری از موارد با رفتارهای هنجارشکنانه و تفرقه‌انگیز این گروهکها نیز برخورد جدی داشتند. برخوردهایی که نشان از اشراف ایشان به ماهیت این گروهک‌ها و اهداف خصمانه آن‌ها داشت. همین وجوه شخصیت برجسته آیت الله بهشتی بود که علت ترور ایشان توسط گروهک منافقین در هفتم تیر سال ۱۳۶۰ شد تا به خیال خود بتوانند شعله انقلاب را در دل انقلابیون خاموش کنند.

اما این شعله خاموش نشده است و هنوز زنده است. با گذشت بیش از چهل سال از شهادت این شهید بزرگوار، جوانانی همچون امیر عباس ربیعی هستند تا با ارائه فیلمی خوب درباره این شهید و دیگر شهدای حادثه هفتم تیر، به مخاطب امروزی نشان دهند که جریان نفوذ چگونه می‌تواند دوست را دشمن و دشمن را دوست جلوه دهد.