ماجرای خبرسازی درباره رابطه اقتصادی ایران و سوریه
تهران (پانا) - از حدود سه هفته پیش، برخی خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها خبری را منتشر کردند که سوریه واردات خودرو و فولاد از ایران به این کشور را ممنوع کرده است؛ اما ماجرای این خبر چیست؟ آیا سوریه می‌خواهد بهسمت قطع همکاری با ایران حرکت کند یا خللی در روابط پیش آمده که خبرهای اینچنینی توسط برخی رسانه‌های داخلی و حتی رسانه‌های معاند خارجی منتشر و مورد تفسیر قرار می‌گیرد.
به‌گزارش ایران، قبل از آنکه در مورد روابط ایران و سوریه صحبت کنیم، باید گفت که سوریه هم مانند ایران در شدیدترین شرایط تحریمی به سر می‌برد و برای آنکه بتواند ارز خود را حفظ کند همان تصمیمی را گرفت که ایران از سال ۹۷ گرفت؛ یعنی جلوگیری از واردات برخی کالاها که ممنوعیت واردات آنها به اقتصاد کشورش ضربه‌ای وارد نمی‌کند.
بدین‌جهت سوریه از حدود دو سال پیش تصمیم گرفت برای مدیریت ارزی، واردات برخی کالاها را از تمام کشورها ممنوع کند. لذا باید عنوان کرد که ممنوعیت و محدودیت واردات که سوریه برای خودرو و فولاد وضع کرده است تنها در مورد ایران نیست و تمام کشورها و حتی چین را شامل می‌شود.
از طرفی افرادی که اظهار می‌کنند اخیراً چنین اتفاقی افتاده از این موضوع کاملاً بی‌اطلاع هستند که حدود دو سالی است این ممنوعیت‌ها آغاز شده است. یعنی از دولت روحانی صادرات خودرو با ممنوعیت همراه بوده و محصولات فولادی نیز با محدودیت زیاد صادر می‌شود.
از حدود دو سال پیش که این ممنوعیت‌ها آغاز شد، دولت سوریه خواستار آن شد که شرکای تجاری و کشورهایی که تمایل به همکاری دارند، در این کشور سرمایه‌گذاری کنند.
یکی از کشورهایی که در سوریه سرمایه‌گذاری صنعتی کرده، ایران است. ایران خودرو در سال ۸۵ (برای تولید خودروی سمند) و سایپا از سال ۸۳ (برای تولید خودروی پراید) در این کشور و با مشارکت سوریه خط تولید خودرو راه‌اندازی کرده‌اند و فعالیت مشترک آنها از سالیان دور آغاز شد است.
در حال‌حاضر فقط مجموعه سایپا بیش از ۵۰ هزار خودرو دارد که در کشور سوریه در حال تردد است لذا این امر نشان می‌دهد که تحت هیچ شرایطی قطع همکاری اتفاق نخواهد افتاد چرا که ایران خودرو و سایپا مکلف به تأمین قطعه هستند.
در برهه‌ای سوریه ممنوعیت صادرات خودرو به‌صورت «سی‌بی‌یو» (خودروی کامل) را داشت و از حدود یک‌سال پیش ممنوعیت به‌صورت «سی‌کی‌دی» هم اجرایی شده است اما به‌جهت آنکه ایران در این کشور خط تولید خودرو دارد، قوانین وضع شده مربوط به کشورهایی خواهد بود که تنها صادرکننده خودروی کامل به سوریه بوده‌اند.
از طرفی آمارهای رسمی نشان می‌دهد که سهم صادرات ایران به سوریه در سه ماهه اول سال ۱۴۰۰ به میزان ۵۸ میلیون دلار بوده و همچنین سهم واردات ایران از سوریه در سه ماهه اول ۱۴۰۰ حدود ۹ میلیون دلار است.
جوسازی نکنید
محمدحسین حسینی از فعالان اقتصادی درباره روابط ایران و سوریه و اخبار مربوط به ممنوعیت‌های واردات گفت: برخی‌ها گویا خواب هستند و اکنون متوجه شدند که سوریه ممنوعیت‌هایی را وضع کرده است، همان‌گونه که دولت در سال های اخیر به‌خاطر تحریم‌ها و جلوگیری از خروج ارز از کشور تصمیم گرفت واردات خودروی کامل را ممنوع کند، دولت سوریه هم تصمیم گرفت واردات خودرو از تمام کشورها را ممنوع کند و به جای آن خواستار سرمایه‌گذاری صنعتی در کشورش شد، لذا ایران باید از این شرایط استفاده کند و با توجه به برنامه بازسازی و نیاز خودرویی که این کشور دارد نسبت به صادرات خدمات فنی و مهندسی و سرمایه‌گذاری اقدام کند.
او با بیان اینکه سخت‌ترین تحریم‌ها در هر کشوری بیش از ۵ سال عمر نمی‌کند، تصریح کرد: به جای جوسازی و ایجاد فضای مخرب در مورد همکاری‌های تجاری با سوریه بهتر است که به فکر سرمایه‌گذاری باشیم و از فرصت‌های به‌وجود آمده بهره ببریم.
ایران و سوریه سر میز توسعه همکاری مشترک
سوریه‌هراسی در حالی از سوی برخی گروه‌ها و جناح‌های سیاسی در حال دنبال شدن است که دولت سیزدهم نسبت به توسعه همکاری با کشورهای مختلف و بخصوص سوریه تأکید دارد و حتی این کشور را جزو اولویت های همکاری قرار داده است، به‌گونه‌ای که اوایل آذرماه نمایشگاه اختصاصی جمهوری اسلامی ایران در دمشق برگزار خواهد شد و همچنین بنا شده بخش خصوصی و دولتی ایران نشست مشترک با مقامات سیاسی و اقتصادی سوریه داشته باشند و در مورد شناسایی ظرفیت‌ها، زمینه‌های توسعه همکاری‌های اقتصادی و تجاری و راهکارهای حل مشکلات تجاری دو کشور بحث و گفت‌و‌گو کنند.
همکاری با سوریه، اولویت دولت سیزدهم
فرزاد پیلتن مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران درباره همکاری ایران با سوریه و اینکه ممنوعیت‌هایی که برخی رسانه‌ها از آن صحبت می‌کنند واقعی است یا خیر به «ایران» گفت: دولت سیزدهم، مبادلات اقتصادی و تجاری با کشور سوریه را در اولویت قرار داده است، لذا سازمان توسعه تجارت برنامه‌های متعددی برای توسعه روابط و صادرات دارد. بخشی از برنامه‌ها در حوزه صادرات کالا، خدمات فنی و مهندسی و البته صادرات انرژی است. او با بیان اینکه روابط ایران و سوریه قطع نشده است و بزودی هیأت اقتصادی از ایران به سوریه خواهد رفت، افزود: برای آنکه مبادلات اقتصادی دو کشور افزایش بیشتری پیدا کند دو مقوله توسعه زیرساخت و حل چالش مبادلات بانکی اهمیت بسزایی دارد، لذا قرار است بزودی درخصوص موارد عنوان شده گفت‌و‌گوهایی صورت گیرد تا بتوان با سرعت بیشتری همکاری‌های تجاری را دنبال کرد.
گفتنی است، ظرفیت صادرات ایران به سوریه چندین برابر شرایط فعلی است. بر اساس گفته های حمید زادبوم رئیس سابق سازمان توسعه تجارت، ایران ظرفیت صادرات یک میلیارد دلاری به سوریه را دارد. این در حالی است که هم اکنون این ظرفیت کمتر از ۱۵۰میلیون دلار است که امکان جهش آن مهیا است.
برش
چشم سرمایه‌گذاران دنیا به سوریه
ایران با چه بازاری روبه‌رو است و سوریه چه پتانسیل‌های تجاری دارد؟ اول از همه باید تأکید کرد، سوریه کشوری است که می‌خواهد بهسمت بازسازی اقتصادی حرکت کند؛ برای آنکه در حوزه‌های مختلف چون ساخت مسکن، احداث کارخانه و... بازسازی اتفاق بیفتد، این کشور به ۴۰۰ میلیارد دلار نیاز دارد و این عدد گویای آن است که فرصت سرمایه‌گذاری قابل توجهی در این کشور وجود دارد که سرمایه‌گذاران می‌توانند با حمایت‌هایی که دولت سیزدهم و دولت سوریه دارد، با شرایط مناسب در آن ورود کنند. از سوی دیگر کشورهای مختلف هم به بازار سوریه چشم دوخته‌اند و می‌خواهند در زمینه‌های مختلف وارد بازارهای این کشور شوند، اما در شرایط فعلی سرمایه‌گذاران ایرانی یک گام جلوتر هستند، چرا که روابط پررنگ طرفین باعث می‌شود که مذاکرات با سرعت بیشتری به نتیجه برسد.
در حال‌حاضر حجم کلی مبادلات تجاری سوریه با دنیا ۵میلیارد دلار است که بر این اساس حجم واردات سوریه از کشورهای مختلف ۴.۵ میلیارد دلار و حجم صادرات آن ۵۰۰ میلیون دلار است.
برخی برآوردها می‌گوید ظرفیت کلی تجاری سوریه ۳۰ میلیارد دلاراست که ۱۶ میلیارد دلار آن مربوط به ظرفیت صادراتی و ۱۴ میلیارد دلار در حوزه واردات است. با توجه به توضیحات ارائه شده، فضای همکاری ایران و سوریه بسیار گسترده است و خیلی از فعالان اقتصادی به آینده همکاری با این کشور خوشبین هستند.
ارسال دیدگاه