ابوالقاسم قاسم‌زاده*
مذاکرات وین و انزوای رژیم صهیونیستی
گفتگوهای برجام در وین ادامه دارد و جلسات کارشناسی دوطرف ایران و کشورهای عضو در مذاکره برجام تشکیل می‌شوند که آمریکا تا اینجا برپایه دستور «ترامپ» از آن خارج شده است.
ولی «بایدن» به طور رسمی خواهان بازگشت به آن است و هم اکنون نماینده ویژه او «مالی» همراه هیأتی از کارشناسان وزارت خارجه آمریکا در وین، دیوار به دیوار جلسات رسمی مذاکره برجام، حضور دارند و از نزدیک ضمن رصد پیشنهادهای ایران برای دستیابی به نتیجه فعالند. به عبارت بهتر علیرغم شکل رسمی از خروج آمریکا از معاهده برجام، اما همچنان در عمل موفقیت یا عدم موفقیت این دور از گفتگوهای برجام نیز همچون گذشته به رضایت و توافق دو دولت ایران و آمریکا بستگی دارد. از سوی دیگر نمایندگان کشورهای عضو رسمی در معاهده برجام، متشکل از دولت‌های انگلیس، فرانسه و آلمان همچنین چین و روسیه که به طور رسمی همزمان با حضور معاون سیاسی وزارت خارجه جمهوری اسلامی دوطرف رسمی تبادل نظرها، گفتگوها و ارائه پیشنهادهایند. صحنه آرایی اخبار و خوراک اطلاع‌رسانی و نقد و ارزیابی رسانه‌ها شده‌اند. قصد این نوشته تکرار انعکاس گفته‌ها و مواضع آنها در این چند هفته اخیر نیست که در یک جمله همه آنها در دایره «یأس و امید» از شکست یا رسیدن به توافق دوطرف می‌چرخند. در این بخش ضعف رسانه‌ای ما برای اطلاع‌رسانی به مردم در داخل کشور و فضاسازی مسموم رسانه‌های خارجی، به ویژه شبکه‌های خبری فارسی زبان در لندن و نیویورک مشهود است، طوری که سکانداری رسانه‌ای به دست شبکه‌های ضدایرانی قرار گرفته است تا براساس خطی که رژیم صهیونیستی ترسیم می‌کند، همچنان التهاب آفرینی تخریبی و منفی را برای مخاطبان خود استمرار دهند.
یکی از کارشناسان و تحلیلگران ارشد در مسائل سیاست خارجی با رصد شرایط کنونی می‌گوید:
«مذاکرات برجام به گونه‌ای پیش می‌رود که عملاً اتفاقات داخلی و خارجی مذاکرات تأثیرگذار شده‌اند. در خارج از محل مذاکرات، دوسری اتفاقات در حال رخ دادن است. نخست دیدارها و رایزنی‌ها میان کشورهای مختلف که مهم‌ترین آنها در روزهای اخیر گفتگوی بایدن و پوتین پیرامون برجام بوده است. سری دیگر مسائلی هستند خارج از محل مذاکرات و در فضای رسانه‌ای ایجاد شده‌اند و عملاً می‌توانند یک اهرم فشار باشند. در همین راستا تلاش می‌شود با انتشار اخبار و تحلیل‌ها بر فضای مذاکرات تأثیر گذارند. این فضای رسانه‌ای نیز با چند هدف ایجاد شده است. در وهله اول و در ظاهر به دنبال این هستند تا هم عطش فراوان مخاطبان درباره اخبار مذاکرات را پاسخ دهند و هم افکار عمومی را به آن سمتی هدایت کنند که خود تمایل دارند تا بر رویه مذاکرات نیز تأثیرهایی به صورت غیرمستقیم گذاشته باشند. به همین دلیل در روزهای اخیر نمی‌توان اخبار صحیح را از اخبار غلط تشخیص داد زیرا فضاسازی به صورت جدی انجام شده است. در همین راستا ایران نیز باید هوشیارانه عمل کند و در عرصه رسانه‌ای نیز قوی‌تر ظاهر شود. تجربه تاریخی نشان می‌دهد که ۵درصد موفقیت هر رایزنی سیاسی از مسیر اقناع افکار عمومی داخلی و خارجی می‌گذرد. ایران امروز اگر بتواند افکار عمومی داخلی را به خوبی توجیه کند و بر افکار عمومی در خارج از کشور نیز تأثیر مناسب بگذارد، گام بزرگی برای موفقیت در مذاکرات برداشته است. بسیاری از شکست‌های سیاسی، ریشه در شکست در عرصه رسانه‌ای دارند. کشوری که افکار عمومی را از دست دهد و از حمایت مردم خود برخوردار نباشد، از پیش شکست خورده است. با وجود این برخورد چند وجهی در مذاکرات وین و سخت شدن روند گفتگوها به نظر می‌رسد مذاکرات طولانی مدتی در پیش داشته باشیم زیرا هنوز نظرات به یکدیگر نزدیک نشده‌اند. کشف نقاط مشترک امری زمان بر است و نیاز اصلی برای رسیدن به توافق است.»
تا اینجای کار از سوی آمریکا (دولت بایدن) و از سوی ایران (دولت رئیسی)، مواضع آشکار و روشن شده است. دولت بایدن به صورت علنی و رسمی گفته است که ادامه تصمیم‌گیری‌های ترامپ و روش‌های او را نه تنها قبول ندارد که خارج شدن از معاهده برجام را برای آمریکا «فاجعه‌بار» می‌داند. بر همین اساس، ادامه اجرای طرح‌های «فشار حداکثری» را مسکوت گذاشته است و درباره «لغو تحریم» حرکتی گام به گام خواهد داشت و براساس توافق طرفینی و همسویی دیدگاه‌ها و تعدیل در صحنه‌های گوناگون که اختلاف نظر با ایران دارد، اقدام می‌کند. طرف ایرانی (دولت آقای رئیسی) شرط کلید خوردن ادامه موفق برجام را برداشتن همه تحریم‌ها می‌داند. رئیس جمهوری درگردهمایی معرفی سفرای ایران در کشورهای همسایه گفت: «اگر طرف مقابل مصمم به رفع تحریم‌ها باشد، توافق خوب به دست می‌آید.» رئیسی گفت: «توافق خوب با رفع تحریم‌ها ممکن است. آینده را نه با نگاه آرمانی و دست نیافتنی، بلکه بسیار روشن می‌بینیم.» سخنگوی وزارت خارجه نیز به رسانه‌ها گفت: «گشایش‌هایی در حوزه پولی رخ داده است. در روزهای آینده خبرهای خوشی در راه است.»
اگر از نگاه رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ادامه گفتگوهای برجام در وین را رصد کنیم، خبرهای بسیار روشنی از آن داده نمی‌شود و صحنه اطلاع‌رسانی همچنان در اختیار خبرسازان منفی و تخریبی به ویژه در سلطه هژمونی رسانه‌ای صهیونیسم است. واقعیت آن است که در زمان ما سیاست ذیل اقتصاد و امنیت قرار دارد سه قدرت بزرگ چین، روسیه، آمریکا در یافته‌اند که قدرت نظامی آنگاه مفید است که اولاً بتواند از جنگ ویرانگر باز دارندگی کند. ثانیاً، در جهان امروز تکنولوژی برتر، قدرت تعیین کننده اقتصادی است. براین اساس دیر یا زود ما شاهد نزول سیاست‌ورزی برپایه «تحریم و تهدید» خواهیم بود. اما در منطقه ما، هنوز این رژیم صهیونیستی است که در به کارگیری ابزار تخریبی از طریق «قدرت‌نمایی» نظامی ـ امنیتی خودنمایی می‌کند. اگر مسئولان دولت ما این روزها شعار «تغییر ریل» در سیاست خارجی را می‌دهند، تجدید نظر در روابط منطقه‌ای و همزمان ارزیابی جدید از شرایط بین‌المللی از ملزومات فوری و حتمی آن است.
گفتگوهای برجام، چه به توافق مطلوب یا پایین و بالا برسد، راه برای همه دولت‌ها در جهان پایان بخشیدن به دیدگاه و سیاست‌‌گذاری‌های «تحریم و تهدید» است و اکنون لنگان، لنگان جهان به این سمت و سو در حرکت است. در منطقه ما فقط رژیم صهیونیستی است که همچنان سیاست و برنامه‌های نژادپرستی خود را براساس حاکمیت صهیونیستی ادامه می‌دهد. راه مقابله با آن نزدیکی همه دولت‌ها در کشورهای مسلمان منطقه است که براساس نفی ریل‌گذاری‌های «تحریم و تهدید» به روابط معقول دو و چند جانبه برسند. گفتگوهای برجام در وین اگر به توافق هر چند نسبی هم برسد، موجب انزوای هژمونی طلبی رژیم صهیونیستی و گشایش مسیر روابط کشورهای مسلمان منطقه خواهد شد.
*تحلیلگر
منبع: اطلاعات
ارسال دیدگاه