3 برابر شدن تولید محصولات کشاورزی آذربایجان‌شرقی

به گزارش روابط عمومی عمومی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی، اکبر فتحی در گفت‌وگو با خبرنگاران ضمن تبریک فرارسیدن دهه­ فجر و تسلیت به مناسبت در گذشت آیت‌الله صافی گلپایگانی، عنوان کرد: استان آذربایجان‌شرقی در تولید ۲۱ قلم محصول کشاورزی رتبه یک تا ششم کشوری را از آن خود ساخته است و وقتی از امنیت غذایی صحبت می‌کنیم منظور وجود غذای کافی هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی است.

وی افزود: در مورد ۲۱ قلم کالای مدنظر که شامل قوت غالب مردم از جمله گندم و نهاده‌های دامی شامل جو و محصولات باغی و دامی می‌شود می‌توان گفت، تمام کالاها علاوه بر اینکه از کمیت مورد نیاز برخوردارند و می‌توانند غذای مورد نیاز جامعه را تأمین کنند از کیفیت لازم نیز برخوردار هستند.

فتحی اضافه کرد: قسمتی از محصولات تولیدی به ویژه گوشت قرمز، لبنیات و گندم و جو را اگر در نظر بگیریم مازاد بر نیاز استان تأمین و تولید می‌شود که می‌توان این مازاد را به استان‌های دیگر و مازاد سبزیجات و صیفی‌جات و کالاهای صنعتی شده را نیز به خارج از کشور صادر کرد.

وی گفت: این در حالی است که در مقایسه با ۴۳ سال قبل (پیروزی انقلاب اسلامی) به لحاظ منابع با محدودیت مواجه شده‌ایم و با لحاظ کردن شرایط اقلیمی و خشکسالی‌های اخیر می‌توان ملاحظه کرد که حوضه دریاچه ارومیه که بزرگترین حوضه آبریز استان است و در سال‌های گذشته ۵۰ درصد تولیدات کشاورزی استان را پوشش می‌داده است، در سال‌های اخیر با بحران کم آبی مواجه شده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان ادامه داد: در حوزه‌های دیگر نیز خاکی که از آن صحبت می‌شود در معرض انواع تهدیدات واقع شده و در واقع بخشی از آن از دسترس و حیّز انتفاع برای تولید خارج شده است، اما با وجود این مسائل، تولید کشاورزی استان افزایش پیدا کرده است و در مقایسه با ۴۳ سال قبل تولید استان حدود سه برابر شده است که علت این امر استفاده از دانش روز و وارد کردن دانش و تکنولوژی جدید به مزرعه و واحدهای تولیدی است که با تجربه کشاورزان تلفیق شده و عملکرد را در واحد هکتار و واحد سطح افزایش داده است. به عنوان مثال در مورد مزارع گندم عملکرد در واحد سطح از حدود یک و نیم تن در گذشته با استفاده از روش‌های علمی و نوین تا ۱۲ تن افزایش یافته است. این امر در مورد گلخانه‌ها نیز صادق است که عملکرد آن در هر هکتار ۴۵۰ تن است. در صورتی که عملکرد در فضای آزاد حدود ۴۰ تن است.

فتحی اذعان کرد: یکی از سیاست‌هایی که وزارت جهاد کشاورزی اخیراً اتخاذ کرده است، توسعه گلخانه‌هاست که استان آذربایجان‌شرقی مقام اول را در توسعه گلخانه‌ها داراست و در دو سال گذشته در این زمینه مقام اول را کسب کرده است، در واقع این استان سالانه حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ هکتار توسعه گلخانه داشته و خوشبختانه تقاضا برای توسعه بیشتر نیز نسبت به گذشته افزایش یافته است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان‌شرقی، تصریح کرد: هدفگذاری صورت گرفته نیز افزایش گلخانه‌ها تا ‌یک‌هزار هکتار را مدنظر دارد و در این راستا ساختاری تحت عنوان شهرک‌های کشاورزی وجود دارد که به توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای پرداخته و به تأمین گاز، آب و برق مورد نیاز گلخانه‌ها از محل اعتبارات دولتی اقدام می‌کنند که در نهایت زمین آماده تحویل سرمایه‌گذار داده می‌شود.

ایجاد شهرک‌های کشاورزی و گلخانه‌ای

وی ادامه داد: هم‌اکنون ایجاد شهرک‌های کشاورزی و گلخانه‌ای در اختیار خود استان است و توسعه گلخانه‌ها تا یک‌هزار هکتار بر این مبنا هدفگذاری شده است و در شهرستان مرند و اراضی حول محور انتقال آب رودخانه ارس، پایاب سد خداآفرین و شهرستان‌های عجب‌شیر، اهر، کلیبر این برنامه‌ریزی صورت گرفته است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان، افزود: باید این واقعیت را پذیرفت که کشورهایی همانند کشور ما و استان‌هایی مانند استان آذربایجان‌شرقی با منابع محدود آبی ناگزیرند به سمت توسعه گلخانه‌ها حرکت کنند که هم نسبت به فضای آزاد ۱۰ برابر تولیدات بیشتری دارد و هم با تولید محصولات سبزی و صیفی و جالیزی در گلخانه‌ها فضا برای کشت محصولات دیگر مانند نهاده‌های دامی (مانند ذرت و سویا که در حال حاضر از خارج وارد می شوند) آزاد خواهد شد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان با اشاره به موفقیت‌های مغفول مانده‌ای که قرارگاه امنیت غذایی نیز جزو آن است، گفت: یکی از موفقیت‌هایی که دولت کسب کرده اجرای قانون انتزاع است.

وی ابراز کرد: طبق این قانون همه زنجیره­ مربوط به تولید، تامین، توزیع و نظارت بر کالاهای اساسی از دستگاه‌های دیگر به ویژه از سازمان صنعت و معدن و تجارت اخذ و به سازمان جهاد کشاورزی محول شده است که این امر توفیقی برای دولت محسوب می‌شود که در اثنای مشکلات زیادی که با آن مواجه هستیم از این موفقیت یاد نمی‌شود اما نتیجه موفقیت این است که امروز قیمت مصوب مرغ که در ستاد تنظیم بازار کشور تصویب می‌شود، ۱۳۰ هزار تومان است، در حالی که در بعضی جاها به قیمت ۲۸ یا ۲۷ هزار تومان عرضه می‌شود و یا موفقیت در تثبیت قیمت تخم مرغ، شکر و برنج‌های وارداتی ( شامل برنج ایرانی نمی‌شود) و قند و روغن که در مورد این کالاها هم فراوانی محصول انجام شد و هم تثبیت قیمت، افزایش قیمتی هم که وجود داشته است ناشی از افزایش قیمت دولتی است که مالیات بر ارزش افزوده را شامل می‌شود.

فتحی با بیان اینکه در جلسات قرارگاه امنیت غذایی که روزانه ساعت ۷ صبح برگزار می‌شود، نهادهای نظارتی و دستگاه‌های مرتبط حدود یک‌ ربع از جلسه را به کنترل و بررسی قیمت کالاها اختصاص می‌دهند که مشاهده روزانه افزایش کاهش یا ثبات قیمت کالا می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های آتی موثر واقع شود.

وی ادامه داد: هرگونه مشکل در حوزه تولید و توزیع کالاهای اساسی در این جلسات مورد بحث و بررسی و تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد و با برگزاری این جلسات در طول سه، چهار ماه گذشته ثبات لازم در زمینه تولید و توزیع مرغ در استان حاصل شده است که با ایجاد یک سری واحدهای جدید و افزایش ظرفیت و ساماندهی واحدهای غیرمجاز این نتیجه حاصل شده است و در واقع از ظرفیت موجود استفاده بهینه صورت گرفته است.

فتحی با بیان اینکه موفقیت دیگر در ارتباط با جلوگیری از کشتار دام مولد بوده است که اذهان عمومی را تحت تاثیر قرار داده بود، گفت: به این ترتیب که دولت برای حمایت از بخش دام مقرر کرد به ازای هر راس دام سبک ۱۲۰ کیلو جو به قیمت مصوب دولتی به دامدار داده شود تا با استفاده از این سهمیه بتواند دام را بعد از تولید و در زمان مناسب برای کشتار بفرستد، خوشبختانه سهمیه مشخص شده برای استان آذربایجان‌شرقی به اتمام رسیده و با امضای استاندار سهمیه دیگری در خواست شده است.

وی ادامه داد: در زمینه حل مشکل دام حذفی نیز که دامداران نمی‌توانستند دام خود را به قیمت مناسب در بازار به فروش برسانند، از طریق شرکت پشتیبانی دام اقدام به خرید دام حذفی و ارسال آن به کشتارگاه و انجماد و ذخیره‌سازی آن شده است که می‌تواند در شرایط اضطرار و کمبود به بازار عرضه شود.

افزایش ضریب مکانیزاسیون یکی از اولویت‌های بخش کشاورزی است

فتحی با اشاره به اینکه افزایش ضریب مکانیزاسیون یکی از اولویت‌های بخش کشاورزی است که می‌تواند جلوی ضایعات را گرفته و به تولید بیشتر منجر شود، یادآور شد: نوسازی ناوگان کشاورزی که برخلاف افکار عمومی که بیشتر تراکتور را در نظر می‌گیرد، شامل ادوات دنباله‌بند نیز می شود که مرحله اول و اصلی کشاورزی را انجام می‌دهند در این راستا خط اعتباری برای بخش کشاورزی مصوب شده است که سالانه اعتباری حدود ۱۲۰ میلیارد تومان به این بخش برای خرید تراکتور و کمباین و ادوات دنباله‌بند اختصاص می‌یابد. خوشبختانه در استان آذربایجان شرقی همواره علاوه بر اینکه سهمیه تعیین شده جذب می‌شود از بحث اعتبارات شناور نیز استفاده می‌شود و به این ترتیب ضریب مکانیزاسیون استان به لحاظ وجود ادوات در مقایسه با متوسط کشوری در وضعیت مطلوب‌تری قرار دارد.

فتحی بیان کرد: باید در نظر داشت که زمین‌‍‌های کشاورزی ناگزیر در معرض انواع تهدیدات قرار دارند زیرا توسعه شهرها و روستاها و مناطق مسکونی و همین‌طور ایجاد شبکه‌های راه و گاز و برق و آب که از طریق زمین‌های کشاورزی صورت می‌گیرد، باعث تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی می‌شود و این زمین‌ها را از حیز انتفاع خارج می‌سازد تا تغییرات اقلیمی که اتفاق می‌افتد مانند شور شدن آب که به شور شدن خاک منجر می‌شود، بخشی از زمین‌های کشاورزی را از دسترس خارج می‌سازد که اینگونه تغییرات غیرقابل اجتناب است. اما جای تاسف برای بخش دیگری است که با وجود تمام این تهدیدات با خواست خود بخشی از زمین‌های کشاورزی را تحت عناوین مختلفی مانند ویلاسازی و کاربری‌های مختلفی که ضرورتی برای آن وجود ندارد،(حداقل در حجم زیاد ضرورتی ندارد) از دسترس خارج می سازد.

وی ادامه داد: هم اکنون قانونی تحت عنوان قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی وجود دارد که بر پیشگیری بیشتر تاکید می‌کند و در سیاست‌های اخیر جهاد کشاورزی براساس سیاست‌های دولت حرکت به سمت پیشگیری هدفگذاری شده است تا با استفاده از انواع سامانه‌ها و شناسایی موارد قبل از ساخت و ساز ممانعت به عمل بیاید و از هدر رفتن سرمایه ملی جلوگیری شود ولی اگر زمانی ساخت و ساز نیز اتفاق بیفتد، طبیعتاً از ظرفیت‌های قانونی استفاده خواهد شد و قلع و قمع( که البته مدنظر نیست) اتفاق خواهد افتاد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان گفت: در بخش کشاورزی ایجاد زیرساخت‌ شبکه‌های آبیاری و تامین منابع آب کشاورزی از طریق سدسازی و ایجاد شبکه‌های آبرسانی در پایاب آن جزو مهم‌ترین طرح‌هایی بوده است که در بخش صنعتی کشاورزی اجرا شده است امروز در پایاب اکثر سدهای ایجاد شده شبکه‌های آبرسانی اجرایی شده است و تامین اعتبار باقی موارد نیز در برنامه سفر امسال ریاست جمهوری به استان در نظر گرفته شده است. تا هم از منابع آب به طور بهینه استفاده شود و هم اینکه بدون زحمت زیادی آب به مزارع منتقل شود و ایجاد گلخانه‌ها و افزایش ضریب مکانیزاسیون در راستای صنعتی کردن بخش کشاورزی بوده است.

نظام بهره‌برداری اراضی کشاورزی مهم‌ترین دغدغه بخش کشاورزی است

وی، مهم‌ترین دغدغه بخش کشاورزی که هم اکنون وجود دارد و باید در آینده حل شود را نظام بهره‌برداری اراضی کشاورزی دانست و خاطرنشان کرد: خرد بودن اراضی کشاورزی مشکلی است که باید به سمت یکپارچه‌سازی حرکت کند تا یک‌جا کشتی صورت گیرد. در این راستا هم آموزش کشاورزان و هم ادوات کشاورزی باید در نظر گرفته ‌شود، اما به‌دلیل محدودیت‌هایی که هم‌اکنون در این زمینه وجود دارد، سیاست وزارت جهاد کشاورزی در جهت حرکت به سمت کشاورزی قراردادی است و در ابلاغیه وزیر جهاد کشاورزی نیز آمده است که از این به بعد هیچ بذر و نهالی کاشته نمی‌شود مگر اینکه مالک نهایی آن مشخص شود و به این صورت مشکلاتی که هر ساله در مورد وجود مازاد یا کمبود محصولات کشاورزی در بازار وجود دارد مرتفع شود.