در گفت‌وگو با پانا بررسی شد؛
دیپلماسی یا جنگ؛ چشم‌انداز تنش میان دولت‌ها بر سر اوکراین
تهران (پانا) - یک کارشناس مسائل اروپا درباره بالا گرفتن تنش‌ها بین روسیه با ناتو و آمریکا بر سر اوکراین گفت بحران اوکراین به نقطه خطرناکی رسیده و هر دو طرف تلاش می‌کنند با طرح خواسته‌های حداکثری خود بتوانند از فضای موجود بیشترین بهره‌برداری را در جهت عقب‌نشینی طرف مقابل از مواضعش داشته باشند.
پرویز پیکری - مرتضی مکی در گفت‌وگو با پانا با اشاره به اینکه روس‌ها به نوعی در برابر سیاست‌های توسعه ناتو، صف‌آرایی نظامی در مرزهای اوکراین کرده‌اند، گفت: «روسیه تلاش می‌کند با استفاده از این فضای ترس و نگرانی از بروز جنگ، طرف‌های غربی را وادار به حفظ خطوط قرمز مسکو در جهت محدود کردن توسعه ناتو کند.»
وی با اشاره به اینکه خبرهای متفاوتی از سمت دو طرف منازعه منتشر شده است، ادامه داد: «شاید خبر خوشبینانه و امیدوارکننده این باشد که رئیس‌جمهور و وزیر خارجه اوکراین از گفت‌وگوهای نرماندی ابراز رضایت کرده و دو طرف قبول کرده‌اند که مذاکرات گروه نرماندی با مشارکت فرانسه، آلمان، اوکراین و روسیه، به زودی در آلمان ادامه پیدا کند.»
مکی تاکید کرد: «این رویکردها نشانه‌ای از راغب بودن روسیه در جهت استفاده از دیپلماسی برای کاهش تنش موجود است.»
این کارشناس مسائل اروپا با اشاره به تهدیدهای مکرر مقام‌های آمریکایی درصورت مداخله نظامی روسیه در اوکراین، گفت: «دولت انگلیس نیز تلاش می‌کند که همسو با آمریکایی‌ها سیاست تهدید نظامی را پیش ببرد. هواپیماهای انگلیسی و آمریکایی نیز همچنان ارسال سلاح به اوکراین را ادامه می‌دهند.»
وی ادامه داد: «از طرف دیگر فرانسه و آلمان به عنوان دو کشور گروه نرماندی نیز مواضع‌شان مهم است؛ دو کشوری که از آن‌ها به عنوان موتور محرکه اتحادیه اروپا و سیاستگذاران اصلی این اتحادیه یاد می‌شود.»
به گفته مکی، فرانسوی‌ها و آلمانی‌ها تلاش دارند تا ضمن رایزنی میان مقامات اوکراین و روسیه، از تشدید تنش جلوگیری کنند. چرا که پاریس و برلین به خوبی نسبت به این نکته آگاه هستند که هرگونه بروز جنگ و حتی نشانه‌هایی از یک برخورد نظامی، هزینه‌های سنگینی برای اروپا به دنبال خواهد داشت.
کارشناس مسائل اروپا با بیان این موضوع که آمریکا در این خصوص کمتر با آلمان و فرانسه همسو است، گفت: «این در حالی است که برلین همواره تلاش کرده در سیاست‌های فراآتلانتیکی، دیدگاه‌های محافظه‌کارانه‌ای داشته باشد و مقام‌های آلمانی نیز در قبال سیاست‌های توسعه ناتو از سوی آمریکا ابراز نظر صریحی انجام نداده‌اند؛ اما در رابطه با تنش موجود، این همسویی و همراهی دیده نمی‌شود. همچنانکه شاهد بودیم صدراعظم آلمان و وزیر خارجه این کشور تاکید دارند که مسیر دیپلماسی باید به عنوان مهمترین راهبرد در جهت کاهش تنش در بحران اوکراین مدنظر باشد.»
مکی با اشاره به اینکه آلمان‌ها تلاش‌شان معطوف به این است که از بروز تهدیدات نظامی نسبت به روسیه خودداری کنند، ادامه داد: «این رویکرد تا جایی تقویت شده که دولت برلین ارسال سلاح به اوکراین را متوقف کرده و با وجود انتقادات تندی که مقامات آمریکایی نسبت به سیاست‌های محافظه‌کارانه آلمان‌ها در قبال روسیه دارند، اما مقامات برلین انگیزه‌ای برای تغییر موضع خود در خصوص بحران اوکراین ندارند.»
این کارشناس با جمع‌بندی مجموع تحولات گفت: «از یک سو ما شاهد شکاف عمیق در اتحادیه اروپا و آمریکا به عنوان دو طرف اصلی پیمان ناتو در مواجهه با بحران اوکراین هستیم و از سوی دیگر آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند با تشدید تهدیدهای خود از دادن هرگونه امتیاز به مسکو در جهت حفظ خطوط قرمز روسیه که همان توقف توسعه ناتو به سمت اوکراین است، خودداری کنند.»
وی تاکید کرد که فضای ابهام و تنش در بحران اوکراین ادامه خواهد یافت.
همچنین در رابطه با بروز جنگ بین اوکراین و روسیه، این کارشناس چنین گزینه‌ای را بعید دانست ولی گفت که تشدید بحران و تنش، هزینه‌های سیاسی و اقتصادی زیادی برای روسیه و اوکراین در میان‌مدت و بلندمدت به همراه خواهد داشت.
کارشناس مسائل روسیه و اروپا در نهایت در ارزیابی پیشنهاد رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه با هدف میانجیگری بین روسیه و اوکراین و دلایل ارائه چنین پیشنهادی گفت: «ترکیه یکی از اعضای ناتو است و رابطه خوبی با اوکراین دارد. ضمن اینکه شرکت‌های ترکیه سرمایه‌گذاری‌های زیادی در اوکراین انجام داده‌اند و روابط اقتصادی خوبی میان کی‌یف و آنکارا برقرار است. از طرف دیگر روابط ترکیه با روسیه از منظر سیاسی، نظامی و امنیتی نیز در سال‌های اخیر بسیار بهبود یافته و پررنگ‌تر شده است.»
وی ادامه داد: «ترکیه سعی دارد از فضای موجود با هدف ارتقای جایگاه این کشور به عنوان یک قدرت منطقه‌ای استفاده کند.»
مکی گفت: «بعید به نظر می‌رسد ترکیه بتواند نقش یک میانجیگر را بین روسیه و اوکراین ایفا کند. درواقع در جایی که آمریکا، آلمان و فرانسه تلاش برای میانجیگری بین روسیه و کی‌یف دارند و هدف‌شان کاهش تنش اوکراین است قطعا جایگاهی برای آنکارا نمی‌توان متصور بود. به ویژه که فرانسوی‌ها و آلمانی‌ها اصلا مایل نیستند که ترکیه در این بحران نقش‌‌آفرینی داشته باشد. لذا این اظهارنظر اردوغان بیشتر یک ابراز وجود از سمت ترکیه قلمداد می‌شود تا اینکه واقعا این کشور بتواند در بحران اوکراین نقشی جدی به عنوان میانجیگر ایفا کند.»
ارسال دیدگاه