ابعاد همکاری سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با جهاد دانشگاهی بررسی شد
تهران (پانا) - در راستای دریافت ابعاد همکاری، نشست هم اندیشی سازمان با جهاد دانشگاهی، با حضور رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی و جمعی از مدیران و معاونین دو سازمان برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، در ابتدای جلسه، حسن ملکی، برگزار این جلسه را مثبت خواند و در این باره گفت: همان‌طور که مستحضر هستید، این جلسه متعاقب نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی جهاد دانشگاهی و بازدید ما از این بخش شکل گرفته است زیرا به لحاظ علمی و پژوهشی این بازدید بسیار مثمرثمر بود. در ادامه و با توجه به تأکیدات وزیر محترم وزارت آموزش و پروش، ما خواستار برگزاری جلسات و تداوم روابط شدیم بنابراین اتفاق پیش رو بسیار مثبت و حاصل تلاش‌های انجام شده است.
سازمان پژوهش ارگانی ویژه و منحصربه‌فرد است
وی سازمان پژوهش را منحصربه‌فرد در کشور خواند و اظهار کرد: این سازمان یک ارگان ویژه است زیرا همه رسانه‌ها و کتابهای درسی از دوره پیش‌دبستان تا پایان دوره متوسطه در این سازمان طراحی می‌شوند. همین امر نیز می‌تواند اهمیت این بخش را نشان دهد زیرا نظام تعلیم و تربیت رسمی به وسیله کارشناسان این سازمان اداره می‌شود و در این بخش، آثار تولید، ارزشیابی، اصلاح و ارزیابی می‌شوند. بر همین مبنا نیز مسئولان کشور از مقام معظم رهبری تا سایر بخش‌ها عنایت ویژه‌ای به این سازمان دارند. همان‌طور که می‌دانید مقام معظم رهبری سازمان پژوهش را قلب آموزش و پرورش نامیدند و توجه ویژه‌ای نیز بر افراد این سازمان وجود دارد؛ به همین خاطر می‌توان گفت که بسیار مورد توجه و تأکید مقام معظم رهبری قرار دارد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: در زمان طاغوت نیز، مسئولان بنا بر مرام و مسلک طاغوتی خود، بر اهمیت این سازمان تأکید داشتند که اسناد آن نیز موجود است؛ این امر نشان می‌داد که آن‌ها نیز می‌دانستند اگر قرار است متناسب با شئونات خود افراد را شکل دهند، باید از طریق این سازمان اقدام کنند لذا این سازمان دارای اهمیت بسیار خاصی است. در واقع پژوهشگران، عالمان و ... چنانچه بخواهند در این سازمان تأثیرگذار شوند، وارد یک عرصه عبادی و معنوی نیز می‌شوند زیرا این بخش علاوه بر جنبه علمی دارای ابعاد معنوی است چرا که ما برای کودک پاک و معصوم خوراک معنوی تولید می‌کنیم.
ملکی بر لزوم بهره‌برداری دو طرف از پژوهش‌های انجام شده تأکید کرد و گفت: نمایشگاه جهاد دانشگاهی به ما نشان داد که چه دستاوردهای خوبی در جهاد دانشگاهی وجود دارد اما با سازمان مرتبط نشده است؛ این در حالی است که ما نیز در سازمان و درون پژوهشگاه‌ها چنین دستاوردهایی را داریم لذا لازم است که بر تعامل بیشتر سرمایه گذاری کنیم. نکته جالب در این بخش، بررسی سرمایه‌های اجتماعی استان به استان در جهاد دانشگاهی است که می‌تواند در مسیر کار ما، مفید واقع شود بنابراین جلسه پیش رو می‌تواند بر مبنای یک تعامل مفید و سازنده پایه گذاری شود.
مشارکت یکی از شاخصه های توسعه علم در سطح دنیاست
وی تأکید کرد: همان‌طور که مستحضر هستید، در دنیا یکی از شاخص‌های توسعه علم، مشارکت است؛ تا جایی که اساساً شیوه مشارکت، شامل تحقیقات و تألیفات مشترک و ... ملاک شاخصی هستند لذا ما نیز باید بر این بعد تأکید داشته باشیم و باید آن را تقویت کنیم. بدیهی است که هر سازمان و نهادی به انجام پژوهش‌های مورد نیاز خود می‌پردازد بنابراین نمی‌توان گفت که آنچه ما انجام می‌دهیم به تمام سؤالات پاسخ می‌دهد زیرا ممکن است در برخی از جهات، پژوهش‌های سایرین نیز به یاری ما بشتابد و بالعکس. با این دیدگاه علم امکان سفر پیدا می‌کند و می‌تواند از ذهنی به ذهن دیگر، یا سازمانی به سازمان دیگر سفر کند. سفر علم امروز بسیار تعیین کننده است البته موضوع نظر ما جغرافیایی نیست بلکه مبحث ذهنی، شخصیتی و روحی و روانی است. در این راستا کار با ارزشی که جهاد دانشگاهی شکل داده بود و آثاری که ارائه شد، نشان داد که تمام علاقه‌مندان و فعالان مسائل اجتماعی و فرهنگی می‌توانند از این امکانات استفاده کنند که امر بسیار مهم و مؤثری است. بر همین مبنا این برنامه شروعی برای مراودات علمی بعدی خواهد بود و امیدواریم که به سمت تداوم این نوع تعاملات حرکت کنیم.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی درباره اقدامات این بخش توضیح داد و گفت: همان‌طور که اطلاع دارید، ما در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی درون یک مسیر تحول قرار داریم لذا در یک زمان نزدیک، یعنی از سال ۱۴۰۱، کار آغاز خواهد شد و طی چند سال آینده، سعی خواهیم کرد تا بسته‌های تربیت و یادگیری را جایگزین کتابهای درسی کنیم البته این به معنای حذف کتابهای درسی نیست اما این بسته‌ها تلاش در غنی‌سازی رسانه‌های تربیت و یادگیری خواهد داشت و یک فضای خاصی در نظام تعلیم و تربیت کشور ما به وجود خواهد آمد. تلاش ما این است که به صورت نظام‌مند و هدفمند و با الگوی هدفمند، بنا را به مبنا متصل کنیم و اسناد بالادستی را محقق سازیم تا برنامه‌های درسی نزدیک به واقعیت تولید شوند.
ضرورت بررسی اقدامات زیربنایی به شکل مشترک
در ادامه جلسه، پور عابدی، معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی، ضمن تبریک ایام بیان کرد: ما در جهاد دانشگاهی به عنوان نهادی که مولود انقلاب فرهنگی است، سعی داریم که در دانشگاه‌ها، خروجی‌های آموزش و پرورش را که به نوعی نخبگان هستند، دریابیم. در این راستا، ما هر فعالیتی که انجام شده را به صورت زیربنایی نیز بررسی کردیم اما به نظر می‌رسد که برخی از اقدامات باید از قبل از دوران دانشگاه و در زمان آموزش و پرورش بررسی شود البته این مبحث گاهی به مهد کودک‌ها و دوران پیش از دبستان نیز کشیده می‌شود.
وی ادامه داد: ما درون جهاد دانشگاهی، در حوزه چالش‌های اجتماعی فعال هستیم و با دانشجویان نیز ارتباط مستمری داریم لذا بسیاری از چالش‌ها را به خوبی می‌شناسیم، به همین خاطر فکر می‌کنم که باید برای برخی چالش‌ها به آموزش و پرورش مراجعه کرد. به عنوان مثال وقتی راجع به کارآفرینی و اشتغال صحبت می‌کنیم متوجه چالش‌هایی خواهیم شد زیرا فارغ التحصیلان ما دیگر مانند گذشته موقعیت شغلی ندارند بنابراین افراد باید به سمت خود اشتغالی و کارآفرینی حرکت کنند.
معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی تأکید کرد: ورود به این عرصه اما نیازمند توجه به زیرساخت‌های متعددی است؛ و باید درباره مفاهیم متعددی مانند کار فکر کنیم زیرا تعریف نادرست برخی مباحث در درون اجتماع باعث ضد ارزش شدن و بی‌ارزش شدن برخی از عرصه‌ها می‌شود. به همین منظور آموزش و پرورش در این عرصه نقش بسیار پررنگی دارد لذا ما یک دفتر همکاری بین جهاد دانشگاهی و آموزش و پرورش برنامه ریزی شده بود اما متأسفانه علی‌رغم کارهای خوبی که انجام شد، آنچه مد نظر ما بود، محقق نشد. اتفاق امروز مثبت است و امیدواریم که بتواند برخی از عقب ماندگی‌ها را نیز در این عرصه نیز جبران کند.
منزوی از جهاد دانشگاهی بر لزوم همکاری طرفین تأکید کرد و گفت: در حالت کلی و درون حوزه علوم انسانی ۴۰ گروه پژوهشی و ۳۲ مرکز خدمات تخصصی داریم که در سراسر کشور پراکنده هستند. حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی و آسیب‌های اجتماعی، روانشناسی، مشاوره و علوم تربیتی، مدیریت، هنر و بخش‌هایی نظیر الهیات، سیاسی، ادبیات، کارآفرینی و ... از جمله بخش‌هایی هستند که به صورت ویژه می‌توانند با آموزش و پرورش و سازمان پژوهش مرتبط شوند لذا می‌توان همکاری‌ها را بر این بخش‌ها متمرکز ساخت.
وی در ادامه جلسه گزارشی از حوزه علوم انسانی جهاد دانشگاهی ارائه کرد و ابعاد مختلف اقدامات این بخش را که امکان تعامل در آن موجود است، تشریح کرد.
هاشمی معاون پژوهشی جهادانشگاهی شهر تهران درباره پژوهشکده‌های جهاد دانشگاهی توضیح داد و گفت: ذیل پژوهشگاه‌های جهاد دانشگاهی ۱۴ حوزه فعال هستند لذا می‌توان در بخش‌هایی به صورت مشترک اقداماتی را دنبال کرد. همان‌طور که مستحضر هستید، در حوزه هویت ایرانی و اسلامی، ما سال‌هاست که مشغول فعالیت هستیم و برای این امر دو بار پیمایش ملی انجام شده است. البته با توجه به محدودیت‌های موجود، کار در ۵ استان انجام شد اما امکان توسعه دادن این امر بر مبنای نیازها آموزش و پرورش وجود دارد.
وی افزود: تکوین و تعالی هویت دانش آموزان نیز از دیگر حوزه‌هایی است که بر روی آن کار انجام شده است. حوزه روابط نسلی نیز، از دیگر مباحثی است که از سال ۸۷ دنبال می‌شود. تلاش ما این بوده که این موضوع را به سطح کاربرد برسانیم لذا کارگاه‌های بسیاری برای این امر برگزار شده و قابلیت بهره‌برداری دارد. با این موضوع گسست و روابط نسلی نیز چند سریال ساخته و اقداماتی نیز در این بخش انجام شد بنابراین پتانسیل ادامه چنین پژوهشی در جهاد دانشگاهی کاملاً موجود است.
چیت ساز در ادامه جلسه، بیان کرد: جهاد دانشگاهی مولود انقلاب است و مانند سازمان پژوهش تأکیدات بسیاری بر این بخش وجود دارد البته در سال‌های گذشته نیز همکاری‌های مشترکی نیز بین جهاد دانشگاهی و سازمان پژوهش وجود داشته است اما این ارتباط نزدیک و تعامل هدفمند را به فال نیک می‌گیریم.
وی افزود: علوم جهاد دانشگاهی از جمله بخش‌های بومی است لذا در حوزه کارآفرینی و اشتغال نیز، ما در زمره قدیمی‌ترین ارگان‌های فعال هستیم بنابراین پیشنهاد من این است که در ساحت‌های تعلیم و تربیت اقتصادی، حرفه‌ای، علمی و فناورانه، با سازمان همکاری داشته باشیم و کمک کنیم که در بحث طراحی فرایند، برنامه و محتوای آموزشی همکاری داشته باشیم تا بتوانیم به توانمند سازی معلمان برسیم و کار در بدنه آموزش و پرورش مورد استفاده قرار گیرد.
شناخت کامل ابعاد سازمان پژوهش در راستای تعامل ضروری است
محمد صالح مذنبی، مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی نیز در این بخش از جلسه گفت: مجموعه جهاد دانشگاهی یک حرکت نوین را در حوزه فناوری آموزشی داراست و به تولید محتوای آموزشی و یک رسانه آموزشی و تربیتی پرداخته است؛ البته این موضوع به شکل عام دنبال شده، اما اگر بتوانیم شرایط همکاری بین این مجموعه با سازمان را فراهم کنیم، امکان بهره‌برداری از این بخش، در جشنواره‌ها، رمزینه‌ها و ... امکان‌پذیر خواهد شد و می‌توانیم از ظرفیت جهاد دانشگاهی در این زمینه بهره‌مند شویم.
علی محبی، معاون برنامه ریزی درسی و تولید بسته های تربیت و یادگیری سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی نیز در ادامه جلسه بیان کرد: هم سازمان جهاد دانشگاهی و هم سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، مولود انقلاب و دلسوز آن هستند که اهداف مشترکی را در راستای رشد نظام مقدس جمهوری اسلامی دنبال می‌کنند. همان‌طور که مستحضر هستید، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، دارای مأموریت‌های بسیار گسترده‌ای است و کارها در این بخش بسیار متنوع و مهم هستند لذا لازم است که بتوانیم از ظرفیت‌های مختلف در کشور بهره‌برداری کنیم.
وی افزود: بدیهی است که جهاد دانشگاهی یکی از این ظرفیت‌های بسیار خوب است که می‌تواند در این مسیر به یاری سازمان پژوهش بشتابد لذا می‌توان از این روند، برای بخشی از نیازهای سازمان و در بخش پژوهش‌های هدفمند و مسئله محور استفاده کرد. نکته دیگر ظرفیت ساختاری و جغرافیایی جهاد دانشگاهی است لذا از این بعد نیز می‌توان برای برخی از مأموریت‌های سازمان بهره‌مند شد.
معاون سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی تصریح کرد: تعامل و همکاری در این بخش، منوط به این است که ملاحظات متعددی را مورد توجه قرار دهیم. در این راستا لازم است که همکاران جهاد دانشگاهی اشراف کافی به مأموریت‌ها و ابعاد مختلف سازمان داشته باشند زیرا خروجی ظرفیت‌ها زمانی کاربردی است که معطوف به شناخت دقیق و کامل از سازمان باشد. توجه به بعد زمانی نیز از دیگر نکاتی است که باید در تعاملات مشترک مورد توجه قرار گیرد.
طراحی الگوهای اجرای در مسیر پژوهش‌ها الزامی است
سعید بدیعی، مدیر کل حوزه ریاست سازمان پژوهش نیز از عناوین پژوهشی ارائه شده توسط جهاد دانشگاهی تشکر کرد و گفت: برای هر کدام از پژوهش‌های مطرح شده، ما نیازمند یک الگوی اجرایی هستیم زیرا باید بتوانیم این ابعاد را دربسته‌های تربیت و یادگیری پیاده سازی کنیم. به عنوان مثال پژوهش سبک زندگی ایرانیزه از جمله موضوعات مهم و دغدغه‌های فعلی برنامه‌های ما هستند بنابراین لازم است که یک کمیته کارشناسی مشترک برای احصاء مسائل از بین موضوعات مطرح شده انجام شود و در گام بعد بتوانیم به تفاهم نامه دست پیدا کنیم.
وی افزود: در بحث تولید محتوا برای آموزش معلمان نیز، می‌توان از ظرفیت‌های جهاد دانشگاهی بهره‌برداری کرد ضمن اینکه امکان استفاده از تجربیات این بخش در کاردانش و فنی و حرفه‌ای نیز وجود دارد.
افشار بهمنی، مدیرکل دفتر تألیف کتابهای فنی و حرفه‌ای و کاردانش نیز در ادامه جلسه گفت: آنچه که ما در شاخه‌های فنی حرفه‌ای و هنرستان‌ها دنبال می‌کنیم توجه بیشتر به بازار کار است. بدیهی است که هر کدام از رشته‌های این بخش دارای زیر شاخه‌هایی دارند که در بخش‌های جهاد دانشگاهی و درون استان‌ها به خوبی، بر روی آن کار شده است.
وی افزود: در حال حاضر ارزشیابی برنامه‌های درسی از جمله اولویت‌های مهم است لذا تحلیل وضع موجود بسیار به ما کمک می‌کند. تدوین برنامه‌های درسی متناسب با آمایش سرزمینی نیز از دیگر موضوعاتی است که باید دنبال شود. در این راستا بهره‌برداری از زیرساخت‌های جهاد دانشگاهی در استان‌های مختلف می‌تواند بسیار به یاری ما بشتابد و در بحث شایستگی‌های پایه یا مهارت‌های نرم، کارساز باشد.
رامین نوظهوری، مشاور رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی نیز اظهار کرد: قطعاً جهاد دانشگاهی با ساختار نیمه متمرکز و گستردگی موجود، می‌تواند به یاری سازمان بشتابد زیرا همان‌طور که مستحضر هستید، یکی از مهم‌ترین تارنماهای موجود در بخش پژوهش‌ها، مربوط به جهاد دانشگاهی است لذا این همکاری را می‌توان به فال نیک گرفت.
وی افزود: مدیریت این روابط از جمله مهم‌ترین مباحث است که باید بر روی آن فکر کنیم زیرا این بخش دارای فاکتورهای بسیاری است. در واقع برای شکل گیری یک تفاهم نامه و ارتباطی پویا و مفید باید ابعاد مختلف و نحوه همکاری‌ها را کاملاً مشخص کنیم.
معصومه نجفی، مدیرکل دفتر تألیف کتابهای آموزش عمومی و متوسطه نظری نیز اظهار کرد: عناوین مطرح شده در گزارش امروز، دارای کلید واژه‌های مشترکی با مسائل سازمان بود تا جایی که می‌توان گفت، پروژه‌هایی که امروز ما بر روی آن کار می‌کنیم دارای نقاط مشترکی با پژوهش‌های جهاد دانشگاهی است و می‌تواند زمینه فعالیت و تعامل مشترک را ایجاد کند.
شناخت ظرفیت متقابل دو سازمان اولین اقدام است
در بخش پایانی جلسه، حسن ملکی به جمع‌بندی مباحث مطرح شده پرداخت و گفت: در این جلسه مشخص شد که کارهای پژوهشی متعددی و در عرصه‌های مختلفی درون جهاد دانشگاهی انجام شده که قابل تحسین است. ما در سازمان پژوهش نیز دارای ضرورت‌ها، نیازها و مباحث مختلفی هستیم البته شورای پژوهشی درون سازمان فعال است اما امکان استفاده از مطالعات و تحقیقات جهاد دانشگاهی در این بخش وجود دارد. در این راستا لازم است که به ضرورت‌های متعددی توجه نشان دهیم.
وی ادامه داد: درون سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، ۱۱ گروه پژوهش و برنامه ریزی درسی در بخش نظری و ۹ گروه پژوهش در بخش فنی و حرفه‌ای وجود دارد. در دفتر انتشارات و فناوری آموزشی نیز با ساختار دیگری، مجلات رشد متعددی فعال هستند لذا امکان بهره‌برداری از گزارش‌های سازمان جهاد دانشگاهی به عنوان مبانی و زیرساخت برنامه ریزی درسی در بخش‌های مختلف سازمان وجود دارد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی تأکید کرد: در ادامه مسیر نیز، نیاز داریم که کارگروهی را با حضور دو طرف تشکیل دهیم تا ابتدا بتوانیم به یک ظرفیت شناسی متقابل بپردازیم زیرا هنوز نیازمند مفاهمه هستیم. در واقع لازم است که مراودات علمی را بر مبنای مفاهمه و فهم درست ظرفیت‌ها دنبال کنیم. در ادامه این مسیر گزارش ظرفیت شناسی مجدداً در جلسه‌ای مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا بتوانیم به یک نتیجه اصولی و زیرساختی دست پیدا کنیم.
ارسال دیدگاه